کشورهای عضو ناتو بر سر اینکه آیا این سازمان باید هدف قرار دادن جنگندههای روسیه را که وارد حریم هوایی ناتو میشوند به عنوان یک سیاست در نظر بگیرد یا خیر، اختلاف نظر دارند.
برخی کشورهای عضو ناتو از جمله آمریکا، لهستان و کشورهای بالتیک تأکید دارند که ورود جنگندههای روسیه به حریم هوایی این پیمان در آینده باید با اقدامهای نظامی پاسخ داده شود، در حالی که برخی دیگر از جمله آلمان خواستار خویشتنداری بیشتر هستند.
اختلاف نظر کشورهای عضو ناتو درباره چگونگی واکنش به تکرار نقض حریم هوایی ناتو توسط روسیه روز سهشنبه ۲۳ سپتامبر در نشست اضطراری شورای آتلانتیک شمالی که به درخواست استونی برگزار شده بود، به اوج خود رسید. این نشست پس از آن برگزار شد که سه جنگنده روسیه در هفته گذشته به مدت دوازده دقیقه حریم هوایی استونی را نقض کردند.
به گفته دو مقام ناتو، نمایندگان چند کشور از جمله لهستان و استونی، خواستار بیانیه مشترک پس از نشست روز سهشنبه بودند که تصریح کند هرگونه نقض حریم هوایی کشورهای عضو این سازمان توسط روسیه با قدرت پاسخ داده خواهد شد، موضوعی که ناتو در صورت لزوم اختیار انجام آن را دارد.
اما منابع یادشده گفتند که آلمان و برخی کشورهای اروپای جنوبی فشار آوردند تا آن بخش از بیانیه حذف شود، زیرا نگران بودند که این موضوع بیش از حد تنشزا باشد.
«سیانان» در گزارشی از این نشست نوشت که واکنش الکسوس گرینکویچ، ژنرال ارشد آمریکا در اروپا که بهعنوان فرمانده عالی نیروهای متفقین اروپا خدمت میکند، باعث تردید برخی کشورهای عضو ناتو شد؛ زیرا او گفت ورود جنگندههای روسیه به استونی احتمالاً سهوی و ناشی از بیتجربگی و آموزش ناکافی خلبانان روس بوده است.
بیانیه نهایی کشورهای عضو ناتو که به امضای هر ۳۲ کشور عضو آن رسید، موضعی میانه اتخاذ کرده بود.
در این بیانیه با تاکید بر اینکه ناتو مطابق با قوانین بینالمللی «از همه ابزارهای نظامی و غیرنظامی لازم» برای دفاع از خود استفاده خواهد کرد، آمده است که این سازمان درباره چگونگی، زمان و نحوه پاسخ به تهدیدها تصمیم خواهد گرفت.
در دو هفته گذشته، حدود ۲۱ پهپاد روسی به حریم هوایی لهستان وارد شدهاند که برخی از آنها توسط جنگندههای ناتو سرنگون شدهاند. ورود سه جنگنده میگ-۳۱ روسیه به حریم هوایی استونی و ورود یک پهپاد روسی به حریم هوایی رومانی نیز در روزهای گذشته ثبت شده است. همچنین آلمان از پرواز یک هواپیمای نظامی روسیه بر فراز یک ناوچه نیروی دریایی این کشور در دریای بالتیک در ارتفاع پایین در آخر هفته گذشته خبر داد.
نروژ نیز روز دوشنبه اعلام کرد که روسیه در سال جاری سه بار حریم هوایی این کشور را نقض کرده است.
تاکنون مشخص نشده است که آیا این حوادث عمدی بودهاند یا خیر. از همین رو مقامات ناتو، آمریکا و اروپا در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ورود پهپادها به حریم هوایی لهستان نتیجه اخلال الکترونیکی توسط اوکراین بوده است یا خیر.
از سوی دیگر بنا به گفته یک مقام ارشد ناتو به «سیانان»، روسیه در حال بررسی نقاط ضعف دفاعی ناتو و جمعآوری اطلاعات درباره این موضوع است که این پیمان تا چه حد آماده است از حریم هوایی خود در برابر تجاوزات روسیه محافظت کند؛ نگرانی که وزیر دفاع آلمان نیز روز سهشنبه آن را تأیید کرد.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان گفت: «ورود پهپادها و جنگندههای روسیه به عمق حریم هوایی لهستان و استونی و عبور از فراز یک ناوشکن آلمانی در دریای بالتیک در چند روز گذشته، به وضوح نشان میدهد که روسیه عملاً در حال آزمایش مرزها، از جمله مرزهای کشورهای عضو ناتو، با شدت و در فواصل زمانی متفاوت است.»
البته او بر این نظر است که نباید در «دام تشدید تنش» روسیه افتاد و ناتو باید درباره چگونگی پاسخ به این موضوع «خویشتنداری» کند.
وزیر دفاع آلمان همچنین با انتقاد از درخواستهای «بیمورد» برای هدف قرار دادن جنگندهها و پهپادهای متجاوز به حریم هوایی ناتو، گفت که «احتیاط، بزدلی نیست، بلکه مسئولیت نسبت به کشور خود و صلح در اروپا است».
فنلاند نیز بر رعایت جانب احتیاط در این خصوص تأکید کرده است.
گرینکویچ، فرمانده عالی نیروهای متفقین اروپا روز چهارشنبه به روزنامه فرانسوی «لوموند» گفت که سرنگون کردن یک جنگنده بسیار خطرناکتر از ساقط کردن یک پهپاد است.