یک‌سوم اتحادیه‌ی اروپا با کمبود آب مواجه است و با وجود آلودگی منابع آبی و تقاضای بالای آب، سرمایه‌گذاری و نوآوری بیشتری نیاز است. در این گزارش، مزایا و معایب پیشنهادهای ارائه‌شده در راهبرد جدید تاب‌آوری آبی اروپا را بررسی می‌کنیم.
آگهی
راهبرد تاب‌آوری منابع آبی اروپا که در ماه جاری کمیسیون اروپا آن را ارائه کرده است، با هدف کاهش آلودگی منابع آب، جلوگیری از هدررفت آن و فراهم‌کردن دسترسی همگانی به آب تدوین شده است. نهاد اجرایی اتحادیه‌ی اروپا وعده داده که به کشورهای عضو کمک کند تا دستورالعمل چارچوب آب مصوب سال ۲۰۰۰ و سه قانون مرتبط دیگر را بهتر اجرا کنند. با توجه به جدیت وضعیت، این راهبرد همچنین سرمایه‌گذاری بیشتر را نیز ترویج خواهد کرد.
تنها ۳۷درصد آب‌های سطحی اتحادیه‌ی اروپا از وضعیت بوم‌شناختی خوبی برخوردارند و فقط ۲۹درصد از آن‌ها وضعیت شیمیایی مناسبی دارند. به‌دلیل تغییرات اقلیمی، این قاره سریع‌ترین نرخ گرم‌شدن در جهان را دارد؛ امری که باعث افزایش آمار بلایای طبیعی مرتبط با آب شده است.
درحال‌حاضر، ۳۰درصد از اتحادیه‌ی اروپا به‌دلیل خشک‌سالی‌های طولانی‌مدت با کمبود آب مواجه است. در همین حال، سیل‌های ویرانگر بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۲۳ بالغ بر ۳۲۵میلیارد یورو خسارت وارد کرده‌اند.
«همه از وضعیت اضطراری که با آن روبه‌رو هستیم و سرمایه‌گذاری‌هایی که در این بخش لازم است، آگاه‌اند. ما داده‌ها را در اختیار داریم.» این را هیلدگارد بنتله، نماینده‌ی میانه‌رو-راست‌گرای آلمان از حزب مردم اروپا و رئیس گروه آب در پارلمان اروپا، بیان کرد.
او افزود: «ما می‌توانیم در بودجه‌ی بعدی اتحادیه‌ی اروپا تصمیم‌گیری کنیم و از سیاست انسجام به‌طور مؤثرتری استفاده کنیم، چون می‌دانیم که منابع مالی برای سرمایه‌گذاری‌های ضروری به کار نرفته‌اند.»
براساس اعلام کمیسیون اروپا، سالانه حدود ۵۵میلیارد یورو در اروپا صرف سرمایه‌گذاری‌های مربوط به آب می‌شود، اما هرساله با کمبود ۲۳میلیارد یورویی برای تأمین بودجه موردنیاز مواجهیم.
برای پر کردن این خلأ، نهاد اجرایی اتحادیۀ اروپا سهم بیشتری از بودجه‌ی سیاست انسجام ـ که برای مناطق کم‌برخوردار در نظر گرفته شده‌اند ـ به مدیریت منابع آب اختصاص خواهد داد.
افزون بر این، بانک سرمایه‌گذاری اروپا برنامه‌ای جدید راه‌اندازی خواهد کرد: ۱۵ میلیارد یورو در بازه‌ی زمانی ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷ در دسترس خواهد بود و هدف آن جذب ۲۵ میلیارد یوروی دیگر از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی است.
توصیه‌هایی بدون اهداف الزام‌آور
صنعت و کشاورزی دو حوزه‌ای هستند که هم آب شیرین زیادی مصرف می‌کنند و هم با ورود مواد شیمیایی، به آلودگی آن دامن می‌زنند. یکی از مسائل مهمی که کمیسیون قصد دارد به آن رسیدگی کند، آلودگی آب است، به‌ویژه آلودگی ناشی از مواد شیمیایی موسوم به پی‌اف‌اِی‌اس یا «مواد شیمیایی ماندگار».
«مواد پی‌اف‌اِی‌اس موادی هستند که به‌عنوان آلاینده‌های همیشگی شناخته می‌شوند زیرا به‌راحتی تجزیه نمی‌شوند. بنابراین، به‌‍مرور زمان در محیط‌زیست انباشته می‌شوند. تحقیقات نشان داده است که تماس با برخی از انواع پی‌اف‌اِی‌اس می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی سلامت شود.» این را آماندین هس، گزارشگر یورونیوز که این موضوع را پوشش داده، گفته است.
او افزود: «کمیسیون در نظر دارد یک همکاری‌نامه‌ی عمومی-خصوصی راه‌اندازی کند تا از نوآوری حمایت کرده و آلودگی‌های ناشی از پی‌اف‌اِی‌اس و سایر مواد شیمیایی را پاک‌سازی کند. اصل ‘’آلوده‌کننده باید هزینه‌ها را بپردازد’’ اعمال خواهد شد، یعنی بودجه‌ی عمومی فقط برای مکان‌هایی صرف می‌شود که نتوان مسئول آلودگی را شناسایی کرد.»
سازمان‌های غیردولتی و حزب سبز اروپا می‌گویند این راهبرد به‌طور چشمگیری از ارائه‌ی پاسخ‌های ملموس به مشکلات پیچیده‌ی مدیریت آب عقب‌مانده است و به کمبود الزامات قانونی روشن و ناکامی در مقابله با آلودگی از منبع اشاره می‌کنند.
آماندین هس گفت: «فعالان محیط‌زیست خواستار مدیریت سختگیرانه کودها و مواد شیمیایی هستند. «از سوی دیگر، کمیسیون خواستار افزایش حداقل ۱۰ درصدی بهره‌وری آب تا سال ۲۰۳۰ شده، اما اهداف الزام‌آور و روشنی تعیین نکرده است.» این را آماندین هس، خبرنگار یورونیوز، بیان کرد.
او اذعان می‌کند که هدف ۱۰درصدی برای بهره‌وری آب «نیتی خوب اما محافظه‌کارانه» است و تصریح می‌کند که کشورهای عضو در اجرای قوانین عقب مانده‌اند، تا آنجا که می‌گوید: «ممکن است کشورهایی را که به این اهداف نمی‌رسند، مشمول تحریم قرار دهیم.»
«از برنامه عقب هستیم؛ در بیست سال گذشته پیشرفت چندانی نداشته‌ایم. از همین رو، نیاز داریم روند کار را تسریع کنیم. مایلم در سال‌های آینده شاهد رویکردی سخت‌گیرانه‌تر از سوی کمیسیون در این زمینه باشم، از جمله در استراتژی جدید.» این را هیلدگارد بنتله، نماینده پارلمان اروپا، بیان کرد.
ویدیو را اینجا تماشا کنید!
روزنامه‌نگار: ایزابل مارکز دا سیلوا
تولید محتوا: پیلار مونترو لوپز
تولید ویدیو: زکریا ویگنرون
گرافیسم: لوردانا دومیترو
هماهنگی تحریریه: آنا لازارو بوش و جرمی فلمینگ جونز