برخی گروه‌های فلسطینی در اردوگاه‌های پناهندگان لبنان بخشی از سلاح‌های خود را به ارتش این کشور تحویل دادند. این اقدام در چارچوب توافقی انجام شد که دولت لبنان و تشکیلات خودگردان فلسطین چند ماه پیش برای جمع‌آوری سلاح از اردوگاه‌ها اعلام کرده بودند.
آگهی
نخستین مرحله از این طرح با خروج یک وانت حامل سلاح‌های سبک از اردوگاه پناهندگان «برج‌البراجنه» در جنوب بیروت در روز پنجشنبه ۲۱ اوت انجام شد.
تصمیم برای جمع‌آوری سلاح از اردوگاه‌ها در جریان سفر محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در ماه مه به لبنان و دیدار با جوزف عون، رئیس‌جمهوری این کشور اعلام شد. دو طرف توافق کردند که سلاح‌ها زیر نظر دولت لبنان جمع‌آوری شوند.
با این حال، همه گروه‌های فلسطینی با این تصمیم موافقت نکرده‌اند. نمایندگان حماس و جهاد اسلامی فلسطین به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخی ندادند.
تحویل سلاح «مسئله‌ای داخلی درون جنبش فتح» است
سخنگوی حماس در بیانیه‌ای که با امضای «گروه‌های فلسطینی در لبنان» منتشر شد، تحویل سلاح روز پنجشنبه را «مسئله‌ای داخلی درون جنبش فتح» خواند و تأکید کرد که «هیچ ارتباطی، چه نزدیک و چه دور، با موضوع سلاح‌های فلسطینی در اردوگاه‌ها ندارد».
در این بیانیه آمده است: «سلاح‌های ما همواره و همیشه با حق بازگشت و آرمان عادلانه فلسطین گره خورده است و تا زمانی که اشغال بر سرزمین‌های فلسطینی ادامه یابد، نیز باقی خواهد ماند.»
در لبنان ۱۲ اردوگاه پناهندگان فلسطینی مستقر است که تحت کنترل مقام‌های لبنانی نیستند. در سال‌های اخیر درگیری‌های خونینی میان گروه‌های رقیب در این اردوگاه‌ها روی داده که تلفاتی برجای گذاشته و مناطق اطراف را هم تحت تأثیر قرار داده است.
گروه‌های فلسطینی گاه‌وبیگاه از این اردوگاه‌ها اقدام به شلیک موشک به داخل خاک اسرائیل نیز کرده‌اند.
اجرای طرح جمع‌آوری سلاح از اردوگاه‌های فلسطینی، تا کنون به دلیل اختلافات درون گروه‌های فلسطینی درباره سازوکار تحویل سلاح، از جمله جنبش فتح وابسته به محمود عباس، حماس و دیگر گروه‌های اسلام‌گرا و چپ‌گرا، به تأخیر افتاده بود.
پیش‌زمینه‌ای برای خلع سلاح حزب‌الله؟
جمع‌آوری سلاح از اردوگاه‌ها به‌عنوان مقدمه‌ای برای مسئله دشوارتر خلع سلاح حزب‌الله لبنان نیز دیده می‌شود؛ گروهی که سال گذشته جنگی سنگین با اسرائیل داشت که در نوامبر با آتش‌بس پایان یافت.
از آن زمان حزب‌الله تحت فشارهای داخلی و بین‌المللی برای واگذاری سلاح‌های باقی‌مانده خود قرار گرفته، اما تاکنون از این کار خودداری کرده است.
تام باراک، فرستاده آمریکا در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، به دولت لبنان و جنبش فتح بابت «توافق بر سر خلع سلاح داوطلبانه در اردوگاه‌های بیروت» تبریک گفت و آن را «گامی تاریخی برای وحدت و ثبات و نشانه‌ای از تعهد واقعی به صلح و همکاری» توصیف کرد.
رامز دمشقیه، رئیس «کمیته گفت‌وگوی لبنانی-فلسطینی» که نهادی دولتی و واسطه میان پناهندگان فلسطینی و مقام‌های رسمی است، در بیانیه‌ای گفت: «تحویل سلاح روز پنجشنبه در اردوگاه برج‌البراجنه در جنوب بیروت نخستین گام است و در هفته‌های آینده محموله‌های دیگری از همین اردوگاه و سایر اردوگاه‌ها تحویل داده خواهد شد.»
نبیل ابوردینه، سخنگوی محمود عباس اعلام کرد روز پنجشنبه در اردوگاه «البص» در جنوب لبنان نیز سلاح‌هایی تحویل داده شده و این روند در اردوگاه‌های دیگر ادامه خواهد یافت.
با این حال، هنوز روشن نیست این تصمیم تا چه اندازه عملی خواهد شد. برخی مقام‌های گروه‌های فلسطینی می‌گویند تنها «سلاح‌های غیرقانونی» تحویل داده خواهند شد و سلاح‌های متعلق به گروه‌های سازمان‌یافته شامل آن نخواهد بود. همچنین سلاح‌های شخصی سبک نیز مشمول این طرح نیست.
بدیع‌الحبت، سخنگوی فتح در بیروت، به خبرنگاران گفت که جوزف عون اذعان کرده است «سلاح‌های شخصی بخشی از فرهنگ عربی و ملی است».
حدود ۵۰۰ هزار فلسطینی در لبنان در فهرست سازمان ملل (آنروا) به‌عنوان پناهنده ثبت شده‌اند، اما تخمین زده می‌شود جمعیت واقعی آنها حدود ۲۰۰ هزار نفر باشد زیرا بسیاری مهاجرت کرده‌اند ولی همچنان در فهرست آنروا باقی مانده‌اند.
این جمعیت با محدودیت‌های گسترده‌ای روبه‌رو هستند؛ آنها از اشتغال در بسیاری از مشاغل منع شده‌اند، حمایت‌های قانونی محدودی دارند و اجازه مالکیت زمین یا ملک در لبنان را ندارند.