تام باراک، نماینده ویژه آمریکا، روز سهشنبه اعلام کرد لبنان روز یکشنبه طرحی را برای متقاعد کردن حزبالله به خلع سلاح ارائه خواهد داد.
همزمان اسرائیل نیز چارچوبی برای عقبنشینی نظامی خود آماده میکند. خانم باراک پس از دیدار با جوزف عون، رئيس جمهور لبنان، در بیروت گفت: «این طرح شامل اقدام نظامی نخواهد بود بلکه تلاش میکند حزبالله را به تحویل سلاحهایش ترغیب کند؛ از جمله از طریق رسیدگی به پیامدهای اقتصادی برای نیروهایی که از سوی ایران تأمین مالی میشوند.»
او تأکید کرد: «ارتش و دولت لبنان صحبت از جنگ نمیکنند؛ موضوع این است که چگونه میتوان حزبالله را قانع کرد که این سلاحها را کنار بگذارد.»
مخالفت شدید حزبالله
اوایل ماه جاری، کابینه لبنان ارتش را مأمور تدوین طرحی برای ایجاد انحصار سلاح در دست دولت کرد؛ اقدامی که خشم حزبالله، گروه شیعه مسلح تحت حمایت ایران، را برانگیخته است. حزبالله میگوید چنین درخواستهایی تنها به نفع اسرائیل است.
اسرائیل روز دوشنبه اعلام کرده بود در صورتی که ارتش لبنان اقدامی برای خلع سلاح حزبالله انجام دهد، آماده است حضور نظامی خود در جنوب لبنان را کاهش دهد. باراک این تحول را «تاریخی» توصیف کرد و گفت: «اسرائیل میگوید ما نمیخواهیم لبنان را اشغال کنیم، آماده عقبنشینی هستیم؛ اما این عقبنشینی زمانی انجام خواهد شد که برنامهای واقعی برای خلع سلاح حزبالله روی میز باشد.»
نواف سلام، نخست وزیر لبنان نیز پس از دیدار با هیأت آمریکایی تأکید کرد کشورش «مسیر بازگشتناپذیر» برای قرار دادن همه سلاحها زیر کنترل دولت را آغاز کرده و ارتش ظرف هفته آینده طرح جامع خود را ارائه خواهد داد.
اما دبیرکل حزبالله نعیم قاسم در سخنرانی ویدیویی که دوشنبه پخش شد، این تصمیم دولت را به شدت محکوم کرد و از مقامات خواست عقبنشینی کنند و گفت: «عقبنشینی در اینجا فضیلتی است.»
تعهدات شفاهی و اختلاف بر سر روند مرحلهای
به گفته باراک، هرچند هنوز هیچ پیشنهاد رسمی رد و بدل نشده اما تعهدات شفاهی از دو طرف نشان میدهد راهی محدود اما قابل تصور برای اجرا وجود دارد.
حزبالله که در جنگ سال گذشته با اسرائیل ضربات سنگینی متحمل شد، از جمله از دست دادن شمار زیادی از فرماندهان و نیروهایش، ملزم است طبق توافق آتشبس با میانجیگری آمریکا، خلع سلاح شود. با این حال، اسرائیل همچنان مواضعی را در خاک لبنان حفظ کرده و حملات هوایی دورهای علیه مواضع حزبالله انجام میدهد.
قاسم مخالفت خود را با چارچوب مرحلهای که در آن عقبنشینی اسرائیل و خلع سلاح حزبالله همزمان پیش برود اعلام کرد و گفت: «بگذارید اسرائیل اول توافق آتشبس ۲۷ نوامبر را اجرا کند، بعد درباره استراتژی دفاعی گفتوگو خواهیم کرد.»
بُعد اقتصادی خلع سلاح
باراک تأکید کرد هرگونه طرح خلع سلاح باید به جنبه اقتصادی هم بپردازد، زیرا دهها هزار نفر از نیروهای حزبالله و خانوادههایشان به حقوقی که از ایران دریافت میکنند متکی هستند.
او گفت: «وقتی از خلع سلاح حزبالله حرف میزنیم، در واقع از معیشت حدود ۴۰ هزار نفر صحبت میکنیم. نمیشود سلاحشان را گرفت و گفت بروید زیتون بکارید. باید برای آنها جایگزینی فراهم شود.»
به گفته او، کشورهای خلیج فارس از جمله قطر و عربستان سعودی آمادگی دارند برای حمایت از اقتصاد لبنان، بهویژه در جنوب که پایگاه اصلی حزبالله است، مشارکت کنند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
خانم باراک افزود: گفتوگوها برای ایجاد یک «انجمن اقتصادی» با پشتیبانی کشورهای خلیج فارس، آمریکا و مقامات لبنانی در جریان است که هدف آن ارائه راههای معیشتی پایدار است «راههایی که وابسته به خواست ایران نباشد».