روزنامه واشنگتن پست در مطلبی تحلیلی تبعات جنگ غزه برای خاورمیانه را بررسی کرده است. نویسنده این مطلب معتقد است علیرغم موفقیتهای نظامی در منطقه، اسرائیل در طول دو سال جنگ ویرانگر در غزه به دستاورد راهبردی روشنی نرسیده است.
خاورمیانه، منطقهای که دهههاست با تراژدی و جنگ شناخته میشود، اکنون در نقطهای سرنوشتساز قرار گرفته است.
دو سال پس از حملات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ که طی آن گروه حماس به جنوب اسرائیل یورش برد و حدود ۱۲۰۰ نفر را کشت و ۲۵۵ نفر را گروگان گرفت، جنگ ویرانگر اسرائیل در نوار غزه همچنان ادامه دارد.
مذاکراتی در مصر با نقش محوری دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، برای آتشبس و آزادی گروگانها در جریان است، اما همزمان حملات هوایی اسرائیل نیز ادامه دارد و شمار کشتهشدگان فلسطینی از ۶۷ هزار نفر فراتر رفته است.
بیشتر زیرساختهای غیرنظامی، خانهها، مدارس و بیمارستانها ویران شده و هزاران نفر از جمعیت غزه آواره شدهاند.
طی دو سال گذشته، دامنه جنگ از غزه فراتر رفته و سراسر خاورمیانه را دربر گرفته است. اسرائیل حزبالله لبنان را در هم کوبید، مواضع مرتبط با ایران در سوریه را بمباران کرد و سرانجام، فروپاشی حکومت بشار اسد را رقم زد.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، حتی چندین عملیات خرابکارانه و حمله مستقیم در خاک ایران ترتیب داد و در تابستان امسال، آمریکا را نیز وارد یک درگیری کوتاهمدت با تهران کرد.
اما با وجود این موفقیتهای نظامی، اسرائیل به دستاورد راهبردی روشنی نرسیده است.
برتری نظامی این کشور با کمک مالی و سیاسی آمریکا حفظ شده، اما چالشهای سیاسی درونی و خارجی فزایندهاند: از بحران مشروعیت در برابر فلسطینیان گرفته تا انزوای بینالمللی و کاهش محبوبیت نتانیاهو، که اکنون تحت تعقیب دادگاه کیفری بینالمللی به اتهام جنایات جنگی است.
در داخل اسرائیل، بخش بزرگی از جامعه خواهان پایان جنگ و توافق برای آزادی گروگانهاست، اما جناح راست افراطی کابینه تهدید به فروپاشی دولت در صورت هرگونه صلح کرده است.
در سطح جهانی، حمایت از اسرائیل رو به کاهش است؛ پژوهشها نشان میدهد اکثریت یهودیان آمریکایی معتقدند که اسرائیل در غزه مرتکب جنایات جنگی و حتی نسلکشی شده و حدود ۶۰ درصد آمریکاییها دیدگاه منفی نسبت به دولت اسرائیل دارند. کارشناسان هشدار میدهند که تداوم این روند میتواند در آینده سیاست آمریکا را نیز دگرگون کند.
از منظر منطقهای، لفاظیهای تند و اقدامات نظامی اسرائیل باعث توقف روند عادیسازی روابط با کشورهای عربی، بهویژه عربستان سعودی، شده است. به گفته تحلیلگران، یحیی سنوار، رهبر حماس، با حملات ۷ اکتبر قصد داشت همین روند را متوقف کند و تا حد زیادی موفق شد.
اکنون ریاض موضعی صریحاً طرفدار فلسطین دارد و هیچ رهبر عربی حاضر نیست در انظار عمومی در کنار نتانیاهو دیده شود. حتی امارات و قطر نیز در حال بازنگری در روابط خود با اسرائیل هستند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در حالی که واشنگتن از طرحی برای بازسازی و صلح سخن میگوید، بیاعتمادی منطقهای به اسرائیل افزایش یافته است. بهرغم حمایت گسترده بینالمللی از تشکیل کشور مستقل فلسطین، واقعیت میدانی چیز دیگری است: شهرکسازی در کرانه باختری ادامه دارد و برخی سیاستمداران اسرائیلی همچنان خواستار تصرف کامل غزه و اخراج ساکنان آن هستند.
به گفته مخیمر ابوسعده، استاد دانشگاه الازهر، مسئله فلسطین دوباره در مرکز توجه جهانی قرار گرفته، اما مردم فلسطین بهای سنگینی برای این توجه پرداختهاند، بهایی که در تاریخشان بیسابقه است.