یک ویدیو که بهطور گسترده در شبکههای اجتماعی دستبهدست میشود ادعا میکند بستهای از کمکهای بشردوستانه که از سوی اسپانیا و چند کشور دیگر از طریق هوا به غزه پرتاب شده، حاوی مواد غذایی کپکزده بوده است. بخش راستیآزمایی یورونیوز این موضوع را بررسی کرده است.
در این ویدیو یک جوان فلسطینی کیسهای از کمکهای غذایی را باز میکند که گفته میشود با چتر نجات در مناطق خانیونس و دیرالبلح فرود آمده است. او بستههایی را نشان میدهد که سطحشان با کپک پوشیده شده و میگوید این بستهها در بازار به قیمت حدود ۱۰۰ دلار (نزدیک به ۸۵ یورو) فروخته میشوند.
روی این بستهها نام شرکت اسپانیایی «جومیپسا» (JOMIPSA) دیده میشود؛ شرکتی مستقر در آلیکانته که جیره غذایی و بستههای کمکرسانی را به دولتهای اروپایی و حتی ناتو میفروشد. تصاویر موجود در وبسایت این شرکت با بستههایی که در ویدیو دیده میشود، همخوانی دارد.
این ویدیو نخستینبار دوم اوت منتشر شد؛ یک روز پس از آنکه اسپانیا همراه با فرانسه، آلمان، امارات و اردن محمولههای کمکرسانی را با چتر نجات به غزه ارسال کردند. اسپانیا ۱۲ تُن کمک غذایی شامل ۵۵۰۰ بسته که برای تغذیه ۱۱ هزار نفر طراحی شده بود با ۲۴ چتر به غزه فرستاد.
بسیاری از کاربران آنلاین گفتهاند این بسته کپکزده بخشی از کمکهای اسپانیاست. اما وزارت خارجه اسپانیا در پاسخ به پرسش یورووریفای این ادعاها را «کاملا نادرست» خوانده و تاکید کرده است: «بههیچوجه بستههای فاسد یا نامناسب ارسال نشده است.» این وزارتخانه همچنین گفت که بدون شماره سری ساخت نمیتوان منش بسته را مشخص کرد، ضمن اینکه جومیپسا به کشورهای دیگر هم اقلام مشابه فروخته است.
فروش کمکها در بازار غزه
خبرگزاری «ایافای» (EFE) و چند رسانه اسپانیایی دیگر نیز تصاویر مشابهی از فلسطینیها دریافت کردهاند که نشان میدهد این بستهها در بازارهای غزه به فروش میرسد؛ آنها میگویند هر کیسه به قیمت حدود ۳۵۰ شِکِل (نزدیک به ۹۰ یورو) فروخته میشود. شهادتهایی که به «ایافای» داده شده با ادعای جوان فلسطینی در ویدیو همخوانی دارد؛ هم از نظر محتویات (۲۴ بسته کوچک شامل بیسکویت و قهوه) و هم از نظر محل فرود چترها. روزنامه کاتالونیایی «دیاری ایآرای» هم تصاویر مشابهی منتشر کرده که نشان میدهد این کیسهها در بازار غزه فروخته میشوند.
فیلیپ لازارینی، رئیس آژانس امدادرسانی سازمان ملل به آوارگان فلسطینی (آنروا)، پس از این اقدام هشدار داده بود که پرتاب کمک با چتر «دستکم صد برابر پرهزینهتر از انتقال با کامیون» است و تاکید کرده بود: «اگر اراده سیاسی برای پرتاب هوایی وجود دارد، باید همین اراده برای باز کردن گذرگاههای زمینی هم باشد.»
خوزه مانوئل آلبارس، وزیر خارجه اسپانیا نیز این کمکها را «قطرهای در دریا» توصیف کرده و خواستار ورود کمکها به غزه بهصورت «منظم، کافی و امن» شده است.
تکذیب شایعه وجود گوشت خوک در کمکها
همزمان برخی کاربران مدعی شدهاند که این بستههای غذایی حاوی گوشت خوک بوده است. آنها تصویری از وبسایت جومیپسا منتشر کردهاند که در فهرست یکی از بستهها «کتلت گوشت خوک» دیده میشود.
با این حال هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این نوع بستههای غذایی در محموله ارسالی به غزه بوده است. وزارت خارجه اسپانیا نیز این ادعا را بهطور کامل رد کرد و تاکید کرده تمام وعدههای غذایی ارسالشده برای غیرنظامیان در غزه «حلال» بوده است.