با آنکه یکی از کمیسیونهای سازمان ملل به این نتیجه رسیده که اسرائیل مرتکب نسلکشی شده است و اورزولا فندرلاین، رئیس کمیسیون اروپا خواستار اعمال تحریمهایی علیه اسرائیل شده است؛ اما به نظر میرسد که هموطن خانم فندرلاین یعنی فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان دستان او را بسته است.
کشته شدن دهها هزار فلسطینی در غزه سرانجام مقامات اروپایی را به فکر مجازات اسرائیل انداخته است، هرچند احتمال دارد این تلاشها نتیجه چندانی در پی نداشته باشد.
کمیسیون اتحادیه اروپا روز چهارشنبه۱۷ سپتامبر (۲۶ شهریور ۱۴۰۴) پیشنهادات مفصل خود را برای تعلیق امتیازات تجاری ویژه و همچنین تحریم وزیران افراطی و شهرکنشینان خشونتگرای اسرائیلی ارائه خواهد کرد.
زمانبندی اعلام این تصمیم اهمیت حیاتی دارد. چرا که این اقدام تنها ۲۴ ساعت پس از اعلام کمیسیون سازمان ملل متحد مبنی بر وقوع «نسلکشی» توسط اسرائیل در باریکه غزه صورت میگیرد و همزمان نیروهای اسرائیلی عملیات زمینی بزرگی برای تصرف شهر غزه آغاز کردهاند.
اورزولا فندرلاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا در هفتههای گذشته فشار زیادی را برای اتخاذ موضعی سختتر علیه دولت نتانیاهو تجربه کرده است.
به گفته کایا کالاس، رئیس دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا، بسته جدید شامل اعمال تعرفه بر بیش از یکسوم تجارت اسرائیل با اتحادیه اروپا خواهد بود که ارزش آن سال گذشته ۴۲.۶ میلیارد یورو بوده است.
در نگاه اول، این اقدام میتواند تأثیر زیادی بر اسرائیل داشته باشد، چرا که اتحادیه اروپا بزرگترین شریک تجاری این کشور است. خانم کالاس روز سهشنبه در مصاحبهای با یورونیوز گفت: «این اقدام قطعاً هزینه زیادی برای اسرائیل خواهد داشت.»
اما در واقع، این پیشنهاد تقریبا هیچ شانس حمایتی کافی از سوی دولتهای اروپایی برای اجرا در کوتاهمدت ندارد و ممکن است هرگز اجرا هم نشود.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
به نوشته نشریه پولتیکو، سوابق اتحادیه اروپا در اقدام علیه آنچه رهبران آن «قحطی تحمیلی بشر به دست اسرائیل» در سال جاری نامیدهاند، شامل سخنان غرا و قاطع است که بلافاصله با پیگیری ضعیف همراه بودند.
بیش از ۵۰ روز از زمان پیشنهاد کمیسیون اوپا برای تعلیق بخشی از برنامه همکاری تحقیقاتی Horizon Europe میگذرد، پیشنهادی که در آن زمان به عنوان کمترین مجازات ممکن علیه اسرائیل در اعتراض به گرسنگی دادن جمعی فلسطینیها در نظر گرفته شد؛ اما حتی همین اقدام محدود هم فراتر از مرحله بحث و بررسی پیش نرفته است.
در حالی که برخی کشورها به صورت مستقل اقداماتی مثل تحریم وزیران اسرائیلی و اعلام حمایت از تشکیل «کشور فلسطین» انجام دادهاند، اما اتحادیه اروپا به طور کلی هنوز در این مسئله کاملاً دچار شکاف و اختلاف است.
تا جائیکه خانم فندرلاین هفته گذشته اعتراف کرد که «این موضوع بدون موافقت اکثریت گیر کرده است. ما باید بر این مشکل غلبه کنیم. نمیتوانیم فلج باشیم.» او گفت «ناتوانی اروپا در توافق» «دردناک» است.
بزرگترین قدرت اقتصادی اروپا، سختترین چالش تصمیمگیری
فریدریش مرتس، صدراعظم جدید آلمان که از همان جناح سیاسی محافظهکار خانم فندرلاین است، از زمان تصدی صدر اعظمی در برلین در ماه فوریه، انتقادهای فزایندهای از دولت نتانیاهو کرده است. او حتی ماه گذشته صادرات تمام سلاحهای آلمانی که ممکن است توسط اسرائیل در جنگ غزه استفاده شود را ممنوع کرد.
اما این اقدام سریعا با واکنش حزب او مواجه شد. حالا هیچکس در بروکسل باور ندارد که آقای مرتس بخواهد کوتاه بیاید و طرح فندرلاین برای تعلیق توافق تجاری اتحادیه اروپا با اسرائیل را تأیید کند، هرچند برخی معتقدند آلمان و چند کشور دیگر ممکن است از تحریمهای بیشتر علیه شهرکنشینان خشونتگر اسرائیلی حمایت کنند.
اگر آلمان از تحریمهای تجاری حمایت نکند، این اقدامات نمیتوانند «اکثریت واجد شرایط» کشورهای اتحادیه اروپا (حداقل ۱۵ کشور از ۲۷ کشور و این کشورها باید نماینده دستکم ۶۵ درصد از جمعیت کل اتحادیه اروپا باشند) را برای اجرا کسب کنند. تحریمهای رسمی علیه وزیران اسرائیلی حتی سختتر است، چرا که برای تصویب آنها لازم است همه ۲۷ دولت اتحادیه اروپا به اتفاق آرا موافقت کنند.
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
برای آقای مرتس، تصمیمگیری درباره نحوه برخورد با اسرائیل بسیار دشوار است. میراث نازیها و هولوکاست همچنان سایه سنگینی بر سیاست آلمان دارد. آقای مرتس دوشنبه شب در سخنرانی احساسی خود در یک کنیسه در مونیخ به سختی توانست جلوی اشک خود را بگیرد و موج تازهای از ضدیهودیگری را محکوم کرد.
آقای مرتس گفت: «در سیاست و جامعه خودمان، مدت زیادی چشم خود را بر این حقیقت بستهایم که تعداد قابل توجهی از افرادی که در دهههای اخیر به آلمان آمدهاند، در کشورهای مبدأ خود بار آمدهاند که در آنها یهودستیزی تقریباً خط مشی دولت است و حتی کودکان نیز با نفرت از اسرائیل تربیت میشوند.»
کشورهایی که برای جلوگیری از نسلکشی اقدامی انجام ندهند، از نظر «کنوانسیون نسلکشی» بهطور نظری شریک جرم محسوب میشوند و این میتواند دولتهای اروپایی را به حمایت از تحریمهای اتحادیه اروپا وادار کند.
با این حال پولتیکو پیشبینی میکند که آقای مرتس به دلیل ملاحظات داخلی، به احتمال زیاد نمیتواند تأیید کند که نسلکشی در جریان است و بعید است اقدامی عملی برای محدود کردن تجارت میان اسرائیل و اتحادیه اروپا انجام دهد.