پس از آنکه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا اهمیت ناتو را زیر سوال برد و امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه گفت که ناتو دچار «مرگ مغزی» شده است، انتظار می‌رود که ناتو از گروهی «افراد خردمند» برای انجام اصلاحات در این سازمان کمک بخواهد
آگهیپس از آنکه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا اهمیت ناتو را زیر سوال برد و امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه گفت که ناتو دچار «مرگ مغزی» شده است، انتظار می‌رود که ناتو از گروهی از «عقلا» برای انجام اصلاحات در این سازمان کمک بخواهد.
در نشست لندن که چهار دسامبر (۱۳ آذر ۱۳۹۸) همزمان با هفتادمین سالگرد ایجاد ناتو برگزار می‌شود، رهبران ۲۹ کشور عضو، تلاش خواهند کرد اتحاد خود را به نمایش بگذارند، اما پیش بینی می‌شود با سوالاتی درباره رابطه ناتو و آمریکا روبرو شوند.
از زمانی که دونالد ترامپ در نشست گذشته ناتو در ژوئیه ۲۰۱۸ از آلمان انتقاد کرد، متحدان واشنگتن در اروپا و کانادا دیگر در مورد این که از ترامپ چه انتظاری باید داشت، اطمینانی ندارند. در آن نشست ترامپ از کم بودن میزان بودجه دفاعی آلمان انتقاد کرده بود. این انتقاد پس از نشست ژوئیه چند بار دیگر از سوی مایک پنس، معاون رئیس جمهوری آمریکا و سایر مقام‌های آمریکایی نیز تکرار شد.
در سال ۲۰۱۴، ناتو تصمیم گرفت که همه کشورهای عضو تا سال ۲۰۲۴ میزان بودجه دفاعی خود را به میزان دو درصد از تولید ناخالص ملی افزایش دهند. ترامپ گفته بود که آلمان صرفا حدود یک درصد از تولید ناخالص ملی خود را صرف بودجه دفاعی می‌کند.
پس از آن، ماکرون نیز سرخوردگی خود را نسبت به آنچه دیپلمات‌های فرانسه از فقدان هماهنگی در سطح سیاسی و ناکامی برای پرداختن به موضوعات ممنوعه می‌گویند، ابراز کرد. به تعبیر ماکرون، ناتو دچار «مرگ مغزی» شده است.
بیشتر بخوانید:
- ماکرون: ناتو به «مرگ مغزی» دچار شده است
- واکنش‌ها به سخنان جنجالی ماکرون؛ از دفاع آمریکا از ناتو تا استقبال مسکو
- سخنان جنجالی ماکرون؛ آلمان به فرانسه در زمینه تضعیف ناتو هشدار داد
سخنان ماکرون، پس از عقب نشینی نیروهای آمریکا از سوریه بیان شد که در پی آن ترکیه حملات خود علیه شبه‌نظامیان یگان‌های مدافع خلق در شمال سوریه را آغاز کرد. با وجود این که این نیروها در شکست داعش به واشنگتن کمک کردند اما آنکارا آن‌ها را «تروریست» می‌نامد. متحدان ترکیه در ناتو می‌ترسند که این نوع عملیات، نبرد علیه داعش را تضعیف کند.
به نظر می‌رسد برای رسیدگی به نگرانی‌ها درباره آینده ناتو، نشست آینده احتمالا با یک پیشنهاد فرانسوی-آلمانی برای ایجاد یک گروه از شخصیت‌های برجسته زیر نظر ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو روبرو شود.
گروه «عقلا» قرار است در اواخر سال ۲۰۲۱ همزمان با نشست بعدی ناتو گزارش خود را ارائه و زمینه را برای اصلاحات فراهم کند.
یک دیپلمات ارشد فرانسوی که در این رویداد حضور دارد، گفت: «ما می‌خواهیم شوک الکتریکی ایجاد شده [توسط اظهارات ماکرون] را به سمت یک بحث سیاسی سوق دهیم.»
این دیپلمات گفت که هدف از این کار، ایجاد تعادل دوباره در اتحاد آتلانتیک شمالی است چرا که اروپا وزن بالای واشنگتن در این سازمان را به رسمیت می‌شناسد.
این گروه کوچک متشکل از افراد خردمند، احتمالا با ترکیبی از سیاستمداران کهنه کار و افرادی که می‌توانند ایده‌های بنیادی ارائه دهند ایجاد می‌شود.
ترامپ چه خواهد گفت؟
یک دیپلمات ارشد اروپایی ناتو گفت: «البته هیچ کس نمی‌داند که ترامپ چه خواهد گفت اما اکنون دیگر حتی نمی‌دانیم ماکرون یا اردوغان چه خواهند گفت.»
سازمان پیمان آتلانتیک شمالی در سال ۱۹۴۹ برای مقابله با تهدید اتحاد جماهیر شوروی شکل گرفت اما پس از الحاق کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴ هدف تازه‌ای را پیگیری کرد.
اکنون ناتو تحت فشار قرار دارد تا به حل برخی از بحران‌های رام نشدنی دنیا کمک کند و واشنگتن این سازمان را تحت فشار قرار داده تا موضع خود را درباره چین که یک قدرت نظامی رو به رشد است مشخص کند. ینس استولتنبرگ نروژی که هم اکنون دبیرکل ناتو است می‌گوید که فشار روی سیستم زیاد است. وی تأکید کرد: «برای ارتش، انجام دفاع محلی، آموزش و عملیات بین‌المللی به‌طور همزمان دشوار است.»
این برای آلمان که بزرگترین اقتصاد اروپا محسوب می‌شود اما با سلاح‌های قدیمی در کشمکش است، هدف تعیین شده از سوی ناتو، موضوع مالی حساسیت برانگیزی به حساب می‌آید.
آلمان می‌گوید که تا سال ۲۰۲۳ بودجه دفاعی خود را به ۱.۲۳ درصد تولید ناخالص ملی خواهد رساند. موضوعی که بسیار کمتر از دو درصد تعیین شده از سوی کشورهای عضو ناتو است.
یک منبع دفاعی آلمانی به رویترز گفت: «اما هنوز این سوال مطرح است که آیا سیاستمداران حاضرند پول زیادی خرج کنند یا نه.»