حزب راست افراطی «آلترناتیو برای آلمان» روز چهارشنبه بزرگ‌ترین کمک مالی خود را به مبلغ ۱.۵ میلیون یورو دریافت کرد و این پرسش را به میان آورد که احزاب در آلمان معمولاً چگونه کارزارهای انتخاباتی خود را تأمین مالی می‌کنند؟
آگهی
روز چهارشنبه، حزب راست افراطی «آلترناتیو برای آلمان» (AfD) بزرگ‌ترین کمک مالی خود را به مبلغ ۱.۵ میلیون یورو دریافت کرد، در حالی که کشور برای انتخابات ۲۳ فوریه آماده می‌شود.
اهداکننده این مبلغ، «وینفرید اشتوکر»، یک کارآفرین ثروتمند در حوزه پزشکی است که در سال ۲۰۲۱ به دلیل سازماندهی یک کمپین واکسیناسیون غیرقانونی با استفاده از واکسن تولیدی خودش در میانه همه‌گیری کووید-۱۹، جریمه شد.
این کمک مالی بزرگ‌ترین ورودی مالی تاریخ این حزب محسوب می‌شود. بالاترین کمک مالی پیشین آن‌ها تنها ۳۵,۰۰۰ یورو بود.
با وجود جلب توجه گسترده، این کمک مالی کاملاً قانونی است و در آلمان هیچ محدودیتی برای اهدای مبالغ به احزاب وجود ندارد. هزینه تبلیغات انتخاباتی در آلمان نسبت به مقیاس بین‌المللی نسبتا ارزان است، اما این هزینه‌ها به طور پیوسته در حال افزایش است. بر اساس آمارها احزاب نماینده در بوندستاگ در سال ۲۰۲۱ مجموعاً ۲۳۵ میلیون یورو برای کمپین‌های انتخاباتی هزینه کردند، در حالی که این رقم در سال ۲۰۱۷، تنها حدود ۱۸۴ میلیون یورو بود.
احزاب سیاسی در آلمان چگونه تأمین مالی می‌شوند؟
طبق قوانین آلمان، احزاب می‌توانند از بودجه دولتی، کمک‌های مالی اعضا، بخشی از حقوق مقامات منتخب، و کمک‌های خصوصی یا شرکتی بهره‌مند شوند.
اکثر احزاب برای کمپین‌ها و معیشت خود به تأمین مالی دولتی متکی هستند. بودجه دولتی بیش از یک‌سوم از کل درآمد آن‌ها را تشکیل می‌دهد، کمک‌های اعضا دومین منبع مهم درآمد آن‌هاست و کمک‌های افراد و شرکت‌ها تنها بخشی از درآمدشان را تشکیل می‌دهد.
میزان بودجه دولتی که هر حزب دریافت می‌کند بر اساس میزان تأثیرگذاری آن در جامعه تعیین می‌شود. این بودجه معمولاً بر اساس تعداد آرای حزب در انتخابات اخیر در سطوح اروپایی، ایالتی و فدرال و همچنین میزان کمک‌های مالی اعضا محاسبه می‌شود.
منتقدان می‌گویند این سیستم معمولاً به ضرر احزاب کوچک‌تر است و احزاب بزرگ و باسابقه‌تر مانند «اتحادیه دموکرات مسیحی» (CDU) و «حزب سوسیال دموکرات» (SPD) را تقویت می‌کند. با این حال، احزاب کوچک‌تر نیز واجد شرایط دریافت بودجه دولتی هستند که به ۵۰ درصد از درآمد آن‌ها محدود می‌شود. رئیس بوندستاگ، مجلس عوام آلمان، هر سال سقف بودجه دولتی را تعیین می‌کند. در سال ۲۰۲۴، این سقف ۲۱۹ میلیون یورو تعیین شد.
آیا محدودیتی برای کمک‌های مالی به احزاب وجود دارد؟
مالیات‌دهندگان، اعضای احزاب، و کمک‌کنندگان شرکتی و شخصی بخش عمده‌ای از پولی را که از دولت نمی‌آید تأمین می‌کنند.
هیچ محدودیتی برای میزان کمک مالی که یک فرد یا شرکت می‌تواند به احزاب بدهد یا مبلغی که احزاب می‌توانند در یک کمپین خرج کنند وجود ندارد. این موضوع در اتحادیه اروپا چندان رایج نیست، زیرا ۱۹ کشور از ۲۷ عضو آن محدودیت‌هایی برای کمک‌های مالی به احزاب سیاسی اعمال می‌کنند.
با وجود تغییرات قانونی برای بهبود شفافیت در زمینه کمک‌های مالی، منتقدان می‌گویند قانون هنوز نقطه ضعف‌های قانونی زیادی را شامل نمی‌شود، مانند انجمن‌ها یا سازمان‌های مردم‌نهاد که می‌توانند کمک‌های مالی را به مرور زمان جمع‌آوری کرده و به طور مستقیم یا از طریق تبلیغات به احزاب سیاسی منتقل کنند.
با این حال، احزاب پیش از این نیز به دلیل استفاده از این روش برای جمع‌آوری بودجه مورد انتقاد قرار گرفته‌اند.
بحث‌های قانونی و فشار برای تغییر قوانین
تحلیلگران معتقدند این قوانین مانع از آن نمی‌شود که افراد یا شرکت‌ها کمک‌های بزرگ‌تری انجام دهند. به عنوان مثال، تحقیقات شبکه تلویزیونی عمومی آلمان، زد.دی.اف نشان داد که حزب سی‌پی‌یو طی سه سال کمک‌هایی در حدود ۵۰ هزار یورو از چندین انجمن منطقه‌ای در ایالت نوردراین وستفالن که به انجام فعالیت‌های قاچاق مشکوک هستند دریافت کرده است.
عمده این کمک‌ها در گزارش‌ها ذکر نشده بودند، زیرا مبالغ اهدایی کمتر از صد هزار یورو بود. شاخه منطقه‌ای اس‌پی‌دی در شهر زولینگن نیز دو کمک مالی ۹ هزار و ۵۰۰ یورویی از فردی مرتبط با این پرونده پذیرفته بود.
سازمان‌های غیردولتی و گروه‌های لابی‌گر خواستار محدودیت‌های بیشتری در کمک‌های مالی به احزاب شده‌اند، مانند سقف کمک‌های مالی و الزام به انتشار کمک‌های تا ۲۰ هزار یورو.
این موضوع در زمان ائتلاف موسوم به «چراغ راهنمایی» شامل اس‌پی‌دی، حزب سبزها و حزب دموکرات آزاد آف‌دی‌پی مطرح شد، اما طبق گزارش‌های داخلی، سی‌پی‌یو در نهایت آن را مسدود کرد.
پیامدهای کمک مالی به حزب آلترناتیو برای آلمان
«اورل اشمن» از سازمان غیردولتی «لابی کنترل» در گفت‌وگو با یورونیوز می‌گوید که نبود سقف برای کمک‌های مالی به شرکت‌ها و ثروتمندان این امکان را می‌دهد که چشم‌انداز سیاسی را به نفع خود تغییر دهند.
اشمن در مورد کمک مالی بزرگ به حزب آلترناتیو برای آلمان می‌گوید: «ما این را به‌عنوان یک پیشرفت نگران‌کننده می‌بینیم که اکنون یک اهداکننده فوق‌ثروتمند آماده است تا آشکارا از یک حزب راست افراطی حمایت کند.»
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
او نتیجه‌گیری کرد: «ما به‌شدت به سقفی برای کمک‌های مالی به احزاب در آلمان نیاز داریم که این امکان تأثیرگذاری غیردموکراتیک را مسدود کند.»