رزمایش بزرگ سالانه هستهای ناتو در هلند به مراحل پایانی خود رسیده است؛ بخش مهمی از این رزمایش بر حفاظت از تسلیحات هستهای، در مرحلهای پیش از هرگونه تصمیم یا احتمال استفاده از آنها، متمرکز است.
این رزمایش که «استیدفست نون» یا (نیمروز پایدار) نام دارد و در آن ۷۱ هواپیما از ۱۴ کشور عضو ناتو شرکت داشتند از ۱۳ اکتبر آغاز شد.
این عملیات که مدتها پیش برنامهریزی شده بود، در شرایطی برگزار شد که به دلیل موارد نقض حریم هوایی توسط پهپادهای منسوب به روسیه، امنیت پیرامون تأسیسات نظامی اروپا افزایش یافته است.
سرهنگ دنیل بانچ، رئیس عملیات هستهای ناتو، گفت: «ما مدتها درباره این موضوع سکوت کرده بودیم، اما قطعاً زمان آن رسیده که با مردم دربارهاش صحبت کنیم. ما شاهد تداوم لفاظیهای روسیه بودهایم. و باز هم تأکید میکنم، این یک نمایش تهدید نیست، بلکه نشان دادن این است که ما در هر زمانی توان انجام این مأموریت را داریم.»
در طول رزمایش، بمبافکنها و جنگندههایی که توانایی حمل کلاهکهای هستهای دارند از باند پرواز برخاستند، اما هیچ سلاح هستهای یا مهمات واقعی در تمرینها استفاده نشد.
بخش عمده رزمایش در دریای شمال، دور از روسیه و اوکراین و با مشارکت پایگاههای نظامی در بلژیک، بریتانیا، دانمارک و هلند برگزار شد.
با این حال، تهدیدهای بالقوه مسکو در ذهن فرماندهان این رزمایش مشترک کاملاً روشن است.
سرهنگ دوم برام ورستیگ، فرمانده اسکادران ۳۱۲ نیروی هوایی هلند، روز سهشنبه گفت: «ما از نظر ذهنی افرادی را که در سطح تاکتیکی فعالیت دارند آماده میکنیم تا بتوانند مأموریت را به انجام برسانند. مراحل متعددی برای حفظ آمادگی خلبانان وجود دارد تا در صورت لزوم بتوانند عملیات را انجام دهند.»
او افزود: «اینگونه نیست که هرکسی بتواند این کار را انجام دهد. این مأموریت ویژهای در درون ناتو است، مأموریتی خاص میان متحدان، و همچنین مأموریتی ویژه در نیروی هوایی هلند.»
آمریکا و بریتانیا با در اختیار داشتن نیروهای هستهای، ستون اصلی بازدارندگی راهبردی ناتو هستند. فرانسه نیز دارای سلاح هستهای است، اما عضو گروه برنامهریزی هستهای این سازمان نیست.
مقامهای ناتو حاضر نشدند توضیح دهند چه نوع سناریوهایی برای آزمایش آمادگی هستهای اتحاد ۳۲ کشوری ناتو استفاده شده، اما تأکید کردند که این رزمایش علیه هیچ کشور خاصی طراحی نشده و ارتباطی با رویدادهای جاری بینالمللی ندارد.
ایالات متحده جنگندههای اف-۳۵ را که قادر به حمل سلاحهای متعارف یا هستهای هستند، به همراه هواپیماهای سوخترسان و سایر هواپیماهای پشتیبانی در اختیار برگزارکنندگان رزمایش گذاشته است. فنلاند و لهستان نیز جنگندههای خود را اعزام کردند.
تجهیزات جنگ الکترونیک و سامانههای شناسایی و اطلاعاتی نیز در این رزمایش مورد استفاده قرار گرفته است.
در بیانیه اجلاس واشنگتن که سال گذشته توسط رهبران کشورهای عضو ناتو تصویب شد، آمده است: «هدف اساسی قابلیت هستهای ناتو حفظ صلح، مقابله با زور و بازداشتن از تجاوز است.»
در ادامه این بیانیه تأکید شده است: «تا زمانی که سلاح هستهای در جهان وجود دارد، ناتو نیز یک اتحاد هستهای باقی خواهد ماند.»
جیمز استوکس، رئیس اداره سیاست هستهای ناتو، به خبرنگاران گفت که با وجود لفاظیهای تند و مکرر کرملین، متحدان «هیچ تغییری در وضعیت هستهای روسیه مشاهده نکردهاند.»
او تأکید کرد که روسیه هدف این رزمایش نیست، اما ناتو همچنان فعالیتهای نظامی روسیه از جمله استفاده این کشور از موشکهای با قابلیت دوگانه در اوکراین را که میتوانند برای حمل کلاهکهای هستهای تجهیز شوند زیر نظر دارد.
رزمایش «استیدفست نون» در ۲۴ اکتبر به پایان میرسد.