اگر ایالات متحده آمریکا تصمیم بگیرد که به‌صورت مستقیم‌تر از اسرائیل در حمله به ایران حمایت کند، یکی از گزینه‌های واشنگتن می‌تواند تأمین بمب‌های «سنگرشکن» باشد. گفته می‌شود تنها این نوع بمب است که می‌تواند آسیب جدی به تأسیسات غنی‌سازی سوخت هسته‌ای فردو در عمق کوه وارد کند.
آگهی
چنین بمبی اما باید از یک هواپیمای آمریکایی به سوی هدف پرتاب شود. این اقدام می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای از جمله به خطر انداختن احتمال از سرگیری مذاکرات هسته‌ای ایران با دولت دونالد ترامپ را به همراه داشته باشد.
مقامات اسرائیلی همچنین گفته‌اند که گزینه‌های دیگری نیز برای حمله به تأسیسات فردو در مرکز ایران وجود دارد، چراکه اسرائیل در تلاش است توانمندی‌های هسته‌ای ایران را نابود کند.
اما جدا از حمله کماندویی زمینی یا حمله اتمی، به نظر می‌رسد بمب‌های نفوذگر (سنگرشکن) محتمل‌ترین گزینه باشند.
بمب سنگرشکن چیست؟
سنگرشکن به بمب‌هایی اطلاق می‌شود که برای نفوذ عمیق به زیر سطح زمین پیش از انفجار طراحی شده‌اند. در این مورد خاص، منظور پیشرفته‌ترین بمب نفوذگر موجود در زرادخانه آمریکا یعنی «جی‌بی‌یو-۵۷» با نام «سلاح نفوذگر عظیم» (Massive Ordnance Penetrator) است.
به گفته نیروی هوایی ارتش آمریکا، این بمب هدایت‌شونده و نقظه‌زن با وزن تقریبی ۱۳ هزار و ۶۰۰ کیلوگرم (۱۳.۶ تن)، برای حمله به پناهگاه‌ها و تونل‌های بسیار عمیق و مستحکم طراحی شده است.
گفته می‌شود این بمب توانایی نفوذ تا عمق ۶۰ متری سطح زمین را پیش از انفجار دارد. همچنین می‌توان این بمب‌ها را به‌صورت پیاپی رها کرد؛ به‌گونه‌ای که هر انفجار، عمق بیشتری را حفر کرده و بمب بعدی را به لایه‌های پایین‌تری می‌برد.
این بمب دارای یک کلاهک متعارف غیرهسته‌ای است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأیید کرده که ایران در تأسیسات فردو در حال تولید اورانیوم با غنای بالا است؛ این موضوع احتمال انتشار مواد رادیواکتیو در منطقه را در صورت حمله با این بمب‌ها افزایش می‌دهد.
با این حال، آژانس اعلام کرده که حملات پیشین اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای دیگر ایران از جمله محل نگهداری از سانتریفیوژها در نطنز، تنها باعث آلودگی در همان محل شده و به مناطق اطراف سرایت نکرده است.
فردو چقدر هدف سختی است؟
فردو دومین تأسیسات غنی‌سازی هسته‌ای ایران پس از نطنز است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز سه‌شنبه اعلام کرد که حملات اسرائیل «تأثیرات مستقیمی» بر سالن‌های زیرزمینی سانتریفیوژهای نطنز داشته‌اند.
فردو کوچکتر از نطنز است و در دل کوهی نزدیک شهر قم، حدود ۹۵ کیلومتری جنوب غرب تهران ساخته شده است. ساخت این تأسیسات احتمالا از سال ۲۰۰۶ آغاز شده و در سال ۲۰۰۹ یعنی همان سالی که تهران به طور رسمی وجود آن را اعلام کرد، به بهره‌برداری رسیده است.
علاوه بر اینکه فردو تقریباً ۸۰ متر زیر سنگ و خاک قرار دارد و گفته می‌شود که این سایت توسط سامانه‌های موشکی زمین به هوای ایرانی و روسی محافظت می‌شود. با این حال، احتمالاً این سامانه‌های دفاع هوایی در جریان حملات اسرائیل هدف قرار گرفته‌اند.
با این حال، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل گفته است هدف از حمله به ایران، از بین بردن برنامه‌های موشکی و هسته‌ای این کشور است که آن را تهدیدی وجودی برای اسرائیل می‌داند و دیگر مقامات این کشور نیز اعلام کرده‌اند که فردو بخشی از این برنامه بوده است.
يخيئيل لایتر، سفیر اسرائیل در آمریکا روز جمعه به شبکه فاکس نیوز گفت: کل این عملیات باید با نابودی فردو به پایان برسد.»
چرا آمریکا باید درگیر شود؟
از نظر تئوری، بمب «جی‌بی‌یو-۵۷» می‌تواند توسط هر بمب‌افکنی که قادر به حمل وزن آن باشد رها شود، اما به گفته نیروی هوایی آمریکا، در حال حاضر فقط بمب‌افکن رادارگریز «اسپریت بی-۲» آمریکا برای حمل این بمب مجهز شده است.
بمب‌افکن «بی-۲» تنها توسط نیروی هوایی آمریکا پرواز داده می‌شود و ساخت شرکت نورثروپ گرومن است.
طبق گفته سازنده آن، این بمب‌افکن راهبردی قادر است بار مفیدی به وزن ۱۸ هزار کیلوگرم (۱۸ تن) حمل کند، اما نیروی هوایی آمریکا اعلام کرده است که این بمب‌افکن را با دو بمب سنگرشکن «جی‌بی‌یو-۵۷» که وزن کل آن‌ها حدود بیش از ۲۷ هزار کیلوگرم می‌شود، با موفقیت آزمایش کرده است.
این بمب‌افکن سنگین و راهبردی با برد طولانی بدون نیاز به سوخت‌گیری، تا حدود ۱۱ هزار کیلومتر توان پرواز دارد و در صورت یک بار سوخت‌گیری می‌تواند تا ۱۸ هزار و ۵۰۰ کیلومتر پرواز کند. به گفته شرکت نورثروپ گرومن، این هواپیما قادر است ظرف چند ساعت به هر نقطه‌ای از جهان برسد.
اما اینکه آمریکا وارد ماجرا شود یا نه موضوعی جداست.