خبرگزاری رویترز با استناد به دو منبع ایرانی و یک منبع مطلع حزب‌الله لبنان گزارش داد که تلاش حزب‌الله در هفته گذشته و درخواست از عربستان سعودی برای کاهش فشار بین‌المللی بر دولت بیروت جهت خلع سلاح این گروه، نتیجه دیپلماسی پشت‌پرده ایران بوده است.
آگهی
نعیم قاسم، رهبر حزب‌الله در هفته گذشته در سخنانی از عربستان سعودی خواست «صفحه‌ای نو» باز کند و اختلافات گذشته را کنار بگذارد تا جبهه‌ای متحد علیه اسرائیل شکل گیرد؛ حرکتی که بسیاری آن را علامت نگرانی حزب‌الله از فشار برای اجرای طرح خلع سلاح تلقی می‌کنند.
مداخله ایران، که پیش از این گزارش نشده بود، همچنین نشان‌دهنده نگرانی تهران است که متحد اصلی‌اش در لبنان پس از شکست‌های بزرگ در جنگ سال گذشته با اسرائیل، زمین بیشتری از دست بدهد.
عربستان سعودی، قدرتی سنی که مدت‌ها حزب‌الله را به عنوان سازمانی تروریستی می‌شناخته که به نمایندگی از ایران نفوذ نامتعارفی بر لبنان دارد، همواره از خلع سلاح حمایت کرده و از زمان درخواست قاسم هیچ نشانه‌ای از تغییر مسیر نشان نداده است.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
مقامات سعودی به درخواست حزب‌الله پاسخ نداده‌اند و مشخص نیست که سیاست ریاض درباره مسلح بودن این گروه تغییر کرده باشد یا نه.
مسئله مسلح بودن حزب‌الله در لبنان بسیار بحث‌برانگیز است و با افزایش فشار آمریکا بر بیروت برای اعلام برنامه‌ای جهت خلع سلاح گروه و ادامه حملات هوایی اسرائیل در این کشور، روز به روز فوریت بیشتری پیدا می‌کند.
مداخله ایران
تلاش تهران برای ارتباط با سعودی‌ها از طریق علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران صورت گرفت که اخیراً به ریاض سفر کرده است. رویترز این مطلب را نیز با استناد به دو منبع ایرانی و یک منبع مطلع از سیاست‌های حزب‌الله نوشته است.
منبع مطلع به رویترز گفته حزب‌الله معتقد است حمله اسرائیل به رهبران حماس در قطر، متحد عربستان در خلیج فارس، احتمالا شرایط را به اندازه‌ای تغییر داده که بتواند دشمنی‌های قدیمی را از بین ببرد.
با این حال، این منبع افزود که حزب‌الله پس از دریافت نشانه‌ای از سوی ایرانی‌ها درخواست خود را به عربستان ارائه کرده و گفته شده که لاریجانی از قاسم خواسته بود حسن نیت خود را به ریاض نشان دهد.
یکی از منابع ایرانی گفت که موضوع مسلح بودن حزب‌الله یکی از اصلی‌ترین موضوعات بحث در سفر لاریجانی به ریاض بوده است. منبع ایرانی دیگر گفت که لاریجانی به سعودی‌ها گفته که نه لبنان و نه منطقه از خلع سلاح حزب‌الله نفعی نخواهند برد.
ایران و عربستان، دو دشمن قدیمی منطقه، پس از سال‌ها رقابت که باعث تشدید درگیری‌ها و اختلافات سیاسی در چندین کشور عربی شد، در سال ۲۰۲۳ به توافقی برای نزدیک شدن دست یافتند.
با این حال، عربستان همچنان نسبت به نفوذ ایران در کشورهای عربی محتاط است.
عبدالعزیز ساجر، تحلیلگر سعودی و رئیس مرکز پژوهش‌های خلیج فارس، می‌گوید سیاست ریاض مبتنی بر این است که دولت لبنان حق انحصاری در داشتن تسلیحات و کنترل تصمیمات سیاست خارجی دارد، معنی دیگر این موضع آن است که جایی برای تفاهم با حزب‌الله وجود ندارد.
ساجر گفت: «توافق میان تهران و ریاض، اصول خواسته‌های عربستان را تغییر نداده است. این خواسته‌ها شامل رد حمایت ایران از گروه‌های مسلح و ایدئولوژیک وابسته است که در چارچوب راهبرد توسعه‌طلبانه و مداخله‌جویانه ایران در منطقه فعالیت می‌کنند.»
لاریجانی در بیروت
در این میان علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به لبنان سفر کرده تا با مقامات لبنانی و حزب‌الله درباره مسائل امنیتی و منطقه‌ای گفت‌وگو کند. او در بدو ورود به بیروت تأکید کرد که لبنان باید در برابر فشارهای خارجی مقاومت کند و «حاکمیت ملی» خود را حفظ نماید.
لاریجانی همچنین در زمینه طرح‌های بین‌المللی برای خلع سلاح حزب‌الله گفت که ایران ضمن پشتیبانی از لبنان و حزب‌الله، هرگونه فشار خارجی برای خلع سلاح این گروه را رد می‌کند. او بر اهمیت وحدت ملی لبنان و نقش ارتش این کشور به‌عنوان تنها نهاد مشروع دفاعی تأکید کرد.
رسانه‌های ایران نوشته‌اند که لاریجانی برای شرکت در مراسم سالمرگ حسن نصرالله، رهبر پیشین حزب‌الله به لبنان سفر کرده و صدها نفر از حامیان حزب‌الله هنگام ورود او به بیروت با حضور در محل، حمایت خود را از ایران و حزب‌الله اعلام کردند.