روز گذشته سه‌شنبه ۱۷ سپتامبر (۲۷ شهریور) در حمله‌ای که به نظر می‌رسد یک عملیات پیچیده و از راه دور باشد، پیجرهای مورد استفاده هزاران نفر از اعضای حزبالله تقریباً به طور همزمان در لبنان و سوریه منفجر شدند و دستکم ۹ نفر را کشتند و هزاران نفر دیگر را زخمی کردند.
آگهییک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت اسرائیل روز سه‌شنبه پس از پایان عملیات، که در آن مقادیر کمی مواد منفجره در پیجرها منفجر شد، آمریکا را در جریان گذاشته است.
گروه شبه‌نظامی مورد حمایت ایران، اسرائیل را مسئول این انفجارهای مرگبار می‌داند که گستره‌ی فوق‌العاده‌ای از افراد را هدف قرار داده و نشانه‌هایی از یک عملیات برنامه‌ریزی شده طولانی را در خود دارد.
جزئیات در مورد چگونگی اجرای این حمله تا حد زیادی نامشخص است و مقامات حزبالله هنوز نگفته‌اند که چگونه پیجرها منفجر شده‌اند. ارتش اسرائیل نیز از اظهار نظر خودداری کرده است. اما تا کنون درباره این حادثه چه می‌دانیم؟
چرا در این حمله از پیجرها استفاده شد؟
حسن نصرالله، رهبر حزبالله، پیشتر به اعضای این گروه هشدار داده بود که گوشی تلفن به همراه نداشته باشند و گفته بود که اسرائیل می‌تواند از آن برای ردیابی تحرکات این گروه استفاده کند. به همین خاطر سازمان از پیجرها برای برقراری ارتباط بین اعضای خود استفاده می‌کند.
یک مقام حزبالله به آسوشیتدپرس گفت که دستگاه‌های منفجر شده از برند جدیدی بودند که این گروه قبلاً از آن استفاده نکرده بود.
این مقام مسئول نام این برند را اعلام نکرده است. با این حال یک شرکت تایوانی به نام «گلد آپولو» روز چهارشنبه اعلام کرد که اسم تجاری خود را برای تولید مدل پیجر «AR-924» در اختیار شرکتی به نام «بک» (BAC) در مجارستان گذاشته و این شرکت پیجرها را تولید کرده و فروخته است.
نیکلاس ریس، استاد دانشکده مطالعات حرفه‌ای دانشگاه نیویورک، در این باره می‌گوید که تلفن‌های هوشمند در مقایسه با فناوری ساده‌تر پیجر، خطر بیشتری برای ارتباطات رهگیری دارند.
وی که پیش از این به عنوان افسر اطلاعاتی کار می‌کرده است، گفت این نوع حمله همچنین حزبالله را مجبور می‌کند تا استراتژی‌های ارتباطی خود را تغییر دهد.
آقای ریس اضافه کرد بازماندگان انفجارهای روز سه‌شنبه احتمالا «نه فقط پیجرهای خود، بلکه تلفن‌های خود را دور می‌اندازند و تبلت‌های خود را رها می‌کنند. یا هر وسیله الکترونیکی دیگری را».
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
چگونه خرابکاری می‌تواند باعث انفجار این پیجرها شود؟
حتی با تایید یک مقام آمریکایی که این عملیات برنامه ریزی شده توسط اسرائیل بوده است، فرضیه‌های متعددی در مورد چگونگی انجام این حمله مطرح شده است.
چندین کارشناس که با خبرگزاری آسوشیتدپرس صحبت کردند توضیح دادند که چگونه انفجارها به احتمال زیاد نتیجه نفوذ به زنجیره تامین پیجرها بوده است.
ممکن است قبل از تحویل آن‌ها به حزبالله دستگاه‌های انفجاری بسیار کوچکی در داخلشان تعبیه شده باشد و سپس همه به طور همزمان از راه دور، احتمالاً با یک سیگنال رادیویی، فعال شده باشند.
کارلوس پرز، مدیر اطلاعات امنیتی شرکت «تراستدسک» می‌گوید در زمان حمله «باتری احتمالا نیمه انفجاری و نیمه واقعی» بوده است.
یک افسر سابق خنثی‌سازی بمب در ارتش بریتانیا توضیح داد که یک وسیله انفجاری دارای پنج جزء اصلی است: یک محفظه، یک باتری، یک دستگاه فعال‌کننده، یک چاشنی و یک محموله انفجاری.
آگهیوی که نخواست نامش فاش نشود، اضافه کرد: «یک پیجر قبلاً سه مورد از آن‌ها را دارد. شما فقط باید چاشنی و ماده منفجره را اضافه کنید.»
پس از اینکه روز گذشته تصاویر دوربین‌های امنیتی از انفجار یکی از پیجرها بر روی ران مردی در یک بازار میوه و تره‌بار در لبنان منتشر شد، دو کارشناس گفتند که به نظر می‌رسد انفجار نتیجه یک دستگاه انفجاری کوچک بوده است.
شان مورهاوس، افسر سابق ارتش بریتانیا و کارشناس خنثی سازی مواد منفجره، گفت: «با نگاهی به ویدیو می‌توان دید که حجم انفجار شبیه به حجم انفجار ناشی از یک چاشنی الکتریکی خالی، یا محموله انفجاری کوچک و قدرت انفجاری بالا است.»
وی اضافه کرد که این مطلب نشان‌دهنده دخالت یک ارگان دولتی است و سازمان اطلاعات خارجی اسرائیل، موساد، آشکارترین مظنونی است که منابع لازم برای انجام چنین حمله‌ای را در اختیار دارد.
آگهی
جنزن جونز، مدیر یک مرکز تحقیقات تسلیحات نظامی در استرالیا، اشاره می‌کند که اسرائیل در گذشته به انجام عملیات مشابه متهم شده بود.
سال گذشته ایران اسرائیل را به تلاش برای خرابکاری در برنامه موشکی بالستیک خود از کار گذاشتن قطعات خارجی معیوب متهم کرده بود. این قطعات می‌توانند منفجر شوند یا سلاح‌ها را قبل از حتی استفاده نابود کنند.
برنامه‌ریزی و انجام این عملیات چقدر طول کشید؟
برنامه‌ریزی حمله‌ای در این مقیاس به زمان زیادی نیاز دارد. جزئیات دقیق هنوز ناشناخته است، اما کارشناسانی که با آسوشیتدپرس صحبت کردند تخمین می‌زنند چنین کاری بین چند ماه تا دو سال زمان نیاز داشته باشد.
آقای ریس می‌گوید پیچیدگی این حمله نشان می‌دهد که عامل حمله برای مدت طولانی در حال جمع‌آوری اطلاعات بوده است.
آگهیوی اضافه کرد: «حمله با این دقت مستلزم ایجاد روابط مورد نیاز برای دسترسی فیزیکی به پیجرها قبل از فروش و همینطور توسعه فن‌آوری تعبیه‌شده در دستگاه‌ها است. به علاوه برخورداری از منابعی که تایید کنند اهداف حمله پیجرها را به دست گرفته‌اند.»
و این احتمال وجود دارد که پیجرها برای مدتی قبل از حمله برای کاربرانشان عادی به نظر می‌رسیدند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
الیجا جی مغنیر، تحلیلگر نزدیک به حزبالله لبنان در بروکسل، که با اعضای این گروه و بازماندگان حمله روز سه‌شنبه صحبت کرده است می‌گوید: «پیجرها به مدت شش ماه کاملاً کار می‌کردند. آنچه باعث انفجار شد، به نظر می‌رسد پیام خطایی بوده که به همه دستگاه‌ها ارسال شده است.»
آگهیوی بر اساس مکالمات خود با اعضای حزبالله گفت که بسیاری از پیجرها از کار نیفتاده‌اند و به گروه اجازه داده‌اند تا آن‌ها را بازرسی کنند.
او گفت کارشناسان حزبالله به این نتیجه رسیدند که بین ۳ تا ۵ گرم از مواد بسیار انفجاری در پیجرها پنهان یا جاسازی شده بوده است.
تاکنون دستکم ۱۲ نفر کشته و ۴ هزار نفر از جمله صدها عضو حزبالله و نیز سفیر ایران در بیروت در انفجار این پیجرها زخمی شده‌اند. حزبالله می‌گوید اسرائیل را مسئول این حمله می‌داند.