تبعات خروج آمریکا و متحدانش از افغانستان برای قدرت‌های اروپایی چه خواهد بود؟

تبعات احتمالی خروج نیروهای ناتو از افغانستان برای قدرت‌های اروپایی
تبعات احتمالی خروج نیروهای ناتو از افغانستان برای قدرت‌های اروپایی Copyright AP Photo
نگارش از یورونیوز فارسی
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خواستار «اتخاذ تصمیم‌هایی مثبت برای رویارویی با واقعیت» در افغانستان از سوی کشورهای اروپایی شده است.

آگهی

آخرین گروه از نظامیان ناتو در حالی چند ماه دیگر خاک افغانستان را ترک خواهند کرد که آینده این کشور با وجود گذشت نزدیک به ۲۰ سال از زمان سرنگونی حکومت طالبان به دست آمریکا و متحدانش در هاله ای از ابهام قرار دارد.

انفجارهای اخیر در مقابل مدرسه ای دخترانه در غرب کابل را می توان نمادی از چالش های امنیتی پیش روی افغانستان پس از خروج کامل نظامیان آمریکا و نیروهای ناتو دانست. در این انفجارها بیش از ۲۰۰ نفر که اکثر آنها دختران دانش آموز بودند کشته و مجروح شدند.

یکی از وظایف اصلی نیروهای خارجی پس از سرنگونی طالبان در سال ۲۰۰۱ میلادی شکل دهی به ساختار امنیتی دولت نوپای افغانستان و تقویت نیروهای افغان برای مقابله با چالش های امنیتی در این کشور در دوران پس از خروج نظامیان آمریکا و متحدان این کشور بود. امری که قرار بود زمینه را نیز برای خروج نیروهای خارجی فراهم کند.

هرچند هنوز دامنه تاثیر خروج نظامیان آمریکا و متحدانش بر وضعیت امنیتی افغانستان مشخص نیست اما بی شک این رویداد آزمونی سرنوشت ساز برای دولت افغانستان و نهادها و مسئولان امنیتی این کشور خواهد بود.

به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید

چالش افزایش شمار مهاجران افغان برای قدرت‌های اروپایی

AP Photo
مهاجرت خانواده‌های افغان به قاره اروپاAP Photo

یکی از تاثیرات احتمالی افزایش بی ثباتی در افغانستان یا حتی فروپاشی دولت این کشور در برابر گسترش نفوذ طالبان می تواند افزایش میزان مهاجرت از افغانستان باشد. قاره اروپا به احتمال زیاد یکی از مقصدهای اصلی پناهجویان در این وضعیت خواهد بود.

تاکنون حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از شهروندان افغانستان به امید امنیت بیشتر و آینده ای بهتر از کشورشان به قاره اروپا مهاجرت کرده اند. جیمی شی، سخنگوی پیشین سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) بر این باور است که افزایش ناآرامی ها در افغانستان می تواند منجر به مهاجرت تعداد بیشتری از شهروندان افغان شود.

او که اکنون در اندیشکده «چتم هاوس»، مستقر در لندن مشغول به کار شده است در گفتگو با یورونیوز گفت: «احتمالا اگر طالبان قدرت را به دست گیرد تعداد زیادی از افغان ها مایل به زندگی تحت سلطه این گروه نخواهند بود. از دیدگاه اروپایی این یک نگرانی جدی محسوب می شود.»

جیمی شی ضمن اشاره به جا به جایی چهار میلیون نفر از جمعیت ۳۶ میلیون نفری افغانستان تاکید می کند که تنها جنگ منجر به مهاجرت افغان ها نشده است. وی اظهار داشت: «اروپا از حدود یک دهه پیش شاهد افزایش شمار مهاجران افغان بود. بسیاری از آنها از مناقشه نظامی گریخته بودند اما بسیاری از آنها نیز به دلایل اقتصادی مهاجرت را انتخاب کردند زیرا نرخ بیکاری در افغانستان بنا به آمار بانک جهانی ۲۵ درصد است. میزان فقر نیز از ۳۶ درصد به ۴۷ درصد افزایش یافته است.»

«بازدارندگی از آن سوی افق»

موضوع مهاجرت تنها یکی از دغدغه های احتمالی قدرت های اروپایی پس از خروج نیروهای ناتو از افغانستان خواهد بود. یکی دیگر از چالش های پیش رو برای قدرت های اروپایی تعیین راه و روشی برای ادامه حمایت از افغانستان پس از خروج نیروها است. هرچند آمریکا و ناتو از زمان آغاز ماموریت «تعلیمات، کمک، مشورت» تنها چند هزار نیرو در افغانستان داشتند اما نقش آنها در بزنگاه های امنیتی در جلوگیری از سقوط شهرهای اصلی این کشور حیاتی بود.

جیمی شی در این باره گفت: «اگر دیگر حضور امنیتی دائم در کشور نداشته باشید ادامه کنترل طالبان، به حاشیه راندن آنها و حفظ تسلط دولت مرکزی بر شهرهای افغانستان بسیار دشوارتر خواهد بود.»

وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز دوشنبه گذشته در بروکسل درباره نحوه حمایت از دولت افغانستان پس از خروج نیروهای ناتو گفتگو کردند. هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان همزمان با این نشست ضمن اشاره به انفجارها در برابر مدرسه «سیدالشهداء» در غرب کابل گفت: «اکنون پس از حملات وحشتناک روزهای اخیر اهمیت تاکید بر اینکه افغانستان و دولت این کشور همچنان می توانند بر روی حمایت اروپا حساب کنند دوچندان شده است.»

AP Photo
نیروهای ناتو در افغانستانAP Photo

با این حال ساز و کار چنین حمایتی همچنان تحت بررسی قرار دارد. جیمی شی بر این باور است که حمایت قدرت های اروپایی می تواند مشابه سیاستی باشد که وی آن را «بازدارندگی از آن سوی افق» می نامد. سیاستی که به گفته او اسرائیل به شکلی موثر آن را پیاده کرده است.

جیمی شی با اشاره به مثال اسرائیل گفت: «آنها نیروهای ثابتی در لبنان، عراق، سوریه و به ویژه ایران ندارند اما توانایی زیادی در شناسایی تهدیدها از آن سوی مرزها دارند تا به این ترتیب آنها را با استفاده از حملات هوایی، عملیات پهپادی و خرابکاری علیه مثلا کشتی های ایرانی که برای حماس سلاح حمل می کنند، خنثی کنند.»

او در ادامه اظهار داشت: «سوال بزرگ برای آمریکا و ناتو اینجاست که آیا قادر به پیاده کردن نوعی از "بازدارندگی از آن سوی افق" در منطقه خواهند بود یا خیر.»

جیمی شی افزود: «به این ترتیب اگر خطر فروپاشی دولت افغانستان به دلیل عدم دستیابی به توافق بر سر تقسیم قدرت پیش بیاید و اگر یک شهر بزرگ در آستانه سقوط به دست طالبان باشد این نیروی آن سوی افق به سبک اسرائیلی آن می تواند به سرعت وارد عمل شود تا موازنه قوا را تغییر دهد.»

نیک رنولدز، تحلیلگر و کارشناس جنگ افزارهای زمینی در اندیشکده «آر یو اس آی» در لندن نیز معتقد است که حمایت ها از افغانستان می تواند به شکل آموزش بخش خاصی از نیروهای امنیتی افغانستان مانند پرسنل نیروی هوایی در خارج از کشور ادامه پیدا کند.

سطح تعامل قدرت‌های اروپایی با آمریکا و لزوم «واقع‌نگری»

AP Photo
نیروهای ناتو در افغانستانAP Photo

تصمیم جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا برای خروج تمام نیروهای این کشور از افغانستان تا پیش از روز ۱۱ سپتامبر متحدان واشنگتن در ناتو را در مقابل عمل انجام شده قرار داده است.

آگهی

نیک رنولدز در این باره می گوید: «تمام کشورهای عضو ناتو برای استقرار [در افغانستان] به ویژه از نظر تجهیزاتی، محافظت از نیروها و شبکه امدارسانی به آمریکا متکی هستند.»

وی افزود: «بدون شبکه آمریکا واقعا ناتو گزینه ای برای ماندن در افغانستان به صورت مستقل از آمریکا نداشت.»

نیک رنولدز همچنین بر این باور است که فارغ از موافقت یا مخالفت هر کشور با خروج از افغانستان همه این کشورها تصمیمی «عمل گرایانه» اتخاذ کرده اند تا همبستگی بین اعضای ناتو حفظ شود.

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز پنجشنبه گذشته گفت که پس از تصمیم آمریکا «ما باید با شرایطی که پیش خواهد آمد روبرو شویم.»

عالی ترین مقام دیپلماتیک اتحادیه اروپا افزود: «خشونت در افغانستان در حال افزایش است و این واضح است که اتحادیه اروپا نمی تواند وقتی آمریکا از افغانستان خارج شد باقی بماند.»

آگهی

او در همین راستا خواستار «اتخاذ تصمیم هایی مثبت برای رویارویی با واقعیت» از سوی کشورهای اروپایی شد.

چشم‌انداز پیش روی ارتش افغانستان چیست؟

AP Photo
نیروهای ارتش افغانستانAP Photo

جیمی شی بر این باور است که خروج قدرت های غربی از افغانستان با در نظر گرفتن سوابق تاریخی می تواند هشدارآمیز باشد. او ضمن اشاره به تاریخ جنگ ویتنام گفت: «آمریکا وعده داده بود که در ویتنام باقی خواهد ماند اما وقتی کنگره بودجه را قطع کرد ارتش ویتنام جنوبی ظرف دو سال از هم فروپاشید.»

او اظهار داشت: «درسی که از این ماجرا می توان گرفت این است که ارتش ها تا وقتی به نبرد ادامه می دهند که اروپایی ها و آمریکایی ها هزینه آن را تامین می کنند.»

جیمی شی در ادامه با اشاره به عدم حضور نظامیان ناتو پس از ماه سپتامبر این پرسش را مطرح می کند که «به طور واقع بینانه شما تا چه موقع می توانید به اختصاص پول زیادی به کابل ادامه دهید؟»

وی بر این باور است که «بهتر» بود آمریکا و متحدانش چند سال دیگر در افغانستان باقی می ماندند تا روند کمک به نیروهای امنیتی افغانستان تکمیل می شد.

آگهی

یکی از مقامات ناتو در پاسخ به یورونیوز اعلام کرد که قادر به ارائه جدول زمانی دقیق برای خروج نیروها از افغانستان و افشای جزئیات شمار نظامیان در این کشور نیست. این مقام رسمی ناتو در عین حال تاکید کرد که سازمان پیمان آتلانتیک شمالی در نظر دارد تا «طی چند ماه» روند خروج از افغانستان را تکمیل کند.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

دست‌کم «هشت کشته» در پی حملات هوایی پاکستان به دو ولایت افغانستان؛ طالبان به نوار مرزی حمله کرد

غارت میراث فرهنگی افغانستان؛ گنجینه‌های باستانی در ۱۶۲ مکان با بولدوزر تخریب شد

سازمان ملل اعدام‌های در ملاءعام افغانستان را به شدت محکوم کرد