تیم پناهندگان المپیک ۲۰۲۴ متشکل از ۳۷ ورزشکار با پیشینههای مختلف است و ۱۳ نفر از اعضای آن را زنان تشکیل میدهند و یک زن از افغانستان سرپرستی آن را بر عهده دارد. داستان زندگی این زنان و ماجرای عضویتشان در تیم المپیک شنیدنی است.
آگهیاین تیم با ۳۷ عضو، توسط ۱۵ کمیته ملی المپیک در ۱۵ کشور میزبانی میشوند و در ۱۲ رشته ورزشی مختلف با یکدیگر رقابت می کنند. تیم المپیک پناهجویان پاریس ۲۰۲۴ که برای سومین بار متوالی در بازیهای المپیک تابستانی حضور پیدا میکند، بزرگترین تیم المپیکی در دوران خود است که نشان از افزایش تعداد پناهندگان در سطح جهانی دارد.
مدیریت این تیم، بر عهده معصومه علی زاده، زن پناهنده از افغانستان است که خود یکی از اعضای تیم پناهندگان در المپیک توکیو ۲۰۲۰ بود. برای واجد شرایط بودن، ورزشکاران باید در رشته ورزشی خود جز نخبگان باشند و به عنوان پناهنده در کشور میزبان پذیرفته شوند. در این میان برقرای تعادل میان اعضای تیم از نظر نوع ورزش، جنسیت و مناطق مختلف نیز در نظر گرفته خواهد شد.
به توییتر یورونیوز فارسی بپیوندید
با این حال حضور زنان در این تیم از زمان ایجاد آن در سال ۲۰۱۵ همچنان رو به کاهش بوده است. تعداد کم زنان در این تیم با اصول برابری کمیته بین المللی المپیک در تضاد است. بنا بر گزارشها، تعداد پناهندگان در دهه گذشته سه برابر شده است و بر اساس گزارش آژانس پناهندگان سازمان ملل تعداد آنها در سال ۲۰۲۳ به ۴۳.۴ میلیون نفر رسیده است که نیمی از آنان زن هستند.
علیرغم تعداد کم زنان در این تیم، نقش پررنگ آنان در رقابتهای المپیک همواره قابل توجه بوده است. معصومه علی زاده، سرپرست تیم المپیک پناهندگان در زمان رسیدن به بازیهای المپیک پاریس درباره خودشان گفته بود: «به عنوان یک تیم، ما یک گروه بسیار متنوع با فرهنگها، زبانها و داستانهای مختلف هستیم. اما در اینجا میتوانید ببینید که ما واقعا در غالب یک تیم متحد، همه به هم متصل هستیم.»
در ادامه به معرفی برخی از ورزشکاران زن تیم المپیک پناهندگان در مسابقات پاریس ۲۰۲۴ میپردازیم.
معصومه علیزاده، سرپرست تیم پناهندگان المپیک
معصومه اصالتا افغانستانی است، هرچند اولین سال های زندگی خود را در تبعید در ایران گذراند. پس از بازگشت به کابل، برای تحصیل در رشته ورزش به دانشگاه رفت. او سپس به عنوان معلم ورزش مشغول به کار شده و دوچرخه سواری را با گروهی از دختران دیگر آغاز می کند. اما بخش بزرگی از جامعه محافظه کار او را قبول ندارند. او که یکی از اعضای اقلیت هزاره در افغانستان است، شرایط را برای خود پیچیده تر میداند، با این حال این شرایط مانع از معروف شدن گروهش و پیوستن معصومه به تیم ملی دوچرخه سواری نمی شود.
با این وجود در سال ۲۰۱۶، فشارها بر قشر خاصی از جامعه بسیار زیاد شد، به طوری که او با خانواده اش مجبور به ترک افغانستان شد و در فرانسه درخواست پناهندگی داد. او در رشته مهندسی عمران در دانشگاه لیل تحصیل می کند. در سال ۲۰۲۰ به عنوان عضوی از تیم المپیک پناهندگان در توکیو شرکت کرد و اکنون سرپرستی تیم پناهندگان المپیک پاریس را بر عهده دارد. در مستندی تحت عنوان « ملکههای کوچک کابل» معصومه و دیگر ورزشکاران افغانستان در مرکز توجه قرار گرفته اند.
سیندی نگامبا، اولین مدالآور تیم پناهندگان
سیندی نگامبا در کامرون به دنیا آمد و در سن ۱۱ سالگی به انگلستان نقل مکان کرد. او که همواره به ورزش علاقه داشت، در ابتدا به یک تیم فوتبال پیوست. با این حال، در نهایت متوجه شد که بوکس علاقه واقعی او است.
با توجه به همجنسگرا بودن این ورزشکار امکان ادامه زندگی در زادگاهش وجود نداشت. در کامرون برای افراد همجنسگرا مجازات ۵ سال زندان وجود دارد. هر چند سیندی پله های ترقی را بهسرعت در انگلستان پیموده و حائز چندین عنوان قهرمانی شده است اما همچنان موفق به اخذ شهروندی این کشور نشده است.
گامبا میگوید که بوکس را به طور اتفاقی در یک باشگاه محلی کشف کرده است. او در مصاحبهای اختصاصی با سایت المپیک میگوید: «یک روز، وقتی داشتم از جلسه تمرین فوتبال بیرون میرفتم، پسرهای زیادی را دیدم که از اتاقی بیرون آمدند و تنها چیزی که شنیدم صدای بوم، بوم بود. وقتی به داخل رفتم، پسرها را دیدم که با مشت به سر همدیگر می کوبند و با خود گفتم: این خیلی باحال است.»
نگامبا خانواده دوم خود را تیم بوکس انگلستان میداند و سه بار قهرمان ملی انگلیس شد. او همچنین با تبدیل شدن به اولین بوکسور پناهندهای که به بازی های المپیک پاریس ۲۰۲۴ راه یافته است، تاریخ ساز شد. تاریخسازی وی به همین جا ختم نشده و نگامبا توانست در مبارزه وزن ۷۵ کیلوگرم اولین مدال برنز را برای تیم المپیک پناهندگان در بازیهای المپیک پاریس به دست آورد.
منیژه تلاش، بریک دنسر مسابقات
منیژه اصالتا اهل کابل، افغانستان است و درست پیش از سن ۱۸ سالگی رقص خیابانی یا «بریک دنس» را از طریق رسانه های اجتماعی کشف کرد. با دیدن فیلم هایی از حرکات قدرتی مربوط به سال ۱۹۹۰که در طی آن بریک دنسر به طور مداوم روی یک دست می چرخد، بلافاصله عاشق این ورزش شد.
او در ابتدا در زادگاهش کابل به عنوان تنها دختر، عضو گروه کوچکی از بریک دانسرها شد. منیژه با ورود به اسپانیا به عنوان پناهنده، کم کم راه خود را برای بازگشت به آموزش بازیافت.
منیژه تلاش در دهم ماه اوت به دلیل نمایش عبارت «زنان افغان را آزاد کنید» بر روی شنلش در حین مسابقه، از رقابتها حذف شد، چرا که طبق مقررات المپیک، نمایش شعارهای سیاسی در این بازیها ممنوع است.