نهمین سفر رئیس کمیسیون اروپا به اوکراین در حالی انجام می‌شود که آمریکا به‌دنبال مذاکره مستقیم با روسیه برای پایان جنگ است.
آگهی
اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا صبح دوشنبه با قطار وارد کی‌یف شد. این سفر به مناسبت سومین سالگرد آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین انجام می‌شود و در شرایطی است که فشار دونالد ترامپ برای مذاکرات صلح، نگرانی‌هایی را در میان متحدان اروپایی ایجاد کرده است. نگرانی اصلی این است که یک توافق عجولانه قاره اروپا را در برابر سیاست‌های توسعه‌طلبانه کرملین آسیب‌پذیر کند.
فن در لاین قرار است در این سفر بسته کمک مالی ۳.۵ میلیارد یورویی را معرفی کند که برای تقویت بودجه تحت فشار اوکراین و تامین خرید تجهیزات نظامی از صنایع داخلی این کشور در نظر گرفته شده است. این مبلغ، پیش‌پرداختی از یک بسته کمک مالی بزرگ‌تر ۵۰ میلیارد یورویی است که اتحادیه اروپا اوایل سال ۲۰۲۴ تحت عنوان «برنامه کمک به اوکراین» تصویب کرد.
در حالی که بروکسل موفق شده هزینه‌های مالی اوکراین را برای سال جاری تامین کند اما ادامه ارسال تسلیحات به این کشور پس از تابستان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. فن در لاین در مسیر سفر به کی‌یف در گفت‌وگو با برخی رسانه‌ها از جمله یورونیوز تاکید کرد: «ما باید روند ارسال فوری تسلیحات و مهمات را تسریع کنیم و این موضوع در هفته‌های آینده در اولویت کار ما خواهد بود.» او همچنین گفت: «ما به یک اوکراین آزاد و مستقل که در مسیر پیوستن به اتحادیه اروپا قرار دارد، باور داریم.»
فن در لاین همچنین قصد دارد از طرحی برای ادغام اوکراین و مولداوی در بازار برق اتحادیه اروپا تا پایان سال جاری رونمایی کند.
او در این سفر با تیمی از کمیسرهای اروپایی همراهی می‌شود که قرار است با همتایان اوکراینی خود دیدار و درباره تعمیق همکاری‌ها گفت‌وگو کنند. علاوه بر او، آنتونیو کاستا، رئیس شورای اروپا پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا و جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا نیز برای گرامیداشت این سالگرد در کی‌یف حضور خواهند داشت و در نشستی مشترک با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین بر همبستگی و حمایت خود تاکید خواهند کرد.
تغییر شرایط دیپلماتیک و فشار ترامپ
این نهمین سفر فن در لاین به اوکراین از زمان آغاز تهاجم گسترده روسیه است، اما شرایط این بار کاملا متفاوت از سفرهای پیشین اوست. پایتخت‌های اروپایی با نگرانی نظاره‌گر تلاش‌های ترامپ برای پیشبرد مذاکرات صلح میان اوکراین و روسیه هستند؛ مذاکراتی که سیاست‌های سه‌ساله «فرا آتلانتیکی» را به چالش کشیده است.
تنش‌ها پس از اظهارات جنجالی ترامپ درباره زلنسکی افزایش یافته است. او رئیس‌جمهور اوکراین را «دیکتاتوری بدون انتخابات» خوانده و او را مقصر اصلی جنگ دانسته است. این مواضع که همسو با تبلیغات کرملین تلقی می‌شود، خشم گسترده‌ای را در اروپا برانگیخته و تردیدهایی جدی درباره تمایل یا توانایی ترامپ برای مدیریت روند صلح ایجاد کرده است.
با وجود این واکنش‌ها، ترامپ همچنان بر مواضع خود پافشاری می‌کند. او هفته گذشته در مصاحبه‌ای گفت: «سال‌هاست که زلنسکی را تماشا می‌کنم، در حالی که شهرهایش ویران می‌شوند، مردمش کشته می‌شوند و سربازانش از بین می‌روند. سال‌هاست که می‌بینم او بدون هیچ برگ برنده‌ای مذاکره می‌کند. از این وضعیت خسته شده‌ام. واقعا خسته شده‌ام.»
در واکنش به این شرایط، زلنسکی اعلام کرد که در صورت تضمین امنیت اوکراین و عضویت در ناتو، حاضر است از قدرت کناره‌گیری کند. او در نشست خبری گفت: «تمرکز من بر امنیت اوکراین است. هیچ قصدی برای ماندن در قدرت به مدت یک دهه ندارم. این مهم‌ترین هدف من است.»
اروپا در تلاش برای حفظ نقش خود در مذاکرات
از زمان گفت‌وگوی تلفنی ۹۰ دقیقه‌ای ترامپ و ولادیمیر پوتین در ۱۲ فوریه که بدون هماهنگی با متحدان انجام شد، بروکسل تلاش کرده جایگاه خود را در این روند پیدا کند و اطمینان حاصل کند که منافع و نگرانی‌هایش در مذاکرات لحاظ خواهد شد.
در هفته گذشته، دیپلماسی فشرده‌ای در جریان بوده و رهبران اروپایی برای ایجاد وحدت سیاسی و هماهنگی بیشتر، تماس‌ها و دیدارهای متعددی داشته‌اند. گفت‌وگوهای بیشتری نیز در راه است. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه به زودی به واشنگتن خواهد رفت تا با ترامپ دیدار کند. آنتونیو کاستا، رئیس شورای اروپا نیز میزبان نشستی اضطراری با حضور ۲۷ رهبر اتحادیه اروپا در ۶ مارس خواهد بود.
فن در لاین در این نشست قصد دارد از یک «طرح جامع» برای افزایش تولید تسلیحات و تقویت توان دفاعی اروپا رونمایی کند. او گفت که این برنامه می‌تواند اوکراین را نیز منتفع کند و با تامین تسلیحات بیشتر، این کشور را در برابر نیروهای روسیه تقویت کند.
با این حال، مشخص نیست که این طرح تا چه اندازه می‌تواند واشنگتن را متقاعد کند که اروپا باید در مذاکرات صلح نقش داشته باشد. اگرچه اروپایی‌ها امنیت بلندمدت خود را به ثبات اوکراین گره زده‌اند، اما تاکنون در روند مذاکرات نادیده گرفته شده‌اند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا تلاش کرده است متحدان دموکراتیک این کشور را آرام کند و آنها را در جریان تماس‌های خود با روسیه قرار دهد. او تأکید کرده که این ارتباطات، به معنای تغییر ناگهانی در سیاست خارجی آمریکا نیست و اروپا زمانی به مذاکرات دعوت خواهد شد که بحث کاهش تحریم‌های کرملین مطرح شود.
در همین حال، فن در لاین هشدار داد که اروپا در برابر هرگونه امتیازدهی به پوتین مقاومت خواهد کرد. او گفت: «ما تحریم‌های روسیه را افزایش خواهیم داد، مگر اینکه آنها تمایل واقعی خود را برای دستیابی به یک توافق صلح پایدار نشان دهند.»
او تاکید کرد: «یک اوکراین آزاد و مستقل، به سود کل جهان است.»