میزبانی لیگ قهرمانان آسیا؛ سایه سرنگونی هواپیمای اوکراینی بر فوتبال باشگاههای ایران
نظرها
کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) با میزبانی تیم‌های باشگاهی فوتبال ایران در دور برگشت مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا موافقت کرد.
صبح پنج‌شنبه سوم بهمن، جلسه مذاکره مدیران فوتبال و ورزش ایران با داتو ویندسور جان، دبیرکل کنفدراسیون فوتبال آسیا برگزار شد و دبیرکل AFC موافقت کرد که تیم‌های باشگاهی فوتبال ایران در مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا از حق میزبانی در خانه خود برخوردار باشند.
رسانه‌های ایرانی ظهر پنج‌شنبه خبر دادند که «کنفدراسیون فوتبال آسیا برخلاف موضع قبلی خود پذیرفت که ضمانت میزبانی تمام نمایندگان ایران در دور گروهی لیگ قهرمانان را بدهد.» با این وجود این تردید مطرح بود که ضمانت مذکور شفاهی بوده است و در صورتی ارزش عملی دارد که در کمیته اجرایی AFC تصویب شود و سپس AFC آن را به باشگاههای ایرانی ابلاغ کند.
سرانجام کنفدراسیون فوتبال آسیا در ساعت ۱۹:۱۸ روز پنج‌شنبه به وقت تهران، با انتشار متنی در اینستاگرام خود به صورت مکتوب تایید کرد که باشگاههای ایرانی حاضر در لیگ قهرمانان آسیا، در بازی‌های برگشت مرحله گروهی این مسابقات از حق میزبانی برخوردار خواهند بود.
به این ترتیب بازی‌های رفت تیم‌های پرسپولیس و سپاهان در هفته‌های اول و دوم و سوم مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا در ماه‌های بهمن و اسفند سال جاری در خارج از ایران برگزار می‌شود و این دو تیم در بازی‌های برگشت، در هفته‌های چهارم و پنجم و ششم در فروردین و اردیبهشت سال آینده در تهران و اصفهان میزبان حریفان خود خواهند بود.
تیم‌های استقلال و شهرخودرو نیز در صورت عبور از مرحله پلی‌آف، در بازی‌های برگشت مرحله گروهی لیگ قهرمانان از حق میزبانی در خانه برخوردار خواهند بود. این دو تیم شنبۀ آینده در امارات به مصاف حریفانشان می‌روند. استقلال با الکویت مسابقه می‌دهد و شهرخودرو با رفاع بحرین.
کنفدراسیون فوتبال آسیا پیش از این اعلام کرده بود که باشگاههای ایرانی از حق میزبانی در لیگ قهرمانان آسیا محروم خواهند بود اما بعد از تهدید تیم‌های ایرانی به خروج از لیگ قهرمانان آسیا، کنفدراسیون فوتبال آسیا از «احتمال» موافقت خود با برگزاری بازی‌های برگشت این تیم‌ها در ایران خبر داد. احتمالی که پس از مذاکره صبح پنج‌شنبۀ مدیران فوتبال ایران با دبیرکل AFC، پررنگ‌تر شد ولی علیرغم تاکید باشگاه‌ها و فدراسیون فوتبال ایران بر حصول این توافق، عدم تایید آن در سایت کنفدراسیون فوتبال آسیا موجب تردید در صحت این خبر شده بود؛ تردیدی که با انتشار متن موافقت AFC در اینستاگرام این نهاد ورزشی، نهایتا برطرف شد.
مهدی علی‌نژاد معاون وزیر ورزش و جوانان ایران، ابراهیم شکوری سرپرست دبیرکل فدراسیون فوتبال ایران، محمدحسن انصاری‌فر، اسماعیل خلیل‌زاده و فرهاد حمیدوای، مدیران تیم‌های پرسپولیس و استقلال و شهرخودرو در جلسه مذاکره با دبیرکل AFC حضور داشتند.
اسماعیل خلیل‌زاده، سرپرست مدیرعاملی باشگاه استقلال پس از این جلسه اعلام کرد که استقلال روز شنبه در دوبی به مصاف تیم الکویت خواهد رفت.
«خودمان مساله را سیاسی‌تر کردیم»
تاکید مدیران ایرانی حاضر در مذاکره با دبیرکل AFC بر حصول توافق و بازگشت با دست پر از این جلسه، در حالی صورت می‌گیرد که در هفته اخیر، فضای فوتبال ایران در واکنش به تصمیم کمیته اجرایی AFC در خصوص لغو میزبانی تیم‌های ایرانی حاضر در لیگ قهرمانان آسیا، به شدت سیاسی شده بود. معاون وزیر ورزش ایران و مدیران تیم‌های ایرانی حاضر در لیگ قهرمانان آسیا، این تصمیم AFC را سیاسی و محصول توطئه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران قلمداد کردند.
جلال چراغپور، مربی قدیمی و آنالیزور مشهور فوتبال درباره فضای سیاسی حاکم بر فوتبال ایران طی روزهای اخیر به یورونیوز گفت: «همه ما اول گفتیم تصمیم AFC یک برخورد سیاسی است. همین که ما این تصمیم را قبل از بررسی کامل سیاسی اعلام کردیم، خودمان مساله را سیاسی کردیم. وزیر خارجه و سخنگوی دولت و نهادهای سیاسی دیگر وارد موضوع شدند و همین امر موجب سیاسی‌تر شدن موضوع شد. اما درباره جنبه‌های سیاسی تصمیم AFC، ما اطلاعات کاملی نداریم. حتی نمی‌دانیم گروهی که از ایران به مالزی رفته بود برای شرکت در جلسه AFC، در آن‌جا چه گفتند و چه شنیدند. فقط گفتیم حرف‌های AFC سیاسی بود. اما عقب‌نشینی AFC و اینکه به باشگاههای ایرانی گفت بازی‌های رفت را در خارج از خانه میزبانی کنید تا ببینیم بعدا چه می‌توان کرد، به نظرم به معنای باز گذاشتن پنجره مذاکره است. اینکه باشگاههای ما بازی‌های رفت را در خارج از خانه میزبانی کنند، بهتر از انصراف از حضور در لیگ قهرمانان آسیا است. به هر حال تا بازی‌های برگشت حدود پنج ماه وقت داریم و در این مدت شاید شرایطی که از نظر AFC مساعد نیست و به ما نمی‌گویند آن شرایط دقیقاً چیست، مساعد شود.»
کنفدراسیون فوتبال آسیا، فقدان امنیت در ایران را دلیل لغو میزبانی تیم‌های ایرانی اعلام کرده بود اما به صراحت اعلام نکرده بود که به چه دلیل ایران را فاقد امنیت برای برگزاری مسابقات فوتبال می‌داند.
آقای چراغپور درباره دلیل احتمالی AFC در ناامن قلمداد کردن ایران می‌گوید: «به نظرم مساله اصلی ناامن بودن پروازهای ایران است؛ چون الان بسیاری از هواپیماهای مسافربری از آسمان ایران رد نمی‌شوند. ولی اگر AFC روشن‌تر بگوید منظورش چیست، بهتر است. وقتی AFC منظورش را شفاف بیان نکند، یک عده هم در داخل می‌توانند مدام از سیاسی بودن تصمیم AFC حرف بزنند.»
«احتمالاً منظورشان سقوط هواپیما بود»
اما امیرمهدی علوی، سخنگوی فدراسیون فوتبال ایران، در پاسخ به این سوال که آیا ناامن قلمداد شدن ایران برای برگزاری مسابقات فوتبال، ناشی از اعتراضات ماه‌های اخیر در ایران بوده یا ناشی از سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین، به یورونیوز گفت: «در ارتباط با این موضوع، این‌جا ارزیابی‌هایی صورت گرفته و در نامه‌ای که برای AFC ارسال شده، نکاتی مطرح شده است. در نامه دبیرکل AFC که ما منتشرش هم کردیم، به طور کلی به واژه امنیت اشاره شده بود. فکر می‌کنم هر دو جنبه‌ای که در سوال شما مطرح شد، در نامه AFC مد نظر بود. احتمالا هم بیشتر جنبه دوم. یعنی سقوط هواپیما. پاسخ فدراسیون فوتبال ایران به این نامه، بلافاصله ارسال شد و در این نامه تایید گارانتی میزبانی و امنیت مسابقات از سوی دکتر سلطانی‌فر به عنوان وزیر ورزش و جوانان تصریح شده است.»
جلال چراغپور هم که در بازی‌های آسیایی دهلی در سال 1982 سرمربی تیم ملی ایران بوده است، به این سوال که "اگر شما مربی یک تیم فوتبال باشید آیا حاضرید با تیمتان به کشوری پرواز کنید که بسیاری از شرکت‌های هوایی آسمانش را ناامن می‌دانند" چنین پاسخ داد: «تصمیم‌گیری راجع به سفر هوایی به یک کشور دیگر، منوط به نظر مقامات بالاتر است. ماجرای سقوط هواپیمای اوکراین هم تمام ابعادش بررسی نشده است. رئیس قوه قضاییه هم گفت تمام ابعاد قضیه باید بررسی شود. اما اینکه الان وضعیت امنیت پروازها در ایران چگونه است و چقدر امنیت در آسمان کشور تضمین شده است، مقامات بالاتر باید درباره‌اش اظهار نظر کنند. اگر به من بگویند آسمان فلان کشور امنیت ندارد، تیمم را به آن کشور نمی‌برم. اگر بگویند امنیت دارد، تیمم را می‌برم. من نمی‌توانم تصمیم بگیرم که تیم ملی را سوار هواپیما بکنم یا نکنم.»
بیژن ذوالفقارنسب، مربی فوتبال، نیز توافق باشگاههای ایرانی با کنفدراسیون فوتبال آسیا را اقدامی سنجیده و درست می‌داند و می‌گوید: «به نظرم تنها کاری که نباید می‌شد، تحریم لیگ قهرمانان آسیا بود؛ بحثی که روزهای اول به صورت احساسی مطرح کردند. این کار اصلاً به مصلحت و جایز نبود؛ چون تبعات منفی زیادی برای فوتبال ایران رقم می‌زد.»
آقای ذوالفقارنسب در انتقاد از کنفدراسیون فوتبال آسیا گفت: «AFC مسائل غیر ورزشی را به میان آورد. اگر یک یا چند مرجع رسمی و معتبر بین‌المللی این عدم امنیت را تایید کند، طبیعی است که تیم‌های دیگر نباید به ایران بیایند؛ ولی الان تیم‌های رشته‌های ورزشی دیگر به ایران می‌آیند و می‌روند و هیچ مشکلی هم ندارند. اینکه چند وقت پیش بازی تیم ملی عراق با ایران در خارج از عراق برگزار شد، ربطی به وضع فعلی ایران ندارد. وضع امنیت در ایران مثل عراق نیست. وضع عراق مثل وضع یمن است. شرایط ایران مثل عراق نیست. الان در تمام استان‌های ایران مسابقات فوتبال برگزار می‌شود و هیچ مشکلی هم پیش نمی‌آید. در ایران آن بی‌نظمی و اغتشاش و ناامنی عراق وجود ندارد.»
«دخالت وزارت خارجه به سود فوتبال ایران شد»
برخلاف جلال چراغپور که معتقد است وزارت خارجه و سایر نهادهای حکومتی ایران نباید درباره تقابل اخیر فوتبال ایران با AFC موضع‌گیری می‌کردند، سخنگوی فدراسیون فوتبال ایران تاکید می‌کند که دخالت جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در این ماجرا به سود فوتبال ایران تمام شد. امیرمهدی علوی می‌گوید: «واقعیت این است که استفاده از ظرفیت‌های دیپلماسی کشورمان در حوزه وزارت امور خارجه، بسیار مثبت بود. آقای دکتر ظریف از روز شنبه ورود جدی داشتند به موضوع. دکتر ظریف به معاون محترمشان هم دستور دادند در این زمینه همکاری جدی و خوبی با وزارت ورزش و جوانان و فدراسیون فوتبال داشته باشند. بعد از ورود وزارت خارجه به این ماجرا، اتفاقات مثبتی رخ داد و گشایش‌هایی صورت گرفت. این گشایش و بهبود شرایط، بی‌تردید محصول همکاری وزارت خارجه با فدراسیون فوتبال ایران بود و ارزیابی من از این همکاری بسیار مثبت است.»
جواد ظریف، روز دوشنبه هفته جاری، تصمیم کنفدراسیون فوتبال آسیا در لغو میزبانی تیم‌های باشگاهی ایران را "بدون مبنا و یک بازی غیر ورزشی" دانست و گفت "اقداماتی در این زمینه تدارک" دیده است.
«تسلط به زبان انگلیسی مهم است»
بیژن ذوالفقارنسب هم مثل سخنگوی فدراسیون فوتبال از دخالت وزارت خارجه در جهت حل مساله محرومیت تیم‌های فوتبال ایران از میزبانی در لیگ قهرمانان آسیا دفاع می‌کند ولی دلیل این مداخله را ضعف دیپلماتیک فدراسیون فوتبال ایران می‌داند. این مربی باسابقه فوتبال ایران می‌گوید: «من فکر می‌کنم اکثر کشورهایی که فوتبالشان معتبر و در کلاس بین‌الملی است، دیپلماسی فدراسیون‌های فوتبالشان آن قدر قوی است که از عهده مشکلات خودشان برمی‌آیند. ولی فدراسیون فوتبال ایران این طور نیست. تازه الان فدراسیون ما فاقد رئیس است و خیلی از کمیته‌هایش تشکلشان را از دست داده‌اند. بنابراین از حیث مباحث حقوقی مساله، لازم بود وزارت خارجه و کمیته ملی المپیک وارد موضوع شوند. مداخله وزارت خارجه ظاهرا تاثیر مثبت داشته است. عقب‌نشینی کمیته اجرایی AFC هم مطمئنا ناشی از مداخله وزارت خارجه ایران بوده است؛ چون ما در فدراسیون فوتبال یک شخصیت یا حقوقدان بین‌المللی نداریم که در مجامع و جلسات AFC حاضر شود و بتواند مقامات کنفدراسیون فوتبال آسیا را قانع کند. ولی در وزارت خارجه افرادی را داریم که به حقوق بین‌الملل و زبان انگلیسی بسیار مسلط‌‌‌اند. این چیزها مهم است.»
«فیفا به اهمیت تماشاگران ایران واقف است»
منتفی شدن احتمال محرومیت تیم ملی ایران از میزبانی مسابقات آتی‌اش در مسیر راهیابی به جام جهانی، ظاهرا دیگر دستاورد مذاکره امروز صبح مدیران فوتبال ایران با دبیر کل کنفدراسیون فوتبال آسیا بوده است. هر چند که تصمیم‌گیری نهایی در این زمینه در اختیار فدراسیون جهانی فوتبال است و بعید به نظر می‌رسد فیفا بعد از تلاش بسیار برای ورود زنان به ورزشگاه آزادی جهت تماشای مسابقات تیم ملی ایران، ایران را از امتیاز میزبانی در مسابقات راهیابی به جام جهانی محروم کند.
مهدی علوی، سخنگوی فدراسیون فوتبال ایران، درباره این موضوع می‌گوید: « تا این لحظه، برخلاف ادعای رسانه‌های عربستان، هیچ نامه‌ای از سوی فیفا دال بر محرومیت دریافت نشده است. مسابقات راهیابی به جام جهانی، زیر نظر فدراسیون جهانی است نه کنفدراسیون فوتبال آسیا. فدراسیون فوتبال ایران، با رایزنی‌هایی که صورت گرفت، به موضوع محرومیت احتمالی تیم ملی ایران از میزبانی، اعتراض کرد و در واقع به نوعی پیش‌دستی کرد و این پیش‌دستی نشان داد مباحثی که مطرح شده، واقعیت نداشته و ایران کاملاً مهیای میزبانی است. به هر حال در خصوص بازی‌های تیم ملی این پیش‌دستی صورت گرفت که بهانه‌ای نداشته باشند. طبعاً وقتی مسابقات ملی می‌تواند در ایران برگزار شود، بازی‌های لیگ قهرمانان هم می‌تواند بدون مشکل در کشورمان برگزار شود. همان طور که در سال‌های اخیر برگزار شده است. ما وقتی وارد مقر کنفدراسیون فوتبال آسیا می‌شویم، تصاویر متعددی را در موزه کنفدراسیون می‌بینیم که نشان‌دهنده شور و حال تماشاگران ایرانی است. تماشاگران ایرانی در ورزشگاه آزادی و سایر ورزشگاه‌های کشورمان بازی‌های پرتماشاگر تاریخ لیگ قهرمانان آسیا را رقم زدهاند. از ۲۵ بازی پرتماشاگر لیگ قهرمانان آسیا ۱۸ بازی مربوط به تیم‌های ایرانی است. در واقع تماشاگران ایرانی به لیگ قهرمانان آسیا غنا و رونق بخشیده و خاطرات زیبایی را در تاریخ این مسابقات رقم زدهاند. این واقعیت را همه می‌دانند؛ از مقامات کنفدراسیون فوتبال آسیا گرفته تا اسپانسرها. اسپانسرها و شبکه‌های تلویزیونی برای حمایت از لیگ قهرمانان آسیا و پوشش مشتاقانه این مسابقات، به تیم‌های پرطرفدار نیاز دارند. پرسپولیس و استقلال و سپاهان و شهرخوردو طرفداران میلیونی خودشان را به لیگ قهرمانان اضافه می‌کنند. تیم ملی ایران هم تماشاگران پرشور و پرشماری دارد و فیفا به خوبی به اهمیت تماشاگران انبوه بازی‌های تیم ملی ایران واقف است.»
مهدی علی‌نژاد، معاون وزیر ورزش ایران، روز پنج‌شنبه در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا درباره مذاکره امروز خودش و مدیران باشگاههای ایرانی با دبیر کل کنفدراسیون فوتبال آسیا گفت: «در طی مذاکرات متوجه شدیم، می‌خواهند میزبانی انتخابی جام جهانی را هم بگیرند ... [اما] بحث عدم میزبانی تیم ملی هم منتفی شد.»
«مربی تیم ملی هفته بعد انتخاب می‌شود»
سخنگوی فدراسیون فوتبال درباره سرمربی آینده تیم ملی ایران نیز گفت: «انتخاب سرمربی تیم ملی به گلدن تایم خودش رسیده است و فکر می‌کنم یکشنبه یا دوشنبه آینده، جمع‌بندی نهایی در این زمینه صورت بگیرد و به صورت رسمی بتوانیم اطلاع‌رسانی کنیم. هر دو گزینه ایرانی و خارجی همچنان موضوع بررسی‌اند. علی دایی و امیر قلعه‌نویی به عنوان دو گزینه داخلی مورد بررسی‌اند. یک گزینه خارجی هم مطرح است و فدراسیون در حال مذاکره با اوست.»