یک جمله معروف از توما سانکارا، هنوز ورد زبان بسیاری از انقلابیون چپگرا در آفریقا و حتی فرانسه است: «یا چند نفر محدود میتوانند شامپاین بنوشند یا همه مردم میتوانند به آب آشامیدنی دسترسی داشته باشند.»
آگهیروند رسیدگی به قتل توما سانکارا، رئیس جمهوری پیشین بورکینافاسو و یکی از سرشناسترین رهبران جنبش وحدت آفریقا ۳۴ سال پس از واقعه از روز دوشنبه در وگادوگو آغاز شد. نخستین جلسه دادگاه دقایقی پس از تشکیل و با درخواست وکلای متهمان به ۲۵ اکتبر موکول شد.
فرمانده سانکارا در جریان یک کودتای نظامی در سال ۱۹۸۷ جان خود را از دست داد اما دولت کودتاگران همواره قتل او را انکار و دلیل مرگ را «طبیعی» عنوان کرد.
توما سانکارا به سازماندهی و اجرای اصلاحات گسترده برای ریشهکن کردن فقر، افزایش تولید کشاورزی، حمایت از کارگران در برابر کارفرمایان عمدتا خارجی، مبارزه با استعمار و ترویج سوادآموزی و آموزش اجباری همگانی و بهویژه دختران شهرت دارد.
سانکارا در دهههای ۸۰ و ۹۰ قرن بیستم و زمانی که اندیشههای چپ جهان سومگرا و خلقی همچنان در کشورهای در حال توسعه آفریقایی محبوب بود، به دلیل تلاشهای «خستگیناپذیر» و اندیشههای انترناسیونالیستی و ضد استعمارگرا و در نهایت مرگ در نبرد با مخالفان، به چگوارای آفریقا معروف شده بود.
یک جمله معروف از توما سانکارا، هنوز ورد زبان بسیاری از انقلابیون چپگرا در آفریقا و حتی فرانسه است: «یا چند نفر محدود میتوانند شامپاین بنوشند یا همه مردم میتوانند به آب آشامیدنی دسترسی داشته باشند.»
اگرچه وکلای خانواده و بهویژه همسر توما سانکارا تقاضای ضبط جلسات دادگاه را برای ثبت در تاریخ به مقامهای دادگستری این کشور تحویل داده بودند اما قوانین بورکینافاسو ثبت صدا و تصویر دادگاههای کیفری را ممنوع کرده است.
قرار است در جریان محاکمه قاتلان توما سانکارا، ۱۴ نفر از جمله بلز کمپائوره، همرزم قدیمی وی در جایگاه متهمان قرار میگیرند. کمپائوره پس از قتل توما سانکارا تا سال ۲۰۱۴ حاکم مطلق و بلامنازع این کشور بود. دیکتاتور پیشین، از ۶ سال پیش در تبعید به سر میبرد و همواره ایفای نقش در مرگ همقطار پیشین خود را رد کرده است.
دادخواهان قتل توما سانکارا دولت فرانسوا میتران را هم به نقش داشتن در قتل وی متهم کرده اند. جمهوری فرانسه از دهه هشتاد تاکنون هرگونه دست داشتن در قتل رئیس جمهوری استعمارستیز بورکینافاسو را انکار میکند.
زمانی که توما سانکارا در سال ۱۹۸۳ به قدرت رسید کشورش ولتای علیا (HAUT VOLTA) بود؛ نامی که از سوی استعمارگران فرانسوی به این کشور داده شده بود. وی نام محلی بورکینافاسو را برای زادگاه خود برگزید که در جریان حضور نیروهای فرانسوی و پس از آن جنگهای استقلال یک «دولت-ملت» شده بود.