لندن و واشنگتن به سازشی برای جلوگیری از تعرفههای آمریکا بر داروهای بریتانیایی دست یافتهاند، اما تنها پس از موافقت بریتانیا با پرداخت بیشتر برای داروهای پیشرفته.
بریتانیا و ایالات متحده روز دوشنبه اعلام کردند که توافقی را نهایی کردهاند که تعرفههای واردات آمریکا بر محصولات دارویی بریتانیا را حذف میکند.
در ازای این امتیاز از سوی واشنگتن، بریتانیا میزان بازپرداختی را که شرکتهای دارویی به خدمات سلامت ملی بریتانیا (NHS) میپردازند کاهش خواهد داد.
بر اساس سازوکار کنونی، شرکتهای دارویی بخشی از درآمد حاصل از فروش داروهای برند را به NHS بازمیگردانند؛ سازوکاری که برای جلوگیری از هزینهکرد بیش از حد طراحی شده است.
بر اساس بیانیه دفتر نماینده تجاری ایالات متحده (USTR)، بریتانیا در سال ۲۰۲۶ سقف این بازپرداخت را از حدود ۲۳ درصد فعلی به حداکثر ۱۵ درصد کاهش میدهد. در این بیانیه همچنین آمده است که بریتانیا قیمت خالصی را که برای داروهای جدید میپردازد ۲۵ درصد افزایش خواهد داد.
این اقدام پس از آن صورت میگیرد که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، تهدید کرد که تعرفههایی تا سقف ۱۰۰ درصد وضع کند بر داروهای برند یا دارای حق اختراع که به آمریکا ارسال میشوند، مگر آنکه شرکتها ساخت کارخانه یا تاسیسات تولیدی در آمریکا را مدنظر قرار دهند.
این احتمال که در سپتامبر مطرح شد تولیدکنندگان بزرگ را نگران کرد. صنعت دارو همچنان از قویترین بخشهای صادراتی بریتانیاست، از جمله شرکتهای داروسازی آسترازنکا و جیاسکی.
در چارچوب این توافق جدید، ایالات متحده اعلام کرد که در طول دوره ریاستجمهوری ترامپ در هرگونه تحقیق آتی درباره این بخش از هدف گرفتن شیوههای قیمتگذاری دارو در بریتانیا خودداری میکند.
گلایههای غولهای داروسازی از بریتانیا
آمریکا مدتهاست میگوید بیماران آمریکایی برای داروهای جدید بسیار بیش از مردم بریتانیا پول میپردازند، عمدتا به دلیل نظام سختگیرانه قیمتگذاری NHS.
در بریتانیا نهادی دولتی به نام نایس (موسسه ملی تعالی سلامت و مراقبت) با مقایسه قیمت یک دارو با فایده سلامت آن به تصمیمگیری درباره اینکه NHS باید هزینه داروی جدید را بپردازد یا نه کمک میکند.
اگر هزینه یک درمان برای «عمر سالم» اضافهای که به بیمار میدهد از سطحی معین بیشتر باشد، احتمال تامین مالی آن از سوی NHS کم است. منتقدان این نظام در بریتانیا میگویند این شاخص همچنین نوآوری و تقاضا برای داروهای جدیدتر و بهتر را سرکوب میکند.
دولت بریتانیا در بیانیهای روز دوشنبه گفت که این «توافق نقطهعطف» با آمریکا دسترسی و تامین دارو برای دهها هزار بیمار NHS را تضمین میکند و افزود که درمانهای «نوآورانه و تحولآفرین» سریعتر به «خط مقدم NHS» خواهند رسید.
اوایل امسال چند شرکت بزرگ دارویی در حالی که پروژههای خود در بریتانیا را به تعویق انداختند یا بازبینی کردند از سرمایهگذاریهای جدید قابل توجه در ایالات متحده خبر دادند و دلیل آن را «محیط مقرراتی و تجاری چالشبرانگیز» بریتانیا عنوان کردند.
به گفته گزارش تازهای از انجمن صنایع داروسازی بریتانیا (ABPI)، رویکرد بریتانیا به قیمتگذاری و بازپرداخت هزینه دارو باعث کاهش سرمایهگذاری خارجی در صنعت داروی این کشور شده است.
آسترازنکا در سپتامبر ۲۰۲۵ اعلام کرد که سرمایهگذاری برنامهریزیشده ۲۰۰ میلیون پوندی (۲۲۷ میلیون یورو) در مرکز تحقیقاتی خود در کمبریج را متوقف میکند؛ اقدامی که به گفته این شرکت ناشی از شرایط دشوار در بریتانیا بود.
در این میان، جیاسکی متعهد شد یک بسته سرمایهگذاری بزرگ در آمریکا به ارزش ۳۰ میلیارد دلار (۲۵.۸ میلیارد یورو) طی پنج سال اجرا کند.
این توافق جدید دارویی شش ماه پس از آن حاصل شد که کیر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، توافقی را با ترامپ نهایی کرد که تعرفهها را بر بیشتر صادرات به ۱۰ درصد محدود میکرد. اما تکلیف بخش دارو همچنان نامعلوم مانده بود.