جنبش مقاومت اسلامی فلسطین، حماس روز چهارشنبه اعلام کرد در دور تازه مذاکرات آتش بس غزه که قرار است روز پنجشنبه در قطر برگزار شود، شرکت نخواهد کرد.
این امر امیدها را برای برقراری آتشبس از طریق مذاکره در غزه که به گفته برخی منابع ایرانی می تواند مانع از حمله تهران به اسرائیل شود، کمرنگ می کند.
ایالات متحده توافق بر سر برقراری آتشبس در غزه را همچنان امکانپذیر میداند و اعلام کرده است که انتظار دارد مذاکرات غیرمستقیم در این خصوص طبق برنامه از پیش تعیین شده روز پنجشنبه در دوحه، پایتخت قطر برگزار شود.
با این حال آکسیوس گزارش داد که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده سفر خود به خاورمیانه را که قرار بود روز سه شنبه انجام شود، به تعویق انداخته است.
برخی گمانهزنیها حاکی است که ایالات متحده از بیم هم زمان شدن حمله احتمالی ایران و حضور وزیر خارجه آمریکا به خاورمیانه سفر از پیش برنامهریزی شده آقای بلینکن را لغو کرده است.
رویترز به نقل از سه مقام ارشد ایرانی که نامی از آنها برده نشده در گزارش خود آورده است که تنها توافق آتشبس در غزه میتواند ایران را از انتقامجویی مستقیم علیه اسرائیل پس از ترور اسماعیل هنیه، رهبر سابق دفتر سیاسی حماس در خاک خود باز دارد.
دولت اسرائیل اعلام کرده است که هیأتی را به مذاکرات روز پنجشنبه اعزام خواهد کرد، اما حماس خواستار توقف حملات اسرائیل برای بازگشت به میز مذاکره است و معتقد است که به جای گفتگوهای بیشتر، بهتر است زمینه اجرای طرح ارائه شده از سوی جو بایدن که ظاهرا خود اسرائیلیها پیشتر آنرا تهیه کرده بودند، فراهم شود.
سامی ابو زهری، یکی از مقامات ارشد حماس به رویترز میگوید: «حماس به پیشنهادی که در ۲ ژوئیه ارائه شد، متعهد است. این پیشنهاد باید بر اساس قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد و آنچه در سخنرانی بایدن مطرح شد به اجرا گذاشته شود؛ حماس آماده است فوراً مذاکرات درباره سازوکار اجرایی شدن آن را آغاز کند.»
وی افزود: «شرکت در دور تازه مذاکرات به اشغالگران اجازه میدهد شرایط جدیدی را تحمیل کنند و از پیچ و خم مذاکره برای انجام کشتارهای بیشتر استفاده کنند.»
جزئیات توافق احتمالی برای آتشبس دائم
خبرگزاری آناتولی در گزارشی با استناد به گفتههای منابع امنیتی از نهایی شدن متن یک توافق احتمالی برای برقراری آتشبس دائمی در غزه و تبادل اسرا بین اسرائیل و حماس خبر داده است.
بر اساس این گزارش، دو طرف قرار است بر سر آزادی ۱۲ اسیر فلسطینی به ازای هر گروگان در بند حماس در غزه گفتگو و مذاکره کنند.
شرایط و معیارهای انتخاب اسرا و گروگانها و نیز چگونگی آزادی آنها از جمله محورهای مرتبط با این بند از مذاکرات آتشبس میان حماس و اسرائیل عنوان شده است.
به گزارش آناتولی، اسرائیل پیشتر با آزادی زندانیان محکوم به کمتر از ۳۰ سال موافقت کرده اما گفته است که محکومان به حبس بیش از این مدت را تنها بنا به صلاحدید و تشخیص خود آزاد خواهد کرد.
حدود ۵۰ اسیر فلسطینی از جمله مروان برغوثی، از رهبران جنبش فتح، در حال حاضر دوران محکومیت حبس به مدت بیش از ۳۰ سال را پشت سر میگذارند.
تبادل اسرا و گروگانها بخشی مشروط به حصول توافقات اولیه بر سر نحوه پایان دادن به درگیریهای جاری در غزه است؛ بنا به آخرین گزارشها، در حال حاضر ۱۲۰ گروگان اسرائیلی همچنان در اسارت حماس قرار دارند.
این توافق در صورتی اجرایی خواهد شد که حماس به عنوان یک طرف درگیریها حاضر به شرکت در دور تازه مذاکرات شود؛ این در حالیست که یحیی سنوار، رهبر بلند پایه حماس تاکید کرده است که تنها در صورت توقف حملات اسرائیل احتمال بازگشت به میز مذاکرات وجود دارد.
تشدید درگیریها همزمان با تلاش برای از سرگیری مذاکرات
درگیریها در غزه همچنان ادامه دارد و ساکنان شهر جنوبی خان یونس گزارش دادهاند که نیروهای اسرائیلی خانهها را در مناطق شرقی منفجر کرده و گلولهباران تانکها در مناطق شرقی شهر شدت یافته است.
اسرائیل اعلام کرده که در واکنش به شلیک موشکهای حماس به سمت تلآویو در روز سهشنبه، سکوهای پرتاب موشک و نیروهای شبهنظامی را در میان ۴۰ هدف نظامی دیگر از جمله در مرکز غزه، خان یونس و غرب رفح طی ۲۴ ساعت گذشته هدف قرار داده است.
از سوی دیگر، گروههای مسلح حماس و جهاد اسلامی گفتهاند که در چندین منطقه به نیروهای اسرائیلی حمله کردهاند.
همزمان، مقامات بهداشتی فلسطین از جان باختن دست کم ۱۴ نفر در جریان حملات روز چهارشنبه اسرائیل عمدتا در مرکز و جنوب نوار غزه خبر دادهاند.
حماس همچنین گفت که جنگجویانش درگیر نبردهای شدید با نیروهای اسرائیلی در بخش اشغالی کرانه باختری رود اردن شدهاند، جایی که اسرائیل اعلام کرد تعدادی از شبهنظامیان را کشته است.
فرصتهای نامشخص و نامطمئن برای دیپلماسی
هدف از توافق آتشبس، پایان دادن به جنگ در غزه و تضمین آزادی گروگانهای اسرائیلی در ازای رهایی بسیاری از فلسطینیهای زندانی توسط اسرائیل است، اما دو طرف همچنان بر سر ترتیبات و سایر مسائل مرتبط با این درگیریها اختلاف دارند.
حماس خواهان توافق برای پایان دادن به جنگ و خروج نیروهای اسرائیلی از غزه به عنوان پیش شرط اساسی برای آزادی گروگانها است، در حالی که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل میگوید تنها با وقفه موقت درگیریها برای امکان بازگشت گروگانها موافق است.
نخست وزیر اسرائیل بارها اعلام کرده است که جنگ غزه تنها زمانی می تواند پایان یابد که حماس ریشه کن شود.
به گفته مسئولان وزارت بهداشت فلسطین، بیش از ۴۰ هزار نفر تاکنون در پی آغاز تهاجم نظامی اسرائیل به غزه کشته شدهاند؛ اسرائیل در این میان اعلام کرده است که ۳۰۰ سرباز خود را تاکنون در جریان درگیریها از دست داده است.
ورود فرستاده ویژه آمریکا به بیروت
در همین حال، آموس هوخشتاین، مشاور ارشد جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در تلاش برای جلوگیری از تشدید درگیریها بین حزبالله لبنان و اسرائیل روز چهارشنبه وارد بیروت شد.
تنشها میان شبهنظامی شیعه تحت حمایت ایران و اسرائیل ماه گذشته پس از کشته شدن یکی از فرماندهان ارشد حزبالله در حومه جنوبی بیروت بر اثر حمله اسرائيل شدت گرفت.
هوخشتاین در این سفر قرار است با نجیب میقاتی، نخست وزیر موقت لبنان و نبیه بری، رئیس مجلس این کشور که رهبری جنبش امل، متحد حزبالله را برعهده دارد دیدار و گفتگو کند.
آقای میقاتی روز چهارشنبه طی سخنانی پیش از نشست اعضای کابینه گفت: «ما با فرصتهای نامطمئنی برای دیپلماسی روبرو هستیم که هدف از آن تلاش برای جلوگیری از جنگ و توقف تجاوزات اسرائیل است.»
نخست وزیر موقت لبنان افزود: مذاکرات با رهبران عرب و کشورهای غربی به دلیل وخیم بودن اوضاع در لبنان و منطقه تشدید شده است.