روز گذشته یکشنبه ۳۰ اردیبهشت (۱۹ مه) در پی سانحه سقوط بالگرد حامل رئیسجمهور ایران، ابراهیم رئیسی به همراه امیرحسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه و ۷ سرنشین دیگر کشته شدند.
در حالی که مقامات ایران ساعتها پس از محو شدن بالگرد از رادار خبر از ادامه عملیات جستجو میدادند، سازمان امداد و نجات ترکیه اعلام کرد در پی درخواست تهران «یک پهپاد آکینجی و یک بالگرد با قابلیت دید در شب» به همراه ۳۲ کوهنورد امدادگر و ۶ خودرو برای یافتن لاشه هلیکپوتر به محل حادثه اعزام شدهاند.
همزمان با عملیات جستجو، خبرگزاری آناتولی ترکیه در حساب خود در شبکه اجتماعی ایکس تصاویر زنده از دوربین پهپاد را به نمایش گذاشت. بیش از ۲ میلیون نفر توانستند به طور همزمان این صحنهها را از طریق اینترنت مشاهده کنند.
به گزارش خبرگزاری رسمی ترکیه در ساعات میانی شب سرانجام این پهپاد علیرغم وضعیت نامساعد جوی و مهآلود و بارانی منطقه توانست با دوربین حرارتی خود موقعیت دقیق لاشه بالگرد را شناسایی کرده و پس از پایان ماموریت به پایگاه خود در ترکیه بازگردد.
اما این پهپاد چیست و با چه مزیتهایی توانست در عملیات جستجو موثر واقع شود؟
بیرقدار آکینجی یک پهپاد رزمی با توانایی پرواز طولانیمدت در ارتفاع بالا و محصول شرکت صنایع محصولات دفاعی «بایکار» است.
این هواپیمای بدون سرنشین که ۲۰ متر عرض بال و ۱۲ متر طول دارد، برای اولین بار در سال ۲۰۱۹ رونمایی شد و از سال ۲۰۲۱ به خدمت نیروهای مسلح ترکیه درآمده است.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
آکینجی که مجهز به دو موتور «توربوپراپ» با ملخهای ۵ پرهای است، ۴ تن وزن دارد و میتواند تا ۱.۵ تن محموله را جابجا کند.
به لحاظ امکانات فنی، پهپاد آکینجی دارای سیستمهای پشتیبانی الکترونیکی، سامانههای ارتباط ماهوارهای دوگانه، رادار هوا به هوا، سیستم اجتناب از برخورد، رادار آرایه اسکن الکترونیکی فعال و یک رادار پیشرفته با فناوری دیافگرام مصنوعی است.
آکینجی که اولین تست خود را با یک پرواز ۱۶ دقیقهای و فرود موفقیتآمیز در دسامبر ۲۰۱۹ پشت سر گذاشت، در آزمایش نهایی توانست رکورد طی ۱۱ کیلومتر مسافت و ۲۵ ساعت و ۴۶ دقیقه گشتزنی را از خود برجا بگذارد.
این پهپاد به لحاظ رزمی قابلیت بالایی دارد و گفته میشود اولین پهپادی است که میتواند موشک کروز شلیک کند. ارتش ترکیه برای اولین بار از آکینجی در عملیات بر ضد مواضع گروه پکک در شمال عراق استفاده کرد.
سابقه عملیاتی آکینجی
در زمینه غیررزمی، این پهپادها در زلزله مهیب سال ۲۰۲۳ در ترکیه و سوریه نقش مهمی ایفا کردند. در جریان آن حادثه ۹ پهپاد آکینجی با موفقیت بیش از ۱۵۵۱ ساعت را در مناطق زلزلهزده به گشتزنی پرداختند و با ارائه دادههای بهروز از عملیات جستجو و نجات، نقشی اساسی در فعالیت تیم واکنش به بحران داشتند.
این پهپاد به نیروی هوایی شماری از کشورها از جمله آذربایجان و عربستان سعودی فروخته شده است.
نقش پهپاد آکینجی در یافتن لاشه بالگرد ابراهیم رئیسی و هیئت همراه در حالی است که صبح روز دوشنبه پیرحسین کولیوند، رئیس جمعیت هلال احمر ایران، گفت در عملیات امداد و نجات «هیچ کمک خارجیای نداشتیم. اینها که میگویند کمک خارجی انجام شده در حد شایعه بود. پهپاد جمعیت هلال احمر بود که برای اولین بار لاشه بالگرد را رویت کرد.»
این در شرایطی است که سازمان امداد و نجات ترکیه گفته است ابتدا «ایران از طریق وزارت خارجه درخواست بالگرد جستجو و نجات دید در شب از ترکیه کرد»، که در پی این تقاضا علاوه بر اعزام آکینجی و بالگرد «۳۲ کوهنورد امدادگر از شعبههای وان و ارزروم و ۶ دستگاه خودرو» نیز عازم منطقه شدند.