گوشه شفاخانه‌ای در افغانستان؛ مراقبت «پیرزن» ۳۵ ساله از نوه ناخوش‌احوالش

آگهی

بخش‌های مختلف یک شفاخانه در جنوب افغانستان نشانه‌ای است از بحران انسانی که از زمان بازگشت طالبان به قدرت در این کشور تشدید شده است.

این کلینیک فاقد امکانات لازم برای آزمایش وبا است. با این حال حدود ۵۵۰ بیمار در آن علائمی مشابه همین بیماری را دارند. ابتلای به وبا در مشکلات برای دسترسی به آب آشامیدنی تمیز و سیستم فاضلاب مناسب ریشه دارد. 

سازمان ملل می‌گوید که بحران انسانی در افغانستان بدترین نوع بحران در جهان است. پیش از این، بحران انسانی در یمن بدترین در جهان بود. 

مصیبت افغانستان خیلی پیش از ۱۵ اوت ۲۰۲۱ آغاز شد اما تسلط طالبان، این کشور ۳۸ میلیون نفری را به سمت پرتگاه سوق داده است.

ایالات متحده نیز ۷ میلیارد دلار از دارایی‌های بانک مرکزی افغانستان را مسدود کرده است.  بانکداری در این کشور سقوط کرده و کمک‌های خارجی که معادل ۴۵ درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌داد، یک شبه متوقف شد.

ماه گذشته، شفاخانه موسی قلعه در ولایت هلمند مجبور شد درهای خود را به روی همه بیماران به جز افراد مشکوک به وبا ببندد.

بی‌بی‌گل روی تخت بیمارستانی در کنار نوه شش ماهه‌اش در لشکرگاه مرکز ولایت هلمند نشسته و می‌گوید: «از زمانی که امارت اسلامی (طالبان) به قدرت رسیده است، ما حتی نمی توانیم روغن پخت و پز پیدا کنیم.»

او که ۳۵ سال بیش ندارد همانطور که صورتش را از دوربین خبرگزاری فرانسه پنهان کرده، می‌افزاید: «از زمانی که طالبان به قدرت رسیدند، به مردم خودشان کمک می‌کنند، به ما چیزی نمی‌دهند، مردم بیچاره زیر پای آنها له شده‌اند، من از کمک‌هایی که به افغانستان رسیده چیزی دریافت نکرده‌ام. امیدوارم دولت قبلی برگردد و بتوانیم زندگی خوبی داشته باشیم. ما خسته‌ایم، ضعیفیم و با مشکلات زیادی روبرو هستیم، بیماری وجود دارد و هیچ سعادتی در کار نیست.»

غذا برای خوردن نیست، حتی نمی‌توانم به بچه‌ام شیر بدهم

برشنا، مادر یک کودک دچار سوء تغذیه در این شفاخانه نیز چهره‌اش را زیر شال سرخابی‌اش پنهان کرده و می‌گوید: « وضع ما قبلا بهتر از این بود، حالا که امارت اسلامی حکومت می‌کند، ما حتی نان پیدا نمی‌کنیم. نمی‌توانم به بچه‌ام شیر بدهم. پیش از این وضع بهتر بود، می‌توانستیم چیزی برای خوردن بیابیم، حالا هیچ چیزی پیدا نمی‌شود.»

حمیرا نوروزی، دستیار سوپروایزر پرستاری در شفاخانه است. او و همکارانش همانطور که ماسک بر چهره مشغول کار و فعالیت هستند تلاش دارند بتوانند گوشه‌ای از درد بیماران اینجا را تسکین دهند.

او می‌گوید: «بیماران زیادی داریم که در شرایط بحرانی به سر می‌برند، وقتی بیماران به بیمارستان می‌رسند، وقتی از مراقب می‌پرسیم که بیمار شما کِی این‌طور شده است، می‌گویند «سه روز پیش» بنابراین می‌پرسیم «چرا آن موقع او را به بیمارستان نیاوردید، می‌گویند «چون پول نداشتیم خودمان را به بیمارستان برسانیم.»

حمیرا که از شنیدن صدای ناله‌ شیرخواران دلش به درد آمده، می‌گوید: «کارکنان شفاخانه هیچ استراحت نمی‌کنند چرا که تعداد بیماران به نسبت کادر درمان خیلی زیاد است و در شرایط بحرانی هستیم. حتی نمی‌دانیم در ولسوالی‌ها چه تعداد تلفات داریم، چرا که برخی از آنها نمی‌توانند خودشان را به شفاخانه برسانند.»

تلاش ما برای کمک به بیماران مبتلا به وبا متمرکز است

احسان‌الله رودی، رئیس شفاخانه موسی قلعه نیز می‌گوید: «ما ۵۵۰ بیمار داریم. این تعداد بیمار خیلی زیاد است. بنابراین تصمیم گرفتیم خدمات دیگر را متوقف کنیم تا بتوانیم به افرادی کمک کنیم که وبا گرفته‌اند.»

سید احمد، رئیس اداره صحت عامه ولایت هلمند نیز می‌گوید: «پیش از این جاده‌ها مسدود بود، بنابراین اکنون که جاده‌ها باز شدند و امنیت برقرار شده است، افراد بیشتریبه اینجا می‌آیند. البته امکانات موجود نمی‌تواند پاسخگوی همه نیازها باشد. ما پیشتر از کمک‌های دریافتی اطلاعی نداشتیم. اما مشکلات زیادی وجود داشت زیرا برخی از کمک‌ها ناپدید می‌شدند. گاهی اوقات به جای کمک به اداره صحت عامه، دفتر والی و وزارت در این مورد معامله می‌کردند. اکنون در این زمینه ما شفاف عمل می‌کنیم.» 

مادران بالای سر کودکان بی‌حال و بی‌رمقی ایستاده‌اند که فقر تغذیه مناسب در چهره تکیده‌شان پیداست. خیلی‌ها که پول و امکانات ندارند اصلا به شفاخانه نمی‌آیند. افغانستان در آستانه یک سالگی بازگشت طالبان به قدرت، روزهای سختی را پشت سر می‌گذارد. فقر فزاینده در این کشور در هر گوشه و کناری هویداست. در گوشه شفاخانه‌ها فقر و نداری به  جان و سلامت انسان‌ها پیوند خورده است.