ترس از بازگشت طالبان؛ دنیای سرگرمی افغانها نابود میشود؟

طالبان در دوره حکومت خود بر افغانستان طی سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ دهها فعالیت و سرگرمی به ظاهر بیضرر از جمله بادبادکبازی، سریالهای تلویزیونی، کفتربازی، زدن مدل موهای فانتزی و حتی پخش موسیقی را ممنوع و غیرقانونی اعلام کرد.
اکنون با خروج نیروهای غربی از خاک افغانستان این ترس رو به افزایش است که در صورت بازگشت اسلامگرایان تندرو به قدرت، این فعالیتها بار دیگر ممنوع اعلام شوند.
از زمان آغاز برنامه عقبنشینی نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا در ماه مه، شورشیان اسلامگرا دستاوردهای نظامی بزرگی در افغانستان کسب کردهاند و توانستهاند مناطق عمدهای از خاک این کشور را به تصرف درآورند. رهبران این شورشیان میگویند میخواهند افغانستان به امارت اسلامی تحت حکوت روحانیون بازگردد.
سیدمحمد، که یک نوازنده حرفهای ساز زهی سنتی آسیای میانه است، میگوید به یاد دارد که چگونه دو دهه پیش طالبان وارد خانهای شدند و ساکنان آنجا را به دلیل زدن موسیقی زیر ضرب و شتم گرفتند.
او میگوید خوش شانس بوده که مثل یک نوازنده دیگر، طالبان انگشتانش را به خاطر نواختن آلت موسیقی قطع نکردهاند.
سیدمحمد و بسیاری از افغانها پس از رفتن طالبان به موسیقیدانان و خوانندگان حرفهای بدل شدند. با این حال زمزمههای بازگشت طالبان به قدرت آنان را به شدت نگران کرده است.
نگرانی مشابهی در آرایشگاههای افغانستان به وجود آمده است. سالنهای زیبایی ویژه آرایش دختران و زنان با آینده نامشخصی روبرو هستند.
طالبان در دوران حکومت خود فعالیت زنان و دختران را به شدت محدود کرده و سالنهای زیبایی را بسته بود. فریده، زنی که در آرایشگاهی در کابل فعالیت میکند، میگوید: «اگر آنها بازگردند ما دیگر آزادی کنونی را نخواهیم داشت. آنها نمیخواهند زنان کار کنند.»
در آرایشگاههای مردانه نیز بیم این وجود دارد که با بازگشت طالبان محدودیتهای تازهای بر کار آنان اعمال شود.
قادری، صاحب یک آرایشگاه مردانه، با بیان اینکه افغانستان وارد یک دنیای تازه شده است میگوید: «ما میترسیم که اگر طالبان وارد شهر و بازار شوند وضعیت به ۲۰ سال پیش برگردد.»
مردان در مناطق روستایی به سبکهای اسلامی پایبند هستند، همچون داشتن ریش بیشتر از یک مشت، با این حال جوانان دوست دارند تیپهای مدرنتری بزنند و تابع مد باشند. امری که مورد پسند سران طالبان نیست.
از سوی دیگر با افزایش خطر قدرتگیری طالبان، مغازههای بادبادکفروشی افغانستان نیز آینده تاریکی را برای خود میبینند. طالبان در زمان حکمرانیاش بر افغانستان بادبادکبازی را به دلیل اینکه جوانان را از نماز و سایر فعالیتهای مذهبی منحرف میکند، غیرقانونی اعلام کرده بود.
زلگی، صاحب یک بادبادکفروشی در بازار شلوغ کابل، درباره آن زمان میگوید: «ما کار خود را به صورت مخفیانه انجام میدادیم ولی حالا آزادی داریم ... میتوانیم بادباکهای خود را آشکارا به نمایش بگذاریم و بفروشیم.»
پس از آنکه رمان «بادبادکباز»، نوشته پرفروش خالد حسینی نویسنده افغان، به فیلم تبدیل شد این سرگرمی ملی در افغانستان در خارج از مرزها شهرتی جهانی یافت. حالا این نگرانی وجود دارد که این تفریح نیز به زودی قدغن اعلام شود.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
تفریحات در معرض خطر اما فقط به بادبادکبازی منحصر نیستند. جوانان رقصنده در کابل که به اصطلاح «برکدنس» انجام میدهند نیز میگویند از آینده خود نگران هستند.
منیژه تلاش، یک دختر هزاره کابلی، یکی از این رقصندههاست. او نه تنها در فعالیتی ممنوع، از نگاه اسلامگرایان افراطی، شرکت میکند بلکه عضوی از قوم هزارهها در افغانستان است. شماری از اعضای طالبان این اقلیت مذهبی را «بدعتگذار در دین» میدانند.
منیژه میگوید: «اگر طالبان تغییر نکرده باشد و همچنان بخواهد زنان را درخانه حبس کرده و حقوقشان را زیر پا بگذارد، زندگی برای من و میلیونها زن دیگر در افغانستان بیمعنی خواهد بود.»
گروه «برکدنس»ای که منیژه در آن عضو است پس از تهدید به مرگ مجبور به تغییر مکان تمرین شد، با این حال او میگوید مصمم است به دنبال علاقه خود باشد.
قلیان کشیدن نیز یکی دیگر از تفریحات افغانها است که در معرض تهدید قرار دارد. سلیم، یک ساکن شهر جلالآباد که با دوستانش هر شب جمع میشوند تا قلیانی بکشند، میگوید اکنون این تفریح در افغانستان بسیار رایج و طبیعی محسوب میشود. با این حال طالبان آن را جزو مسکرات برمیشمارد و میگوید قرآن آن را ممنوع اعلام کرده است.
از زمان سقوط طالبان قلیانخانههای بسیاری در افغانستان باز شده است. با این وجود احمد، صاحب قلیانخانه بختیار، میگوید: «قلیان روش خوبی برای دور نگه داشتن جوانان از مسائلی مانند مواد مخدر است»
او با این وجود اضافه میکند اگر طالبان با عقاید قدیمی خود بازگردند، پیشه او را متوقف خواهند کرد.