آگهیاجرای نمایش عروسکی «اپرای سعدی» به کارگردانی بهروز غریب‌پور در شیراز لغو شد.
بر اساس گزارش های رسانه های داخلی، اپرای سعدی که قرار بود همزمان با روز بزرگداشت سعدی در شیراز روی صحنه اجرا شود، به دلیل عدم صدور مجوز از سوی وزارت ارشاد و نیز با دخالت و تهدید گروه‌های فشار در این شهر متوقف شد.
نمایش عروسکی «اپرای سعدی»، پیش از این امکان اجرا در جشنواره‌های تئاتر و موسیقی فجر را پیدا نکرده بود و قرار بود از اول اردیبهشت‌ماه همزمان با روز بزرگداشت سعدی در شیراز روی صحنه رود، اما به گفتۀ بهروز غریب پور، کارگردان نمایش، گروه‌هایی تهدید کرده‌اند که اگر قرار باشد «اپرای سعدی» در شیراز اجرا شود، برخوردی مشابه برخوردی که با علی مطهری، نماینده مجلس صورت گرفت، با این گروه صورت می گیرد.
به گفته آقای غریب‌پور، اداره کل ارشاد شیراز، اجرای این نمایش در این شهر را منوط به صدور مجوز از ارشاد تهران دانسته بود که این اتفاق نیفتاد.
گفته می شود که یکی از دلایل مخالفت ارشاد با اجرای نمایش اپرای سعدی، تک خوانی سحر محمدی، خواننده و بازیگر تئاتر بوده است.
از سوی دیگر، پیروز ارجمند، مدیر کل دفتر موسیقی وزارت ارشاد نیز تاکید کرد که مجوز برای این نمایش صادر نخواهد شد. ارجمند در واکنش به اظهارات بهروز غریب پور در این زمینه گفت: «اپرای سعدی دارای تک‌خوان زن است و طبق قوانین دفتر موسیقی ما، نمی‌توانیم به تک‌خوان زن مجوز دهیم. ما درباره اپرای سعدی و مواردی این‌چنینی براساس قواعد دفتر موسیقی به تک‌خوان زن نمی‌توانیم مجوز دهیم. پیش از این نیز مواردی وجود داشته و تک‌خوان زن به روی صحنه رفته است اما وقتی ناظر ما این مورد را بررسی کرده ما به‌شدت با این تخلف برخورد کردیم و شب‌های دیگر اجرا را لغو کردیم. با شرایط فعلی به اپرای سعدی نمی‌توانیم مجوز دهیم؛ مگر آنکه بخش تک‌خوانی به‌صورت همخوانی انجام یا حذف شود.»
اما به گفته بهروزغریب پور، سحر محمدی که در این نمایش عروسکی در نقش خواهر منصور بن حلاج حضور دارد، به صورت زنده آواز نمی خواند. به اعتقاد کارگردان نمایش اپرای سعدی، کار هنرمندانی مثل سحر محمدی، آواگری است که به صورت زنده بر روی صحنه اجرا نمی‌شود.
سحر محمدی، قبلاً نیز در کارهای نمایشی دیگر غریب پور مثل «عاشورا»، «مولوی» و «حافظ» در شیراز، حضور داشته است.
غریب‌پور در مورد نقش سحر محمدی در اپرای سعدی گفت: «خانم محمدی همانند دیگر افرادی که به جای هر کدام از عروسک‌های نمایش بازی کرده‌اند، نقشی را بر عهده داشته و ما از هیچ اصولی عدول نکرده‌ایم. در این نوع نمایش عروسکی، دیالوگ نقش‌ها به شکلی فاخر گفته می‌شود و لهوولعبی در کار نیست، به همین دلیل نمی‌دانم چطور عده‌ای به خودشان اجازه می‌دهند این‌گونه قضاوت کنند.»
روز گذشته، علی جنتی، وزیر ارشاد، در گفتگو با خبرنگار ایلنا از لغو اجرای اپرای سعدی در شیراز اظهار بی اطلاعی کرد و گفت: «در جریان نیستم و اولین بار است که چنین چیزی را از شما می‌شنوم. حتما این موضوع را پیگیری و خبرهای آن را به رسانه‌ها می‌دهم.» در همین زمینه، کوروش کمالی سروستانی، مدیر «مرکز سعدی شناسی» در شیراز نیز از وزیر ارشاد خواسته است که در ماجرای مجوز «اپرای سعدی» دخالت کند.
آقای سروستانی در مورد ضرورت صدور مجوز اجرای این نمایش از طرف ارشاد تهران گفت: « از آنجا که حمایت‌های مالی قول داده شده در تهران برای اجرای نمایش محقق نشد؛ تصمیم گرفتیم مراسم رونمایی از این اپرا در شیراز باشد. به همین دلیل با مسئولان ارشاد استان هم هماهنگ کردیم و تاکید آنها این بود که اگر تهران مجوز اجرا صادر کند ما هیچ مشکلی نخواهیم داشت.»
به گفته مدیر مرکز سعدی شناسی، خبری از خوانندۀ زن روی صحنه نیست و قرار است صدای ضبط شده برای دقایقی توسط عروسک اجرا شود.
آقای سروستانی گفت: « تمام مسائل ایجاد شده فقط به دلیل دو دیالوگ بسیار کوتاه است که در صحنه‌ای بین سعدی، شخصیت همزاد و خواهر منصور حلاج اجرا می‌شود و اتفاقا این آهنگ بسیار حزن‌انگیز است و شور و حال غم‌انگیزی به صحنه ایجاد می‌دهد. آهنگ این بخش بر اساس دستگاه‌های موسیقی ایرانی تنظیم شده و هیچ چیز غیرشرعی در آن وجود ندارد.»
به گفته آقای سروستانی، عدم صدور مجوز توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای اجرای «اپرای سعدی»، به معنی محروم کردن مردم از یک اثر هنری فاخر در یادروز مبارک سعدی است.
در طی ده سال گذشته این برای نخستین بار است که یکی از نمایش های عروسکی بهروز غریب‌پور مجوز اجرا دریافت نمی‌‌کند.
در ماه‌های گذشته، حضور زنان در کنسرت‌های موسیقی به عنوان نوازنده و یا خواننده با مخالفت شدید گروه‌های تندروی مذهبی مواجه شده است.
تک خوانی صدای زنان در ایران در برابر مردان ممنوع است. به گفته پیروز ارجمند، مدیر کل دفتر موسیقی وزارت ارشاد، “اجرا و تک‌خوانی بانوان در ایران فقط برای خانم‌ها امکان پذیر است و حتی پخش کلیپ با چنین محتوایی طبق قوانین جمهوری اسلامی ممنوع است و ما با ابلاغ آیین‌نامه‌های امنیتی آنها را به هنرمندان موسیقی اعلام کرده‌ایم و انتظار داریم آنها هم به این قوانین و آیین‌نامه‌ها احترام بگذارند.”
با اینکه برخی از مراجع تقلید مذهبی از جمله آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران معتقدند که صدای زنان در صورتی که غنا نباشد، منعی برای شنیدن ندارد، با این حال از نظر بیشتر مراجع تقلید شیعه از جمله آیت الله ناصر مکارم شیرازی، شنیدن آواز زنان در هر صورت “حرام” است.