نیروگاههای بادی دریایی بهعنوان سایتهای چندمنظوره در حال بازطراحی هستند. در اولین پروژه با مقیاس تجاری، جلبک دریایی بین توربینها در دریای شمال هلند با موفقیت برداشت شد.
هجده کیلومتر دورتر از ساحل هلند، توربینهای غولپیکر به طور پیوسته میچرخندو انرژی باد را در آبهای نیروگاه Hollandse Kust Zuid، بزرگترین نیروگاه دریایی جهان که بدون یارانههای دولتی ساخته شده است، جمعآوری میکنند. اما بین توربینهای سر به فلک کشیده، نوع جدیدی از برداشت محصول در حال انجام است.
مزرعه شماره ۱ دریای شمال، یک مزرعه آزمایشی جلبک دریایی پنج هکتاری، در آبها شناور است و از تردد کشتیها در امان مانده است. این مزرعه بخشی از یک آزمایش پیشگامانه برای ترکیب انرژی باد در دریا با کشاورزی اقیانوسی است، و به تازگی اولین محصول آن آماده برداشت شده است.
فضایی برای رشد
برخلاف مزارع جلبک دریایی نزدیک ساحل که با رقابت دشواری بر سر فضا و فعالیتهای انسانی روبرو هستند، مزارع دریایی آبهای آرامتری را ارائه میدهند که عاری از ترافیک کشتیرانی است. اما این مزارع با چالشهای فنی و مالی نیز همراه هستند.
ایف بروورز، مدیر کل سازمان غیرانتفاعی کشاورزان دریای شمال که این پروژه را اجرا میکند، توضیح میدهد: «این کار از نظر فنی بسیار چالشبرانگیزتر است. دریا مواجتر است و معمولاً عمیقتر است، پس برای مزرعهتان به مواد بیشتری نیاز دارید. نزدیک ساحل کار بسیار راحتتر است. اما فضای محدودی در نزدیکی ساحل وجود دارد. با این حساب، جلبک دریایی را کجا پرورش خواهید داد؟ در ۱۰ تا ۲۰ سال آینده، کجا فعالیت خود را گسترش خواهید داد؟ شما به یک راه حل دیگر نیاز دارید. شما باید این کار را دور از ساحل آزمایش کنید و انجام دهید.»
این تیم امیدوار است که این پروژه نه تنها ارزش بومشناختی مزارع جلبک دریایی دور از ساحل را، که میتوانند تنوع زیستی دریایی را افزایش داده و دیاکسید کربن را جذب کنند، اثبات کند، بلکه امکان تجاریسازی آنها را نیز نشان دهد. چنین چیزی این مهم را به یکی از اولین گامهای واقعی به سوی مرحله بعدی اقتصاد آبی اروپا تبدیل میکند.
و نشانههای اولیه امیدوارکننده هستند.
مایک سامون، مشاور آبزیپروری اهل ایرلند که با شرکت همکار Simply Blue همکاری میکند، میگوید: «بله، این کار جواب میدهد.» جلبک دریایی خیلی خوب و سریع رشد کرد. پس باید بگویم بله، این کار عملی است.»
حتی طنابهای جلبک دریایی میزبان بچه صدفها هستند که به پتانسیل کشاورزی چندگونهای در نیروگاههای بادی اشاره دارد. این نگاهی اجمالی است به اینکه چگونه فضاهای دریایی دور از ساحل ممکن است روزی از نوعی جدید از کشاورزی، یعنی کشاورزیای که کاملاً مبتنی بر اقیانوس است، پشتیبانی کنند.
بودجه مزرعه شماره ۱ دریای شمال شامل ۲ میلیون یورو از صندوق آب و هوای Right Now آمازون است که از تحقیقات در مورد مزایای زیستمحیطی آبزیپروری دریایی حمایت میکند. برای جسمین هایمن، که مدیریت این صندوق را بر عهده دارد، سوالات کلیدی واضح هستند: «پتانسیل ترسیب کربن چقدر است؟ فایده آن از منظر تنوع زیستی چیست؟ چطور این منطقه بین نیروگاههای بادی میتواند واقعاً با استفاده از این ماده زیستی به مردم سود برساند؟
نسل بعدی اقتصاد آبی اروپا
به موازات این موضوع، دانشمندان اروپایی در حال بررسی نحوه افزایش کارایی و مقیاسپذیری چنین مزارع جلبک دریایی و صدف دریایی هستند. پروژه ULTFARMS در تلاش است تا برخی از موارد ناشناخته باقیمانده را حل کند و موانع رشد را از میان بردارد. اوا استروته، متخصص آبزیپروری، مدیریت دو سایت آزمایشی این پروژه در آلمان را بر عهده دارد.
استروته میگوید: «ما به دادههای بیشتری نیاز داریم. برای مثال، شرکتهای بیمه به مبنای بهتری برای درک چگونگی بیمه کردن آبزیپروری جلبک دریایی در مناطق ساحلی نیاز دارند. آیا میتوانیم به اندازه کافی محصول پرورش دهیم که آن را به یک موضوع تجاری واقعی تبدیل کنیم؟ چگونه میتوانیم نظارت را انجام دهیم؟ باید طرح را تطبیق دهیم، مهارسازی را تطبیق دهیم...»
برای کمک به پاسخ به این سؤالات، ULTFARMS با مدرسه محلی باشگاه لرنورفت رم همکاری کرده است؛ جایی که دانشآموزان در چارچوبهای آزمایشی، تجربه عملی نظارت بر رشد جلبکها را کسب میکنند. آنها هر هفته از جلبک دریایی عکس میگیرند و رشد آن را تجزیه و تحلیل میکنند و دادههای دنیای واقعی را در اختیار دانشمندان قرار میدهند.
تئا کوریاث که یکی از دانشآموزان شرکتکننده است، میگوید: «ما برای دنبال کردن نحوه رشد و نمو جلبکها و نظارت بر اینکه کدام روش بهتر عمل میکند، عکس میگیریم.»
همکلاسی او، اوله کارنل، اضافه میکند: «این حوزه تحقیقاتی واقعاً مهم است و فکر میکنم هیجانانگیز است که میتوانیم در دوران مدرسه بخشی از آن باشیم. آنچه اینجا در حال پرورش یافتن است، میتواند آینده ما را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.»
این پروژه همچنین در حال آزمایش حسگرهای زیر آب و ابزارهای دیجیتالی است که میتوانند مدیریت از راه دور مزارع دریایی را امکانپذیر کنند، که امری ضروری برای فعالیت در فواصل دور از ساحل است.
در همین حال، پویشهای آگاهیبخشی عمومی به اروپاییها کمک میکنند تا با پتانسیل جلبک دریایی آشنا شوند. در SeaLevel، یک نمایشگاه دریایی رایگان در کیل، بازدیدکنندگان یاد میگیرند که چگونه جلبک دریایی میتواند به همه چیز، از مکملهای غذایی پایدار گرفته تا جایگزینهای پلاستیک و کودهای گیاهی، تبدیل شود.
ایف بروورز در مزرعه شماره ۱ دریای شمال در هلند خاطرنشان میکند که کشت دریایی میتواند جایگزین مطمئنتر و پایدارتری برای جلبک دریایی وحشی باشد که در حال حاضر در برخی از صنایع اروپایی مورد استفاده قرار میگیرد.
بروورز میگوید: «شما میتوانید بستهبندی پلاستیکی، کود و آفتکشها را جایگزین کنید. این محصولات از قبل وجود دارند، اما هنوز از جلبک دریایی کشتشده در اروپا ساخته نمیشوند. این چیزی است که ما میخواهیم تغییر دهیم.»
با افزایش تقاضا برای مواد پایدار و افزایش فضای اقیانوسها، ترکیب انرژی باد با کشاورزی اقیانوسی میتواند به بخش مهمی از گذار سبز اروپا تبدیل شود.
در صورت موفقیت، این مدل چندمنظوره میتواند به تغذیه مردم، مبارزه با تغییرات اقلیمی و استفاده بهینه از دریاهای وسیع اروپا کمک کند.