در استراتژی اسرائیل برای ترور هدفمند مقام‌های بلندپایه نظامی حزب‌الله، این کشور از تلفیق فناوری‌های پیشرفته با منابع انسانی سنتی بهره می‌برد.
آگهیحمله بزرگ منسوب به اسرائیل از طریق دستگاه‌های پیجر بی‌سیم اعضای حزب‌الله در روز سه‌شنبه، بار دیگر توجه کارشناسان را به موضوع کاربرد فناوری برای حذف هر چه دقیق‌تر نیروهای رقیب اسرائیل در منطقه جلب کرده است.
به رغم محرمانه بودن دستگاه نظامی-امنیتی حزب الله، ارتش اسرائیل از آغاز رویارویی این دو دشمن دیرینه در هشتم اکتبر ۲۰۲۳ (۱۶ مهر ۱۴۰۲) موفقیت‌های چشمگیری را به ثبت رسانده است. در این مدت، حزب الله بیش از ۵۰۰ رزمنده خود از جمله فؤاد شکر، رهبر ارشد نظامی‌اش را که در یک حمله هوایی به حومه جنوبی بیروت در ۳۰ ژوئیه کشته شد، را از دست داده است.
ارتش اسرائیل از اواسط ماه ژوئن تا اوایل ژوئیه نیز موفق شد طالب عبدالله و محمد ناصر، رهبران دو یگان از سه یگان سرزمینی مستقر در جبهه جنوبی لبنان را که به طول ۱۲۰ کیلومتر از سواحل مدیترانه تا دامنه‌های جولان اشغالی گسترش یافته است، از بین ببرد. این سه مقام ارشد نظامی دارای درجه‌هایی معادل ژنرال در ارتش‌های متعارف جهان بودند.
در اوایل ژانویه یعنی سه ماه پس از آغاز درگیری‌ها، اسرائیل اولین موفقیت واقعی خود را با ترور وسام طویل، یکی از مقامات مهم نیروهای نخبه الرضوان که در امتداد مرز با اسرائیل مستقر بود، به دست آورد.
در ماه‌های اخیر، ارتش اسرائیل همچنین ۲۳ مقام نظامی دیگر که مسئول یگان‌های پرتاب راکت، پهپاد یا موشک‌های ضد تانک بودند را کشته است.
بهره‌برداری از هوش مصنوعی
نکته قابل توجه این است که بیشتر این ترورها بسیار دورتر از خطوط مقدم جبهه انجام شده است. فواد شکر در حالی کشته شد که برای اولین بار بعد از شش ماه به ساختمانی در حومه جنوبی بیروت که در آن یک منزل و دفتر داشت، مراجعه کرده بود.
وسام طویل به طور مخفیانه برای شرکت در مراسم تشییع جنازه پسر عموی خود به روستای خود سفر می‌کرد. طالب عبدالله و محمد ناصر نیز پس از گذراندن ماه‌ها در جبهه، در راه بازگشت از میدان نبرد کشته شدند.
این ترورهای هدفمند نشان می‌دهد که ارتش اسرائیل به‌خوبی از هویت این مقام‌های نظامی که برای عموم لبنانی‌ها ناشناخته هستند، آگاه است و توانایی لازم برای شناسایی و موقعیت‌یابی آن‌ها را دارد.
کارشناسان نظامی و امنیتی لبنان در مصاحبه با رادیو بین‌المللی فرانسه گفتند که موفقیت عملیات اسرائیل به دلیل هماهنگی خوب بین اطلاعات میدانی به لطف منابع انسانی و فناوری‌های پیشرفته در سال‌های اخیر است.
ریاض کهواجی، بنیان‌گذار و مدیر مؤسسه تحلیل نظامی خاورمیانه و خلیج فارس، در مصاحبه‌ای در اوایل ماه اوت با روزنامه سعودی الشرق الاوسط گفت: «اسرائیلی‌ها از تلفن همراه، تکنیک‌های تشخیص چهره، هواپیماهای بدون سرنشین و ماهواره‌ها در عملیات جاسوسی استفاده می‌کنند.»
یک مقام سرویس امنیتی لبنان می‌گوید: «علاوه بر همه این فناوری‌ها، اسرائیلی‌ها نرم‌افزار تشخیص صدای هوش مصنوعی را توسعه داده‌اند که به طور مستقیم به مراکز فرماندهی و کنترل هوایی متصل هستند و وظیفه عملیاتی کردن پهپادهای نظارتی و تهاجمی را بر عهده دارند. این فناوری امکان شناسایی و مکان‌یابی هدف بالقوه را فراهم می‌آورد و عملیات سریع پهپادها را که به‌طور مداوم بر فضای هوایی لبنان پرواز می‌کنند، تسهیل می‌کند.»
عامل انسانی همچنان ضروری است
با این حال، کارشناسانی که مورد پرسش قرار گرفته‌اند بر این نکته توافق دارند که کارایی این فناوری‌ها بدون داشتن داده‌های شخصی درباره هویت اعضای حزب‌الله، مکان اقامت آن‌ها، شماره تلفن‌هایشان، وسایل نقلیه‌ای که استفاده می‌کنند و مکان‌هایی که به آن‌ها می‌روند، ناقص می‌ماند.
این مقام امنیتی لبنان تصریح کرد: «این نوع اطلاعات اساساً توسط شبکه‌های خبرچین فعال میدانی و عوامل نفوذی در حزب‌الله جمع‌آوری می‌شود، و از این رو عامل انسانی اهمیت دارد.»
حزب الله چه تمهیدی چید؟
برای سخت‌تر کردن کار اسرائیلی‌ها، حزب‌الله پروتکل‌های امنیتی خود را در زمینه‌های ارتباطات، وسایل حمل‌ونقل و مکان‌های اقامت بازنگری و تغییر داده است. استفاده از تلفن‌های همراه به‌طور کامل در جبهه ممنوع شده و به جنگجویان دستور داده شده است که حتی در زمان مرخصی نیز از فعالیت در شبکه‌های اجتماعی خودداری کنند. تماس‌ها با اعضای خانواده به حداقل محدود شده و استفاده از موتورسیکلت به جای خودروها و سایر وسایل نقلیه ترجیح داده شده است.
در هفته‌های اخیر، حزب‌الله و دستگاه‌های امنیتی لبنان تلاش‌های خود را برای شناسایی و خنثی‌سازی شبکه‌های خبرچینی انسانی که اطلاعات ارزشمندی را به ارتش اسرائیل ارائه می‌دهند و آن را قادر می‌سازد تا مقام‌های نظامی حزب‌الله را شناسایی و ترور کند، تشدید کرده‌اند.
آگهیسرویسهای امنیتی لبنان اواخر ماه اوت یک پرستار سابق بیمارستان الرسول الاعظم متعلق به حزب‌الله را به اتهام ارائه اطلاعات در مورد اعضای حزب و محل زندگی آن‌ها به ارتش اسرائیل دستگیر کردند. بازجویی از او کمک کرد تا روش‌های جذب همکاران، نوع ماموریت‌هایی که به آن‌ها محول می‌شود و نحوه عملکرد آن‌ها به‌طور بهتر درک شود.
بسیاری دیگر از افراد مظنون به همکاری با ارتش اسرائیل، از جمله اتباع سوری مستقر در لبنان، در ماه‌های اخیر دستگیر شده‌اند.
مقام امنیتی لبنانی به رادیو بین‌المللی فرانسه گفت: «بحران اقتصادی لبنان را در بر گرفته و باعث شده که بسیاری از جوانان به وضعیت دشوار و بی‌ثباتی دچار شوند.»
این وضعیت دشوار اقتصادی به تسهیل جذب افراد کمک کرده است که عمدتاً از طریق شبکه‌های اجتماعی انجام می‌شود. این مقام در ادامه نتیجه گیری می‌کند که «حتی اگر توانسته باشیم که برخی از کسانی را که با اسرائیل همکاری کرده‌اند خنثی کنیم، همچنان آگاهیم که بسیاری از عوامل و شبکه‌ها در سراسر لبنان فعال هستند.»
آگهی