یک سال از جنگ اوکراین می‌گذرد، جنگی که به گفته منابع غربی ۳۰ تا ۴۰ هزار کشته برجای گذاشته است. به این‌ها باید ده‌ها هزار مجروح جنگی و صدها هزار آواره را نیز اضافه کرد. در این یک سال چه گذشته است؟
آگهیروز جمعه ۲۴ فوریه (پنجم اسفند) مصادف با اولین سالگرد آغاز تهاجم نظامی روسیه به اوکراین است.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه یک سال پیش در حالی آغاز «عملیات ویژه» ارتش این کشور در اوکراین را اعلام کرد که به نظر می‌رسید مسکو امیدوار است این عملیات در کوتاه‌ترین زمان ممکن با تصرف کی‌یف و سقوط دولت اوکراین به پایان برسد.
نیروهای اوکراینی ۳۶۵ روز پس از آن آغاز تهاجم نظامی روسیه همچنان در حال مقاومت در برابر ارتش روسیه و دیگر گروه‌های متجاوز مانند شبه‌نظامیان واگنر هستند.
با این حال تلفات جانی و مالی این شرایط برای اوکراین کم نبوده است. ده‌ها هزار نفر در جنگ کشته شده‌اند و اقتصاد اوکراین به شدت تضعیف شده است.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
از تلفات دو طرف پس از یک سال رویارویی نظامی چه می‌دانیم؟
ارتش نروژ اخیرا تلفات جانی جنگ اوکراین را ۱۸۰ هزار کشته یا زخمی در اردوگاه روس‌ها و ۱۰۰ هزار نفر در میان نیروهای اوکراینی اعلام کرد. این در حالی است که دیگر منابع غربی از ۱۵۰ هزار کشته در میان نیروهای هر کدام از دو طرف سخن می‌گویند. مسکو و کی‌یف با توجه به ادامه درگیری‌ها و برای جلوگیری از تضعیف روحیه سربازان خود حاضر به ارائه آمار رسمی از شمار قربانیان و تعداد مجروحان نیستند.
آمار ۱۵۰ هزار کشته در میان نیروهای روسی که از سوی منابع غربی مطرح شده است رقمی قابل توجه محسوب می‌شود. ارتش روسیه به عنوان مثال در جریان جنگ ۱۰ ساله در افغانستان بین سال‌های ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ حدود ۱۵ هزار سرباز را از دست داد.
روسیه مدتی پس از آغاز جنگ اوکراین به عضوگیری از میان زندانیان این کشور برای حضور در جبهه‌های جنگ روی آورد. این گروه از زندانیان به عنوان همرزمان شبه‌نظامیان واگنر به جبهه‌های نبرد اعزام شده‌اند.
تلفات غیرنظامی اوکراین و مناطق مین‌گذاری شده
در جریان محاصره شهر ماریوپل در جنوب اوکراین اجساد زیادی در خیابان‌های این شهر که سه ماه زیر فشار حملات بی‌امان ارتش روسیه تاب آورد جمع شده بود. مقام‌های اوکراینی تخمین می‌زنند که بیش از ۲۰ هزار غیرنظامی اوکراینی در جریان نبرد ماریوپل که ماه مه گذشته به پایان رسید کشته شدند.
منابع غربی تخمین می‌زنند که در مجموع بین ۳۰ تا ۴۰ هزار غیرنظامی اوکراینی در جنگ کشته شده‌اند. سازمان ملل متحد اواسط ماه فوریه شمار کشته‌شدگان و مجروحان را ۲۱ هزار نفر تخمین زده بود اما در عین حال هشدار داده بود که «ارقام واقعی به طرز چشمگیری بیشتر» است.
مقام‌های اوکراینی اعلام کرده‌اند که بیش از ۴۰۰ کودک در میان غیرنظامیان کشته شده هستند.
از سوی دیگر کی‌یف اعلام کرده است که ۳۰ درصد از خاک اوکراین مین‌گذاری شده است. کارشناسان هشدار می‌دهند که مین‌روبی این مناطق دهه‌ها طول خواهد کشید.
«جنایت‌های جنگی»
تصاویری که پس از عقب‌نشینی ارتش روسیه از نزدیکی کی‌یف از اجساد غیرنظامیان در بوچا منتشر شد از احتمال ارتکاب «جنایت‌های جنگی» حکایت داشت. دستان برخی از قربانیان از پشت بسته شده بود.
یکی دیگر از تصاویر تاثیرگذاری که از جنگ اوکراین منتشر شد به تبعات حمله به زایشگاهی در ماریوپل بر می‌گشت. یک زن باردار که مجروح شده بود در این تصاویر در حال انتقال از زایشگاه دیده می‌شد. او در نهایت بر اثر شدت جراحات وارده درگذشت.
کمیسیون اروپا می‌گوید که نزدیک به ۶۵ هزار مورد از جنایت‌های جنگی احتمالی تاکنون ثبت شده است. اعدام‌های صحرایی، شکنجه، ربایش کودکان و تجاوزهای جنسی از جمله اتهام‌هایی است که علیه نظامیان روس مطرح شده است. بیش از ۱۶ هزار کودک اوکراینی از مناطق تحت کنترل نیروهای متجاوز، به روسیه منتقل شده‌اند.
کارشناسان سازمان ملل ماه سپتامبر نیروهای روس را به ارتکاب جنایت جنگی در «ابعاد بزرگ» متهم کردند. در مقابل نیروهای اوکراینی هم در چند مقطع زمانی به ارتکاب جنایت جنگی علیه اسرای روس متهم شدند.
دیوان کیفری بین‌المللی روز دوم مارس اعلام کرد که تحقیق درباره جنایت‌های جنگی و جنایت علیه بشریت در اوکراین را آغاز کرده است.
«جهنم روی زمین»؛ خط مقدم نبرد به طول ۱۵۰۰ کیلومتری
طول خط مقدم نبردها در شرق اوکراین که از شمال تا جنوب این کشور ادامه دارد به ۱۵۰۰ کیلومتر می‌رسد. شهر باهموت در شرق اوکراین این روزها محل اصلی درگیری‌ها بین دو طرف است. نیروهای اوکراینی این شهر را «جهنم روی زمین» توصیف کرده‌اند.
آگهیارتش روسیه به همراه شبه‌نظامیان گروه واگنر طی هفته‌های گذشته موفق به پیشروی در باهموت و دیگر مناطق در جبهه شرق اوکراین شده است.
نیروهای روسی هم‌‌اکنون کنترل حدود ۱۸ درصد از خاک اوکراین را در اختیار دارند. والری زالوژنی، فرمانده نظامیان اوکراین گفته است که سربازان این کشور موفق شده‌اند ۴۰ درصد از مناطق اشغال شده کشور را که کنترل آنها پس از آغاز تهاجم نظامی روسیه به دست نیروهای روس افتاده بود بازپس بگیرند.
اقتصاد آسیب‌دیده اوکراین
تهاجم نظامی روسیه به اوکراین منجر به تعطیلی بسیاری از کارخانه‌ها شده و زیرساخت‌های این کشور آسیب فراوانی دیده است. تولید ناخالص داخلی اوکراین در سال ۲۰۲۲ با افت ۳۵ درصدی روبرو شد. یک اندیشکده اقتصادی در کی‌یف میزان خسارت‌های وارده به این کشور را ۱۳۸ میلیارد دلار ارزیابی کرده است.
این در حالی است که بخش کشاورزی اوکراین متحمل بیش از ۳۴ میلیارد دلار خسارت شده است.
به گفته دولت اوکراین بیش از سه هزار مدرسه طی یک سال گذشته آسیب دیده‌اند. سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) نیز اعلام کرده است که ۲۳۹ مکان فرهنگی در جنگ آسیب دیده‌اند.
آگهیمسکو از ماه سپتامبر به این سو به طور سازماندهی‌شده زیرساخت‌های بخش انرژی اوکراین را هدف گرفته است. نزدیک به نیمی از این مراکز و نیروگاه‌ها تا ماه دسامبر آسیب دیده بودند. امری که باعث شد اوکراینی‌ها با خاموشی‌ها گسترده با همزمان با فصل زمستان روبرو شوند.
پناهندگان اوکراینی
بنا به آمار سازمان ملل متحد درگیری‌ها در اوکراین تاکنون نزدیک به هشت میلیون نفر را مجبور به خروج از این کشور کرده است. این در حالی است که بیش از پنج میلیون نفر نیز در داخل اوکراین مجبور به ترک محل سکونت خود شده‌اند.
لهستان یکی از اصلی‌ترین میزبانان پناهندگان اوکراینی است. ورشو به بیش از یک میلیون اوکراینی پناه داده است.
مسئولان مناطق تحت اشغال روسیه در شرق اوکراین نیز تاکید می‌کنند که دستکم پنج میلیون نفر از این کشور به روسیه رفته‌اند. این در حالی است که کی‌یف این جابه‌جایی‌ها را «تخلیه اجباری» می‌خواند.