تصاویر خیره‌کننده تلسکوپ فضایی جیمز وب از لحظه مرگ یک ستاره

تصویر ترکیبی از سحابی حلقه به وسیله دوربین فروسرخ نزدیک تلسکوپ فضایی جیمز وب
تصویر ترکیبی از سحابی حلقه به وسیله دوربین فروسرخ نزدیک تلسکوپ فضایی جیمز وب Copyright The University of Manchester, NASA, ESA, CSA, JWST Ring Nebula Team photo; image processing by Roger Wesson,
Copyright The University of Manchester, NASA, ESA, CSA, JWST Ring Nebula Team photo; image processing by Roger Wesson,
نگارش از Farhad Mirmohammadsadeghi
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

تلسکوپ فضایی جیمز وب تصاویری خیره‌کننده از آخرین مراحل زندگی ستاره‌ای در دوردست‌ها را با جزئیاتی بدیع و بی‌سابقه به ثبت رسانده است. این تصاویر ساختاری دوناتی شکل را از گاز درخشان با عنوان سحابی حلقه به نمایش می‌گذارد که در فاصله دوهزار و ششصد سال نوری از زمین قرار دارد.

آگهی

سحابی‌های حلقه زمانی تشکیل می‌شوند که ستاره‌ای رو به احتضار مواد تشکیل دهنده‌اش را به فضا پرتاب می‌کند. این مواد حلقه‌هایی با رنگ‌هایی واضح، حباب‌های در حال انبساط و ابرهایی پیچیده و باریک تشکیل می‌دهند. سرنوشتی این‌چنینی میلیاردها سال بعد انتظار خورشید را می‌کشد. 

تصاویر با وضوح بالای دوربین فروسرخ نزدیک که توسط تیمی از دانشمندان منتشر شده‌اند، نه تنها ساختار درحال انبساط سحابی را به نمایش می‌گذارند بلکه ناحیه درونی نزدیک به کوتوله سفید مرکزی آن را نیز نشان می‌دهند. این ناحیه درونی ستاره‌ای بسیار متراکم و تقریبا هم‌اندازه با یک سیاره است. 

اگرچه چنین ساختارهایی هیچ ربطی به سیاره‌ها ندارند اما با عنوان سحابی‌های سیاره‌نما شناخته می‌شوند. این عبارت یادآور روزهای نخستین ستاره‌شناسی و زمانی است که محققان تنها با تلسکوپ‌های کوچک به نظاره آسمان می‌نشستند. این سحابی‌ها در آن زمان برای آن‌ها یادآور سیاره‌ها بوده‌اند.

The University of Manchester, NASA, ESA, CSA, JWST Ring Nebula Team photo; image processing by Roger Wesson,
نمای نزدیکی از سحابیThe University of Manchester, NASA, ESA, CSA, JWST Ring Nebula Team photo; image processing by Roger Wesson,

مایکل بارلو، استاد بازنشسته فیزیک و ستاره‌شناسی در کالج دانشگاهی لندن که سرپرستی تیم محققین را بر عهده دارد می‌گوید: «انتظار می‌رود که ستاره‌هایی مانند خورشید زندگی خود را به عنوان کوتوله‌های سفید پایان دهند. آن‌ها پوشش بیرونی خود را به فضا پرتاب می‌کنند. این پوشش، سحابی‌ سیاره‌ای زیبایی را تشکیل می‌دهد که با تابش بسیار پر حرارت ستاره‌های مرکزی کوتوله ماقبل سفید روشن می‌شود.» 

حلقه‌های رنگارنگ در سحابی به وسیله عناصر گوناگون شیمیایی تشکیل می‌شوند زیرا این عناصر نور را در طول موج‌های مختلفی ساطع می‌کنند. دانشمندان امیدوارند با تجزیه و تحلیل این تصاویر بتوانند فرآیند پیچیده تشکیل ساختارهای سحابی و چرخه زندگی ستاره‌ها و عناصری که به درون کیهان می‌ریزند را درک کنند.

آقای بارلو می‌افزاید: «ما همچنان تمام فرآیند‌هایی که در طول این مرحله که به سان تبدیل کرم ابریشم به پروانه است را درک نکرده‌ایم. سحابی حلقه در لیرا یکی از نزدیک‌ترین و درخشان‌ترین سحابی‌های سیاره‌ای است. درنتیجه هدفی ایده‌آل برای تلسکوپ فضایی جیمز وب و مطالعه فرآیندهای مقیاس کوچک و بزرگی است که با هدف تشکیل ساختارهای مولکولی غبارآلود که در این تصاویر مشاهده می‌کنیم.»

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

تلسکوپ جیمز وب برای نخستین بار یک مولکول سازنده حیات را در فضا پیدا کرد

سلمان رشدی چند شب پیش از چاقو خوردن خواب دیده بود

تری ونبلز، سرمربی انگلیسی در بازی تاریخی ایران-استرالیا در ۸۰ سالگی درگذشت