انفجار پیجرها و بی‌سیم‌های حزب‌الله که به اسرائیل و عوامل جاسوسی آن نسبت داده می‌شود این سوال را به ذهن می‌آورد که آیا این حملات نقض قوانین بین المللی است یا خیر.
آگهیحملات روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه اسرائیل به حزب‌الله که منجر به انفجار هزاران دستگاه پیام‌رسان پیجر و بیسیم و کشته شدن دست‌کم ۳۲ نفر و زخمی شدن هزاران نفر شد، با محکومیت بین‌المللی مواجه شده است.
برخی از این محکومیت‌ها، بعضا اهمیت حقوق بین‌المللی بشردوستانه را متذکر شده‌‌اند و هشدارهایی مبنی بر اینکه این حملات ممکن است قوانین بشردوستانه بین‌المللی را نقض کرده باشد، در بر داشتند.
هدفگیری غیرنظامیان
هماهنگ کننده ویژه سازمان ملل برای لبنان، ژانین هنیس-پلاسچارت، این حمله را محکوم کرد و در بیانیه دفتر او آمده است که «براساس قوانین بین‌المللی بشردوستانه، او به همه بازیگران مرتبط یادآوری می‌کند که غیرنظامیان هدف نیستند و باید همیشه از آن‌ها محافظت شود.»
فولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل نیز این عبارات را تکرار کرد و خواستار تحقیقات مستقل در مورد این حادثه شد.
وی گفت: «هدف قرار دادن همزمان هزاران نفر، اعم از غیرنظامیان یا اعضای گروه‌های مسلح، بدون دانستن اینکه چه کسی دستگاه‌های مورد هدف را در اختیار داشتند و یا اینکه در زمان حمله در چه موقعیت مکانی بودند و یا در اطراف آن‌هاچه افراد دیگری بودند، نقض قوانین بین‌المللی حقوق بشر است و تا حد قابل اجرا، نقض قوانین بین‌المللی بشردوستانه است.»
لما فقيه، مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان دیده‌بان حقوق بشر نیز این حمله را محکوم کرد و خواستار تحقیقات بی طرفانه شد و تاکید کرد که قوانین بین‌الملل به کارگیری تله‌های انفجاری را ممنوع کرده است تا از جان غیرنظامیان محافظت کند.
این حملات ممکن است کدام جنبه از قوانین بین‌المللی بشردوستانه را نقض کرده باشد؟
برایان فینوکان، مشاور ارشد گروه بین‌المللی بحران و مشاور حقوقی سابق وزارت امور خارجه آمریکا، به نیو عرب گفت که این حملات «سوالاتی را ذیل پروتکل اصلاحی دوم از کنوانسیون سلاح‌های متعارف خاص (ccw) ایجاد می‌کند. این پروتکل، مقرراتی را در خصوص استفاده از تله‌های انفجاری تنظیم می‌کند.»
وی به وبسایت نیوعرب گفت: «به عنوان مثال، استفاده از تله‌های انفجاری در پوشش اشیاء قابل حملی که بی‌خطر هستند را ممنوع می‌کند. چنین محدودیتی در بند دو ماده ۷ پروتکل اصلاحی بیان شده است.»
وی افزود: «ما هنوز منتظر دریافت اطلاعات بیشتر در مورد چگونگی دستکاری دقیق این پیجرها هستیم و بعید نیست که با این ممنوعیت مرتبط باشد.» این کارشناس حقوقی گفت که بدون در اختیار داشتن اطلاعات بیشتر، رسیدن به نتیجه گیری قطعی در مورد اینکه چه تخلفاتی رخ داده است دشوار است.
به فیسبوک یورونیوز فارسی بپیوندید
دکتر آندریاس کریگ، مدرس ارشد کینگز کالج لندن نیز به نیوعرب گفت که این حملات ممکن است ماده ۵۱ (بند ۳) و ماده ۴۸ پروتکل یک کنوانسیون ژنو را نقض کند.
بند ۳ ماده ۵۱ از غیرنظامیانی که در خصومت ها شرکت ندارند محافظت می‌کند، و ماده ۴۸ نیز طرفین درگیری را ملزم می‌کند که بین غیرنظامیان و جنگجویان و نیز بین اهداف غیرنظامی و اهداف نظامی تفاوت قائل شوند.
وی گفت که «هر سلاحی که انتخاب می کنید باید به وضوح بین جنگجویان و غیرنظامیان تمایز قائل شود، اما این سلاح خاص نتوانست این کار را به طور موثر انجام دهد.»
کریگ همچنین خاطرنشان کرد که این حمله می‌تواند ناقض ماده ۴۱ پروتکل یک کنوانسیون ژنو باشد. این ماده قانونی، حملات علیه «نیروهای زمینگیرشده / Hors de Combat» - شامل افرادی که در بازداشت دشمن هستند، می‌خواهند تسلیم شوند یا ناتوان هستند و قادر به انجام دفاع از خود نیستند - را ممنوع می‌کند.
در نتیجه، این ماده قانون نیز سؤالاتی را در مورد اینکه آیا کسانی که مورد حمله قرار گرفتند واقعاً جنگجو بودند یا خیر ایجاد می‌کند.
آگهیمدرس ارشد کینگز کالج لندن افزود: «استفاده بیش از حد و نامتناسب از خشونت علیه اهداف به این دلیل است که اسرائیل از استانداردهای متفاوتی برای تعیین اینکه چه کسی واجد شرایط به عنوان یک جنگجو است استفاده می‌کند، و همین مشکل ساز است.»
کریگ در این رابطه گفت «ما باید این حمله را از دیروز به طور انتقادی بررسی کنیم، زیرا عادی سازی آن می تواند سابقه خطرناکی ایجاد کند. اگر جامعه بین المللی نتواند آن را محکوم کند، ممکن است شاهد تکرار حملات مشابه باشیم.»
وزارت امور خارجه اسپانیا روز پنجشنبه ۱۹ سپتامبر (۲۹ شهریور) با انتشار بیانیه‌ای حملات این هفته به دستگاه‌های ارتباطی سیار مورد استفاده توسط اعضای حزب‌الله لبنان را محکوم کرد.
آگهیاین وزارتخانه گفت که این حملات «نقض قوانین بین‌المللی بشردوستانه» است و ثبات منطقه را تهدید می‌کند.