در حالی که غزه در دومین سال جنگ و بحران انسانی بیسابقه بهسر میبرد، بیستمین سالگرد خروج شهرکنشینان اسرائیلی از این سرزمین با دیدار جنجالی وزیر امنیت ملی اسرائیل با رهبر زندانی فلسطینی و محکومیت رسمی آلمان بهخاطر طرحهای جدید شهرکسازی در کرانه باختری همراه شد.
اسرائیل ۲۰ سال پیش در چنین روزی از نوار غزه عقبنشینی کرد، ۲۱ شهرک یهودی را برچید و نیروهای خود را خارج ساخت. سالگرد این رویداد تاریخی، جمعه ۱۵ اوت (۲۴ مرداد ۱۴۰۴) در شرایطی فرا میرسد که اسرائیل نزدیک به دو سال است در جنگی ویرانگر با حماس به سر میبرد و نشانههایی از باقی ماندن طولانیمدت نیروهایش در این باریکه دیده میشود.
عقبنشینی سال ۲۰۰۵ که شامل چهار شهرک در کرانه باختری نیز بود، بخشی از تلاش جنجالی آریل شارون، نخستوزیر وقت اسرائیل برای بازگشت به میز مذاکره با فلسطینیها محسوب میشد، اما جامعه اسرائیل را به شدت دچار شکاف کرد.
از دید تلآویو، هزینههای نظامی و اقتصادی نگهداری شهرکها در غزه قابل توجیه نبود. آن زمان حدود ۸ هزار شهرکنشین اسرائیلی در کنار یک و نیم میلیون فلسطینی زندگی میکردند.
چون اسرائیل بدون هماهنگی با تشکیلات خودگردان فلسطینی عقبنشینی کرد، این موضوع به پیروزی حماس در انتخابات ۲۰۰۶ کمک کرد، زیرا آنها از این عقبنشینی بهرهبرداری کردند و آن را یک دستاورد بسیار مهم معرفی کردند.
تصاویر بیرون کشیده شدن ساکنان یهودی از خانههایشان توسط سربازان اسرائیلی، به رشد جریانهای راست افراطی و تقویت نفوذ سیاسی آنها انجامید و زمینهساز ظهور چهرههایی مانند ایتامار بنگویر، وزیر کنونی امنیت ملی، و بتسالل اسموتریچ، وزیر دارایی شد.
آقای بنگویر بر اساس ویدیویی که روز جمعه در حساب کاربری خود درایکس منتشر کرد، به ملاقات «مروان برغوثی»، رهبر برجسته فلسطینی که بیش از ۲۰ سال در زندان است، رفته و به او گفت «شما پیروز نخواهید شد.»
این دیدار چند روز پیش انجام شده است، اما از این جهت توجه عمومی را بیشتر به خود جلب کرد که آقای اسموتریچ نیز روز پنجشنبه اعلام کرد قصد دارد ساخت یک شهرک جدید را آغاز کند که کرانه باختری را به دو بخش تقسیم میکند و ارتباط آن را با بیتالمقدس شرقی را کمتر میکند. حال آنکه بیتالمقدس جایی است که فلسطینیها میخواهند پایتخت کشور آیندهشان باشد.
آقای اسموتریچ روز پنجشنبه در یک کنفرانس خبری گفت که «این وضعیت عملا ایده تشکیل دولت فلسطینی را به گور میبرد، چون چیزی برای به رسمیت شناختن وجود ندارد و کسی هم برای به رسمیت شناختن نیست.»
واکنشها به این اظهارات ادامه دارد؛ آلمان روز جمعه از اسرائیل خواست که ساخت شهرکهای جدید در کرانه باختری اشغالی را متوقف کند. سخنگوی وزارت خارجه آلمان در بیانیهای اعلام کرد: «ما قاطعانه با تصمیم دولت اسرائیل برای ساخت هزاران واحد مسکونی جدید در شهرکهای واقع در کرانه باختری اشغالی مخالفیم.»
اسرائیل در جنگ ۱۹۶۷ خاورمیانه، کرانه باختری، بیتالمقدس شرقی و نوار غزه را اشغال کرد. فلسطینیان این سه منطقه را برای ایجاد یک دولت مستقل در آینده مطالبه میکنند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
اکنون برخی بر این باورند که اشغال مستقیمتر اسرائیل در غزه در حال بازگشت است. پس از ۲۲ ماه جنگ، نیروهای اسرائیلی بیش از ۷۵ درصد از غزه را تحت کنترل دارند و نخستوزیر بنیامین نتانیاهو از حفظ کنترل امنیتی بلندمدت پس از جنگ سخن میگوید.
نظر ترامپ در خصوص لزوم حضور خبرنگاران در غزه
تشکیلات بهداشتی غزه اعلام کرده که روز پنجشنبه یک کودک فلسطینی دیگر به خاطر گرسنگی جان باخته و حالا آمار مرگ بر اثر گرسنگی به ۲۴۰ نفر، شامل ۱۰۷ کودک رسیده است.
همچنین در ۲۴ ساعت گذشته، ۴۹ فلسطینی (۱۷ نفر از آنها افرادی بودهاند که به دنبال دریافت کمک بودند) در حملات اسرائیل کشته و ۳۶۹ نفر زخمی شدهاند. منابع پزشکی هم میگویند از بامداد روز جمعه، ۳۱ نفر دیگر از جمله ۱۳ جوینده کمک در این حملات جان باختهاند.
ارتش اسرائیل در بیانیهای اعلام کرد که در ساعات اخیر به هفت کشور از جمله برای نخستین بار سنگاپوراجازه داده است ۱۲۷ بسته کمکهای بشردوستانه را بر فراز غزه پرتاب کنند. سنگاپور به همراه امارات عربی متحده، اردن، آلمان، بلژیک، فرانسه و ایتالیا این بستهها را بر فراز این منطقه محاصرهشده رها کردند.
اداره هماهنگی فعالیتهای دولت در سرزمینها (COGAT)، نهاد ارتش اسرائیل که مسئول مدیریت کمکهاست، ادعا کرد که روز پنجشنبه اجازه ورود ۳۱۰ کامیون حامل کمکهای بشردوستانه به غزه را داده است و بیش از ۲۹۰ کامیون توسط سازمان ملل و سایر سازمانهای بینالمللی جمعآوری و توزیع شدهاند.
اسرائیل به خاطر رد آمار ارائهشده از سوی مراکز تحت کنترل حماس در غزه و جلوگیری از ورود خبرنگاران خارجی به این منطقه جنگزده، با انتقاد روبهرو شده است.
در همین حال، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا روز پنجشنبه خواستار آن شد که اسرائیل اجازه ورود خبرنگاران خارجی به غزه را بدهد و گفت: «با حضور خبرنگاران مشکلی ندارم، البته خطرناک است، اما مایلم این اتفاق بیفتد.»