دیپلماتهای روسی و آمریکایی روز پنجشنبه در ترکیه دیدار کردند تا درباره حل اختلافات مربوط به فعالیت سفارتهای خود در واشنگتن و مسکو گفتگو کنند. این مذاکرات اولین آزمون برای توانایی دو کشور در بازسازی روابط گستردهتر و تلاش برای پایان دادن به جنگ در اوکراین محسوب میشود.
کرملین سال گذشته روابط دو کشور را در دوران ریاستجمهوری جو بایدن «زیر صفر» توصیف کرده بود. بایدن با ارسال کمکهای مالی و تسلیحاتی از اوکراین حمایت کرده و مجموعهای از تحریمها را علیه روسیه به دلیل تهاجم این کشور به اوکراین در سال ۲۰۲۲ اعمال کرده بود.
اما دونالد ترامپ، رئیسجمهور جدید آمریکا، این سیاست را کاملاً تغییر داده و از زمان روی کار آمدن در ماه گذشته، به سرعت اقدام به آغاز مذاکرات با مسکو کرده است. او وعده داده که تعهد خود برای پایان سریع جنگ را محقق خواهد کرد.
مذاکرات در استانبول؛ تلاشی برای بازسازی روابط
این مذاکرات در استانبول، پس از تماس تلفنی ترامپ با ولادیمیر پوتین در ۱۲ فوریه و یک نشست دیپلماتیک سطح بالا در عربستان سعودی، که شش روز بعد برگزار شد، انجام میشود.
تیم مذاکرهکننده روسیه با یک خودروی مرسدس مشکیرنگ وارد محل اقامت محافظتشده کنسول آمریکا در استانبول شدند.
نگرانی اوکراین و متحدان اروپایی از توافق احتمالی
اوکراین و متحدان اروپاییاش نگراناند که نزدیکی سریع ترامپ به مسکو، به توافقی برای پایان دادن به جنگ منجر شود که آنها را نادیده بگیرد و امنیتشان را به خطر بیندازد. ترامپ تأکید کرده که خواهان پایان دادن به خونریزی از طریق یک آتشبس فوری است.
با این حال، آقای پوتین این هفته انتظارات درباره دستیابی به یک توافق سریع را کاهش داده و گفته که قبل از هرگونه پیشرفت، ضروری است که اعتماد میان روسیه و آمریکا بازسازی شود.
کاهش سطح حضور دیپلماتیک در دو کشور
در یک دهه گذشته، دو کشور دیپلماتهای یکدیگر را اخراج کرده و محدودیتهایی در انتصاب کارکنان جدید سفارتها اعمال کردهاند. این اقدامات متقابل باعث شده که سفارتهای هر دو کشور با کمبود نیروی انسانی مواجه شوند.
وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که مذاکرات روز پنجشنبه بر موضوعاتی مانند تعداد کارکنان دیپلماتیک، ویزا و خدمات بانکی سفارتها متمرکز خواهد بود.
یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا در آستانه این دیدار گفت: «برای شفافسازی، باید بگویم که هیچ موضوع سیاسی یا امنیتی در دستور کار نیست و اوکراین در این مذاکرات مطرح نخواهد شد.»
او تأکید کرد: «سازنده بودن این مذاکرات خیلی زود مشخص خواهد شد؛ یا مشکلات حل خواهند شد یا نخواهند شد. بهزودی خواهیم فهمید که آیا روسیه واقعاً مایل به تعامل صادقانه است یا خیر.»
از سوی دیگر، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، اعلام کرد که نتیجه این نشست «نشان خواهد داد که چقدر سریع و مؤثر میتوانیم پیش برویم.» او همچنین اذعان داشت که روسیه «شرایط سختی» برای دیپلماتهای آمریکایی در مسکو ایجاد کرده که به گفته او، پاسخی به رفتار مشابه واشنگتن با دیپلماتهای روسی بوده است.
آغاز فرآیندی با پیامدهای گستردهتر
با وجود محدود بودن دستور کار مذاکرات، این گفتگوها میتواند آغازگر روندی باشد که پیامدهای عمیقی برای روابط روسیه و آمریکا در زمینههایی مانند خلع سلاح هستهای و همکاریهای اقتصادی خواهد داشت.
هر دو کشور اعلام کردهاند که امکان همکاریهای اقتصادی سودآور میان آنها وجود دارد. ولادیمیر پوتین این هفته اظهار داشت که مسکو آماده است آمریکا را برای سرمایهگذاری مشترک در استخراج ذخایر عناصر کمیاب در روسیه و بخشهایی از اوکراین که روسیه آنها را به عنوان قلمرو خود میداند، دعوت کند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
هیات آمریکایی در استانبول به سرپرستی «سوناتا کولتر»، معاون وزیر خارجه آمریکا، و تیم روسی به رهبری «الکساندر دارچیِف»، رئیس اداره آمریکای شمالی در وزارت خارجه روسیه، در این مذاکرات شرکت داشتند.