پذیرش اتهام از سوی سرباز روس در دادگاه کی‌یف؛ قوانین مرتبط با جنایت جنگی چه می‌گویند؟
نظرها
اوکراین روز جمعه اولین جلسه رسیدگی به اتهام ارتکاب جنایت جنگی توسط یک سرباز ۲۱ ساله روسی را برگزار کرد. اتهام وی کشتن شهروند غیرنظامی ۶۲ ساله اوکراینی است. متهم این پرونده گروهبان وادیم شیشیمارین نام دارد که در تاریخ ۹ اسفند گذشته در منطقه «سومی» در شمال شرق اوکراین مرتکب این عمل شده است.
هنوز مشخص نشده است که این سرباز روسی چگونه دستگیر شده و شواهد علیه او چگونه به دست آمده است. شیشیمارین در نخستین جلسه بررسی، جزییاتی از جمله مشخصات فردی و هویتی خود را تأیید کرده و منتظر بررسی اتهامات علیه خود در هفته آینده می‌باشد. وی با پذیرش اولیه ارتکاب به این جرم به دادگاه گفت که به وی دستور داده شد که شلیک کند. او گفت «یک تیر زدم. او به زمین افتاد. و ما به راهمان ادامه دادیم.»
بنا به اظهارات دادستان کل اوکراین، شهروند غیرنظامی اوکراینی در حال دوچرخه سواری در کنار جاده بوده که در همان مکان مورد اصابت گلوله قرار می‌گیرد.
این سرباز ۲۱ ساله از یگان تانک روسیه بوده است که به همراه چهار تن دیگر با سرقت یک ماشین قصد فرار از حمله نیروهای اوکراینی را داشتند. این افراد در میانه راه یک شهروند اوکراینی را می‌بینند که در حال مکالمه با تلفن همراه خود بوده و دوچرخه‌ای در دست داشت. نیروهای روسی به گمان اینکه مبادا این فرد موقعیت آن‌ها را لو دهد به سرباز ۲۱ ساله روس دستور شلیک می‌دهند.
انتظار می‌رود شیشیمارین، به‌اتهام نقض قوانین و عرف جنگی به دلیل شلیک به سر این فرد از درون شیشه پایین یک خودرو، به ۱۰ تا ۱۵ سال محکوم شود. حداکثر مجازات البته می‌تواند حبس ابد باشد.
قوانین چه می‌گویند؟
بر اساس بیانیه مطبوعاتی میشل باشله، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، «بیش از ۳۰۰ پرونده در مورد کشتار غیرنظامیان در شهر‌هایی در مناطق کی‌یف، چرنیهف، خارکیف و سومی» به دفتر نظارت بر حقوق بشر سازمان ملل متحد در اوکراین واصل شده که همگی در اواخر فوریه و اوایل مارس رخ داده‌اند. باشله تأکید کرد که «کشتن غیرقانونی افراد تحت حمایت، از جمله در اعدام‌های صحرایی، نقض فاحش قوانین بین‌المللی حقوق بشر و نقض جدی قوانین بین‌المللی بشردوستانه است و جنایات جنگی محسوب می‌شود».
بر طبق کنوانسیون چهارم ژنو، منظور از افراد تحت حمایت، اشخاصی هستند که در هر موقع و به هر شکل، در موقع جنگ یا اشغال به دست دولت داخل در جنگ یا دولت اشغال‌کننده غیر از دولت متبوع خود می‌افتند.
باید انتظار چه چیزی را داشته باشیم؟
اولین چیزی که می‌توان انتظار داشت تشکیل دادگاه‌های رسیدگی بیشتر است. از این دادگاه به عنوان سرآغاز رسیدگی به هزاران اتهام ارتکاب جنایت جنگی به دست نیروهای روسیه در اوکراین تعبیر می‌شود، چنانچه دادستانی اوکراین از وجود موارد مشابه بیشمار دیگر خبر داده است.
یک ماه قبل نیز دادستان کل اوکراین از تشکیل پرونده‌ای علیه ۱۰ سرباز دیگر متعلق به گردان ۶۴ روسیه خبر داده بود. اتهام آن‌ها مشارکت در شکنجه غیرنظامیان اوکراینی در شهرک بوچا اعلام شده است. رسیدگی به این اتهامات پس از کشف صد‌ها جنازه در شمال غرب حومه کی یف صورت گرفت.
دو پرونده دیگر احتمالاً ظرف چند روز آینده در دادگاه رسیدگی خواهد شد، از جمله محاکمه غیابی میخائیل رومانوف، که متهم به ورود به خانه‌ای در منطقه بروارسکی در نزدیکی کی یف، کشتن یک مرد و سپس تجاوز مکرر به همسرش در مقابل فرزند او می‌باشد.
دادستانی اوکراین در حال حاضر۴۰ سرباز روسی را به عنوان متهم ارتکاب به جنایت جنگی شناسایی کرده است که تعداد اندکی از آن‌ها در بازداشت به سر می‌برند.
همزمان با رسیدگی به این‌اتهامات توسط دولت اوکراین، دیوان کیفری بین‌المللی نیز تحقیقات در مورد جنایات جنگی در ماه‌های مارس و‌آوریل را آغاز کرده است.