دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا، روز پنجشنبه ۹ اکتبر (۱۷ مهر) در دیدار با همتای فنلاندی خود، الکساندر استوب در کاخ سفید پیشنهاد کرد که اسپانیا از ناتو «اخراج» شود.
این دیدار که قرار بود مقدمهای بر خرید کشتیهای یخشکن آمریکایی از سوی فنلاند باشد، به بحث درباره پیمان دفاعی ناتو کشیده شد و ترامپ به اختلافات چندماههاش با اسپانیا بر سر هزینههای دفاعی پرداخت.
ترامپ از اواخر ژوئن و پس از نشست ناتو در لاهه، بارها با پدرو سانچز، نخستوزیر اسپانیا درگیری لفظی داشته است. چند روز پیش از برگزاری این نشست، سانچز اعلام کرده بود که اسپانیا از عمل به درخواست ترامپ برای افزایش هزینههای دفاعی از هدف پیشین ۲ درصد به ۵ درصد تولید ناخالص داخلی خودداری خواهد کرد.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
ترامپ گفت: «همانطور که میدانید، من درخواست کردم که آنها پنج درصد پرداخت کنند، نه دو درصد. بیشتر مردم فکر میکردند این اتفاق نخواهد افتاد، اما تقریباً بصورت اجماع انجام شد. تنها یک عقبمانده داشتیم، اسپانیا. اسپانیا.»
او افزود: «باید با آنها تماس بگیرید و بپرسید چرا عقب ماندهاند، در حالی که وضعیت اقتصادیشان هم خوب است.»
رئیسجمهور آمریکا در این نشست که در فضایی نسبتاً دوستانه برگزار شد، به تندی از اسپانیا انتقاد کرد و پیشنهاد داد که این کشور باید از ناتو کنار گذاشته شود.
ترامپ گفت: «میدانید نکته خندهدار چیست؟ به لطف کارهایی که ما انجام دادهایم، اوضاعشان خوب است. هیچ بهانهای برای انجام ندادن این کار ندارند. اما اشکالی ندارد، شاید باید آنها را از ناتو بیرون بیندازید، صادقانه میگویم.»
ترامپ پیشتر نیز گفته بود که واشنگتن دیگر حاضر نیست اجازه دهد اروپا از قدرت نظامی آمریکا «سواری مجانی» بگیرد و تأکید کرده بود که هر کشور عضو ناتو باید «سهم خود را بپردازد» و به طور عادلانه در دفاع مشترک مشارکت کند.
در جریان این دیدار، استوب و ترامپ رسماً معاملهای را تصویب کردند که به موجب آن، آمریکا ۱۱ یخشکن متوسط به فنلاند خواهد فروخت؛ قراردادی به ارزش حدود ۶.۱ میلیارد دلار (۵.۲۷ میلیارد یورو).
انتظار میرود نخستین کشتی تا سال ۲۰۲۸ میلادی تحویل داده شود.
این قرارداد در حالی امضا میشود که فنلاند به دنبال تقویت توان دفاعی خود در برابر تهدید مداوم مداخله روسیه است؛ تهدیدی که از زمان حمله تمامعیار مسکو به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ شدت گرفته است.
در میان کشورهای اتحادیه اروپا، فنلاند طولانیترین مرز زمینی با روسیه را دارد.
دو رئیسجمهور سپس درباره احتمال دریافت «جایزه صلح نوبل» از سوی ترامپ صحبت و شوخی کردند، در حالی که شمار پیشنهادها از سوی رهبران جهانی برای نامزدی او در این جایزه در حال افزایش است.
ترامپ گفت: «نمیدانم، ببینید، من هفت توافق انجام دادهام و حالا هشتمی در راه است. جنگهایی را حل کردم، یکی ۳۱ ساله بود، یکی ۳۴ ساله، یکی ۳۵ ساله، یکی ۱۰ ساله. هفت توافق. این یکی میشود هشتمین.»
او ادامه داد: «اما خوب، کمیته نوبل کار خودش را میکند. هرچه تصمیم بگیرند، اشکالی ندارد. فقط این را میدانم که من برای آن [جایزه] این کارها را نکردم، بلکه برای نجات جان انسانها انجامشان دادم.»
استوب نیز در پاسخ به پرسشی درباره شانس ترامپ برای دریافت این جایزه گفت که این موضوع به تصمیم کمیته نوبل بستگی دارد، اما به نظر او اگر دو مسئله بزرگ جهانی حل شود، مانعی برای آن وجود نخواهد داشت.
او گفت: «فکر میکنم این تصمیم درنهایت از سوی کمیته نوبل گرفته میشود. از نظر من، دو مسئله کلیدی باید در مقیاس جهانی حل شوند: یکی در خاورمیانه است، که نتایجش را داریم میبینیم، و دیگری میان روسیه و اوکراین. وقتی این دو حل شوند، دیگر مانعی نمیبینم.»
چهار رئیسجمهور آمریکا تاکنون برنده جایزه صلح نوبل شدهاند: تئودور روزولت، وودرو ویلسون، جیمی کارتر و باراک اوباما.
ترامپ امیدوار است نخستین رئیسجمهور جمهوریخواه پس از روزولت باشد که با گذشت بیش از صد سال موفق به کسب این جایزه میشود.