نشریه پولیتیکو روز چهارشنبه نوشت بریتانیا به احتمال زیاد از «گروه تروریستی» خواندن سپاه پاسداران، بخش کلیدی نیروی نظامی ایران، خودداری می‌کند، چرا که از فروپاشی روابط دیپلماتیک میان لندن و تهران بیمناک است.
آگهی
مقامات دولتی بریتانیا به نشریه پولیتیکو گفته‌اند که وزیر کشور، ایوت کوپر، تمایلی به معرفی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به عنوان یک گروه تروریستی ندارد؛ با وجود اینکه حزب حاکم کارگر زمانی که در جایگاه اپوزیسیون بود، این درخواست را مطرح کرده بود.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که توسط آمریکا، کانادا و سوئد به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته شده است، حدود ۱۲۵ هزار نیرو دارد و وظیفه آن حفظ نظام اسلامی و حکومتی ایران در داخل کشور است. شاخه خارجی سپاه، نیروی قدس، متهم به مدیریت نیروهای نیابتی ایران مانند حماس در غزه و حزب‌الله در لبنان است که هر دو به عنوان گروه‌های تروریستی توسط دولت بریتانیا شناخته شده‌اند.
روزنامه تلگراف ماه گذشته گزارش داد پس از اینکه برخی نمایندگان حزب کارگر از تصمیم بریتانیا برای ممنوعیت برخی صادرات تسلیحات به اسرائیل انتقاد کردند، دولت بریتانیا اکنون در حال بررسی است که آیا سپاه پاسداران را به عنوان یک گروه تروریستی معرفی کند یا نه.
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
با این حال، چندین منبع دولتی به پولیتیکو گفتند که وزیران عضو حزب کارگر به دلیل نگرانی از اینکه این اقدام منجر به اخراج متقابل دیپلمات‌ها از تهران و لندن شود، در حال حاضر مخالف معرفی سپاه پاسداران به عنوان گروه تروریستی هستند.
سپاه پاسداران هم‌اکنون تحت تحریم‌های دولت بریتانیا قرار دارد و معرفی آن به عنوان یک سازمان تروریستی، گامی عمده اما عمدتاً نمادین خواهد بود که تنها چند کشور آن را انجام داده‌اند. مقامات دولتی می‌گویند که چنین اقدامی روابط دیپلماتیک بین دو کشور را به هم خواهد زد.
یکی از مقامات وزارت امور خارجه که نخواست نامش فاش شود، گفت که دستگاه‌های اجرایی زمانی که حزب کارگر در جایگاه اپوزیسیون خواستار این اقدام بود، «همواره این معضل را به این حزب یادآور می‌شدند».
یکی از مسئولان ارشد وزارت امور خارجه بریتانیا گفت: «سپاه پاسداران تروریست نیست» و «مانند روسیه، ما هم بهتر است آن‌ها را برای چیزی که هستند مجازات کنیم، نه اینکه تظاهر کنیم چیزی هستند که نیستند.»
او اضافه کرد: «در زمانی که ایران چنین خطراتی در جهان ایجاد می‌کند، من می‌خواهم سفارت‌خانه‌ای در تهران داشته باشم.»
حفظ کانال‌های ارتباطی
ایوت کوپر در ابتدا در ژوئیه ۲۰۲۳ اعلام کرد که دولت وقت محافظه‌کار باید از قوانین ضد تروریسم برای معرفی سازمان‌هایی مانند گروه نظامی خصوصی واگنر روسیه و سپاه پاسداران استفاده کند. او این موضع را در ماه آوریل نیز تکرار کرد.
معرفی سپاه پاسداران به عنوان تشکیلات تروریستی همچنین مدت‌هاست که خواسته نمایندگان محافظه‌کار تندرو بوده است. در ماه آوریل، گروهی از ۵۰ نماینده از نخست‌وزیر وقت ریشی سوناک خواستند تا این اقدام را انجام دهد.
در مانیفست حزب کارگر آمده بود که در صورت به قدرت رسیدن، این حزب به دنبال راه‌هایی برای تحریم حامیان دولتی فعالیت‌های تروریستی خواهد بود، اما تا کنون هیچ پیشنهادی ارائه نشده است.
دیوید لمی، وزیر امور خارجه، پس از انتخابات ماه ژوئیه در بریتانیا به روزنامه گاردین گفت که «چالش‌های واقعی از سوی فعالیت‌های تروریستی دولتی وجود دارد» و «من می‌خواهم به دقت این مسائل و چگونگی عملکرد سیستم موجود برای دولت‌ها، و همچنین برای سازمان‌های تروریستی خاص را بررسی کنم.»
مقامات دولتی بر این باورند که شرایط حاضر زمان مناسبی برای فروپاشی روابط دیپلماتیک لندن و تهران نخواهد بود، و آن به دلیل نقشی است که بریتانیا در ترغیب تهران به کاهش تنش‌های فزاینده میان اسرائیل و نیروهای نیابتی ایران در لبنان و غزه ایفا می‌کند.
دولت به جای آن، به سراغ مجموعه‌ای از تحریم‌های سنتی‌تر رفته است، از جمله مسدود کردن دارایی‌ها و ممنوعیت سفر دو تن از اعضای ارشد سپاه پاسداران که روز دوشنبه اعلام شد.
دست بلند ایران
صنم وکیلی، مدیر برنامه خاورمیانه در اندیشکده چتم هاوس، گفت که معرفی یک بخش کلیدی از ارتش ایران به عنوان یک سازمان تروریستی می‌تواند نتیجه معکوس بدهد و «سپاه پاسداران را در درون ساختار حکومت ایران بیشتر تقویت کند.»
او افزود: «اقدامات سیاسی کوتاه‌مدت مانند این به نظر واکنشی و کم‌هزینه می‌رسند، اما پیامدهای طولانی‌مدت این اقدامات باید در نظر گرفته شود.»
او ادامه داد: «حفظ روابط دیپلماتیک با جمهوری اسلامی هرچند دشوار، اما ضروری است، زیرا تعامل برای مدیریت مسائل رو به رشد بین‌المللی با ایران ضرورت دارد.»
ایران توسط کشورهای غربی متهم شده است که به عنوان حامی دولتی تروریسم در سراسر خاورمیانه عمل می‌کند و سپاه پاسداران در هدایت این تلاش‌ها نقش دارد.
نیویورک تایمز در پایان هفته گذشته اسناد محرمانه‌ای را فاش کرد که نشان می‌داد ایران از برنامه‌های حماس برای انجام حمله تروریستی ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل که بیش از هزار و ۲۰۰ نفر را به کشتن داد، اطلاع داشته و از این اقدام حمایت کرده است.
این گزارش توسط هیئت دائمی ایران در سازمان ملل تکذیب شد.
آنتونیو جیوستوچی، عضو ارشد تحقیقات در اندیشکده دفاعی «روسی»، گفت که تحریم‌های بیشتر علیه نهادهای ایرانی «اساساً اقدامات ظاهری خواهد بود، به ویژه اگر بریتانیا توسط سایر دولت‌های اروپایی در این کار همراهی نشود.»
او افزود: «در هر صورت، این اقدام پیامدهای قابل توجهی وجود نخواهد داشت زیرا سپاه پاسداران مهارت‌های پیشرفته‌ای در دور زدن تحریم‌ها و ممنوعیت‌ها به دست آورده است.»
یک سخنگوی دولت گفت: «دولت بریتانیا، نیروهای امنیتی و شرکای بین‌المللی ما همچنان با همکاری یکدیگر برای شناسایی، بازدارندگی و پاسخگویی به تهدیدات از سوی ایران تلاش می‌کنند.»
او افزود: «به همین دلیل است که ما همچنان اقدامات قاطع انجام می‌دهیم و رژیم ایران را پاسخگو می‌دانیم — ما بیش از ۴۰۰ فرد و نهاد ایرانی، از جمله کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را تحریم کرده‌ایم.»