«فکر نمی‌کنم که اروپا در حال شکست خوردن در جنگ واکسن‌هاست. فقط دربارهٔ برنامهٔ واکسیناسیون اروپا سروصدای زیادی به پا شده است.»
کشورهای اروپایی می‌کوشند تا به واکسیناسیون علیه بیماری کووید۱۹ شتاب بدهند، و همزمان کمیسیون اروپا طرح «کارت سبز دیجیتال» را ارائه کرده تا بتواند پیش از تابستان مرزهای خود را به روی جهان باز کند.
اما شرایط دریافت آن چیست و چه کسانی مجاز به دریافت این کارت هستند؟ آیا زدن واکسن برای سفر به اروپا و یا در داخل آن الزامی خواهد بود؟ و چه واکسن‌هایی برای دریافت این مجوز مورد تأیید است؟
خبرنگار یوروزنیوز این پرسش‌ها را با مارگاریتیس اسکیناس، معاون کمیسیون اروپا در بروکسل در میان گذاشته است. مشروح این گفتگو را در زیر می‌خوانید.
یورونیوز: مجوّز سفر مدّ نظر کمیسیون، فقط شامل (افراد واکسینه شده با) واکسن‌های مورد تأیید آژانس دارویی اروپا میشود. پس آن کشورهای عضو که واکسن‌های دیگری را نظیر واکسن چینی یا روسی به کار گرفته‌اند چه می‌شوند؟ آیا شهروندان این کشورها واجد شرایط دریافت این مجوز نیستند؟
مارگاریتیس اسکیناس: دو نکته هست، نخست این که تنها راه دریافت این مجوز، ارائهٔ کارت واکسینه شدن نیست، بلکه یک راه ارائهٔ نتیجهٔ تست منفی ابتلا به کروناست، و راه سوم هم ارائهٔ مدرکی است که نشان دهد فرد از کووید بهبود یافته. بنابرین لازم نیست همه واکسینه شده باشند، بلکه فقط یکی از این سه شرط کفایت می‌کند.
یورونیوز: برای نمونه کسانی که از مجارستان می‌آیند.
اسکیناس: نکتهٔ دیگر دربارهٔ واکسن‌هایی است که مورد تأیید آژانس دارویی اروپا نیستند. البته در طرح ما آمده است که واکسن‌ها باید مورد تأیید باشند اما گزینه‌ای هم هست که اعضایی را که از واکسن دیگری استفاده می‌کنند در یک دسته‌بندی مخصوص جا می‌دهد، و برای مسافران این کشورها مجوز به‌شرطی صادر میشود که کشور اروپاییِ مقصد همین واکسن را به یک اندازه تأیید کند و مؤثر بداند.
یورونیوز: مسافرانی که از کشورهای ثالث می‌آیند و به مجوز اروپایی دسترسی ندارند چطور؟
اسکیناس: ما طرحی ارائه کرده‌ایم که بر اساس آن مجوزِ سفرِ صادرشده از سوی کشورهای ثالث را بپذیریم به‌شرطی که آنها هم در زمینهٔ اطلاع‌رسانی و اعتمادپذیری در سطح ما عمل کنند. و فکر می‌کنم این کار کاملا شدنی است زیرا بسیاری از کشورهای پیرامون ما از واکسن‌های مورد تأیید آژانس دارویی اروپا استفاده می‌کنند. وقتی مجوزهای صادرشده از‌سوی کشورهای ثالث را بپذیریم، ناگزیر خواهیم بود راهنمای سفر غیرضروری به اروپا را هم بازبینی کنیم.
یورونیوز: البته آگاهیم که گردشگری عنصر بسیار مهمی است و به همین دلیل هم اعضایی نظیر یونان، قبرس و ایتالیا که اقتصادشان بسیار وابسته به گردشگری است می‌خواهند که این مجوز هرچه سریعتر مهیّا شود. اما درحالی‌که هنوز موارد ابتلا به کرونا در اروپا بسیار زیاد است و به نهادهای درمانی فشار زیادی می‌آورد، آیا صحبت از گردشگری و مجوّز ورود کمی خوشبینانه و زودهنگام نیست؟
اسکیناس: فکر نمی‌کنم خطری داشته باشد که شهروندانی که مایل‌اند با مجوز سفر کنند خواسته شود یکی از سه گزینهٔ فوق را در برگه علامت بزنند. اما برعکس خطرناک آن می‌بود که اجازه دهیم افراد بدون رعایت هیچ‌کدام از سه نکتهٔ تضمینی فوق سفر کنند. به عبارت دیگر، اگر نه واکسینه شده‌اید نه تست کرونا داده‌اید و نه آن که بعد از ابتلا به بیماری کووید بهبود یافته‌اید، بهتر است سفر نکنید چون برای دیگران خطر دارید. بنابراین ما نه‌تنها این موارد را ریسک نمی‌بینیم برعکس، آنها را کم‌کنندهٔ ریسک می‌دانیم.
یورونیوز: آیا این مجوز تا تابستان آماده خواهد شد؟ دیده‌ایم که اروپا در زمینهٔ هماهنگی‌ها چندان خوب عمل نمی‌کند. این امر را پیشتر درمورد استفاده از اپلیکیشن‌های ردیابی مبتلایان به کرونا دیده‌ایم. چرا فکر می‌کنید که کارها این‌بار بهتر پیش می‌رود؟
اسکیناس: نخست آنکه این یک ابزار قانونی است. بنابراین بر قانون اروپا استوار خواهد بود. دیگر آن که، در میان کشورهای عضو نوعی اجماع روزافزون هست دربارهٔ این که ما به یک ابزار قانونی این‌چنینی نیاز داریم. بنابراین، دلایلی هست که امیدواریم این مجوز تا پیش از تابستان آماده باشد.
یورونیوز: دقیقا چه زمانی؟
اسکیناس: تابستان ما از روز اول ژوئن آغاز میشود، اما موعد دیگری هم داریم، دوستان بریتانیایی اعلام کرده‌اند که روز ۱۷ مه سفرهای بین‌المللی را از سر خواهند گرفت. به عقیدهٔ من این نکته دربارهٔ زمان‌بندی باید هدف واقع‌بینانهٔ ما باشد.
یورونیوز: اورزولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اروپا تهدید کرده که اتحادیه ممکن است صادرات واکسن به بریتانیا را ممنوع کند. فکر می‌کنید دلیلش آن است که اروپا دارد در جنگ واکسن‌ها، مخصوصا از بریتانیا، شکست می‌خورد؟
اسکیناس: خیر، فکر نمی‌کنم که اروپا در حال شکست خوردن در جنگ واکسن‌هاست. فقط دربارهٔ برنامهٔ واکسیناسیون اروپا سروصدای زیادی به پا شده است. همچنین فکر نمی‌کنم که ریاست کمیسیون این نکته را به‌عنوان ممنوعیت طرح کرده است. این مسئله به طرح مجوز صادراتی اروپا که از ماه فوریه به اجرا درآمده برمی‌گردد و اقدام متقابلی است که فقط با توجه به این نکته درک میشود. باید بدانیم چه مقدار واکسن از اتحادیهٔ اروپا بیرون می‌رود و به‌کجاها صادر میشود. و آگاهی از این امر سبب میشود تا بتوانیم خودمان را با تعهدات دیگر کشورهای غیراروپایی که با صادراتشان بازار ما را تغذیه می‌کنند هماهنگ کنیم.
یورونیوز: پس می‌گویید که بریتانیا تعهداتش را رعایت نمی‌کند.
اسکیناس: بله، می‌دانیم که اتحادیهٔ اروپا تا اینجا اجازهٔ صادرات حدود ۴۰ میلیون دوز واکسن را به ۳۵ کشور دنیا داده است. این کار بخشی از ارزش‌های اروپایی است. بخشی از هویّت ماست. ما فقط برای اروپا کار نمی‌کنیم. تعهدات بین‌المللی هم داریم. اما می‌دانیم که در این زمینه از ایالات متحده و بریتانیا هیچ‌گونه صادراتی به اروپا صورت نگرفته. بنابراین معتقدیم که منطقی است که آگاهی فعلی را که از طرح صادرات واکسن خود کسب کرده‌ایم با شیوهٔ واکنش متقابل ترکیب کنیم. نه برای آنکه صادرات را مسدود و ممنوع کنیم، بلکه برای این که دیگران را به همکاری‌های بین‌المللی ترغیب کنیم.
یورونیوز: اما آیا در نهایت از شتاب واکسیناسیون در اروپا راضی هستید؟ آن هم در مقایسه با سرعت واکسیناسیون در بریتانیا و ایالات متحده یا اسرائيل؟
اسکیناس: در اروپا مسئله‌ای داشتیم. در ابتدای سال جاری، یکی از تولیدکنندگان واکسن مورد تأیید آژانس دارویی اروپا نتوانست طبق قراردادی که داشت به تعهدات تحویل واکسن عمل کند.
یورونیوز: فکر می‌کنم منظورتان شرکت آسترازِنِکا است که جنجال‌برانگیز شد.
اسکیناس: بله، ما با این شرکت و دیگر تولیدکنندگان واکسن دائم در تماسیم. و بسیار خوشحالیم که کوتاهی‌های این شرکت با تولیدات دیگر شرکت‌ها جبران شده است. بنابراین هدف ما آن است که تا پایان ماه ژوئن، ۳۰۰ میلیون دوز واکسن داشته باشیم و تا تابستان، اکثریت، یعنی ۷۰ درصد از افراد بالغ را، در اروپا واکسینه کنیم. این اهداف قابل دسترسی است.