سوریه به ترکیه هشدار داده بود که اقدام نظامی علیه کردها، ضربهای کشنده به کل روند سیاسی حل بحران سوریه خواهد بود.
آگهیدر پی اعلام تصمیم واشنگتن مبنی بر خارج کردن نیروهای آمریکایی مستقر در سوریه، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه روز چهارشنبه ۱۷ مهر از آغاز حمله ارتش کشورش به خاک سوریه تحت نام «عملیات چشمه صلح» خبر داد.
دونالد ترامپ چند ساعت پس از اعلام آغاز حمله ترکیه به سوریه گفت که این اقدام آنکارا «ایده بدی» بوده و مورد تأیید ایالات متحده نیست.
رئیس جمهوری آمریکا در بیانیهای در همین زمینه که کاخ سفید آن را منتشر کرد، ضمن دعوت دولت آنکارا به «حفاظت از اقلیتهای دینی» گفته است: «این حمله مورد تأیید ایالات متحده نیست و آمریکا به ترکیه صراحتا گفته که این عملیات ایده بدی بوده است.»
آقای ترامپ در بیانیه خویش میافزاید: «ترکیه گفته است که در جریان عملیات نظامی خود در خاک سوریه مراقب اقلیتهای مذهبی از جمله مسیحیان خواهد بود و اطمینان داده است که این اقدام نظامی منجر به بحران انسانی نخواهد شد. ما هم از آنها میخواهیم که به این تعهد خود عمل کنند.»
در بیانیه رئیس جمهوری آمریکا در مورد عملیات ارتش ترکیه علیه کردهای سوریه همچنین آمده است: «ترکیه از طرف دیگر مسئولیت دارد که از این پس همه اعضا گروه دولت اسلامی (داعش) را که هماکنون زندانی هستند، همچنان در حبس نگه دارد تا آنها به هیچ نتوانند بار دیگر این گروه را متشکل سازند.»
روسیه: دخالت نمیکنیم
به دنبال آغاز حمله ارتش ترکیه به شمال شرقی سوریه، ولادیمیر دژاباروف، معاون اول کمیسیون روابط خارجی مجلس روسیه، دوما گفت کشورش در مناقشه نظامی میان ترکیه و سوریه دخالت نمیکند.
خبرگزاری ریانووستی روسیه با نقل این اظهارات این مقام روسی همچنین از قول او نوشت: «حمله نظامی ترکیه میتواند به عنوان دستاندازی به حاکمیت ملی سوریه تلقی شود.»
پیش از این ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در گفتگوی تلفنی با اردوغان وی را از «هر گونه اقدامی که در روند صلح این کشور اختلال ایجاد کند» بر حذر داشته بود و از وی خواسته بود پیش از هر اقدامی درباره آن بیشتر «فکر» کند.
ایران
مقامات ایران اما تا شامگاه چهارشنبه ۹ اکتبر هیچ واکنشی به عملیات نظامی ترکیه نشان ندادند. هیچ یک از مقامهای رسمی و دولتی در تهران اظهار نظری در خصوص حمله ترکیه به شمال شرق سوریه نکردند.
تنها واکنش به خبر لغو سفر علی لاریجانی به ترکیه مربوط میشود. رئيس مجلس ایران روز چهارشنبه اعلام کرد به دلیل انجام عملیات نظامی ترکیه در خاک سوریه، سفر خود به استانبول را لغو میکند. لاریجانی قرار بود برای حضور در یک اجلاس پارلمانی راهی ترکیه شود.
عربستان، امارات، بحرین و لبنان
عربستان، امارات، بحرین و لبنان هم چهارشنبه شب حمله ارتش ترکیه به مناطقی در شمال شرق سوریه را محکوم کردند. در عربستان یک مقام وزارت خارجه این کشور حمله ترکیه به سوریه را اقدامی در نقض یکپارچگی، استقلال و حاکمیت سوریه دانست.
وزارت خارجه لبنان نیز عملیات نظامی ترکیه را اشغالگری خاک سوریه دانست و گفت، این حمله ملت سوریه را در معرض قتل و آوارگی قرار میدهد.
این وزارتخانه از آنکارا خواست در تصمیم خود بازنگری کند و با کشورهای ذیربط برای بازگرداندن ثبات همکاری کند.
همچنین خبرگزاری رسمی امارات متحده عربی نیز اعلام کرد، ابوظبی به شدت حمله نظامی ترکیه به خاک سوریه را محکوم میکند.
وزارت خارجه بحرین نیز حمله ترکیه به خاک سوریه را نقض قوانین بین المللی و حاکمیت سوریه و یکپارچگی سرزمینی این کشور است.
آگهیارتش ملی سوریه: به کردها رحم نمیکنیم
نیروهای ارتش ملی سوریه («ارتش آزاد» سابق) که ترکیه از آنها پشتیبانی میکند، از تصمیم دولت آنکارا برای حمله به سوریه استقبال کردند.
شورشیان سوری مورد حمایت ترکیه روز چهارشنبه اعلام کردند جنگجویان این گروه به نیروهای گروه یپگ، یگانهای مدافع خلق «رحم نخواهند کرد» و با «مشت آهنین» به آنها ضربه خواهند زد.
مسئولان ارتش ملی سوریه در بیانیهای که روز چهارشنبه در این زمینه منتشر کردند ضمن اعلام این که کردها برای آنها «راه دیگری باقی نگذاشتهاند، خطاب به نیروهای تحت امر خود نوشتند: «با مشت محکم به آنها ضربه بزنید و با آتشی که بر سرشان میریزید، مزه جهنم را به آنها بچشانید.»
ارتش ملی با این حال در این بیانیه از نیروهای خود خواسته است تا به غیرنظامیان و کسانی که به آنها یاری میرسانند کاری نداشته باشند.
آگهیبیشتر بخوانید:
- ترکیه عملیات نظامی خود در شمال سوریه را آغاز کرد
- واکنشهای بین المللی نسبت به احتمال آغاز عملیات نظامی ترکیه در سوریه
- ابراز نگرانی فرانسه از حملۀ احتمالی ترکیه به مواضع کردهای سوریه
اتحادیه اروپا: عملیات را متوقف کنید
اتحادیه اروپا ترکیه را به خویشتنداری فرا خواند.
ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا ضمن دعوت از ترکیه به خویشتنداری، از این کشور خواست عملیات نظامی در خاک سوریه را متوقف کند. او روز چهارشنبه خطاب به مقامهای آنکارا گفت: «اگر هدف از این نقشه شما ایجاد به اصطلاح منطقه امن باشد، انتظار نداشته باشید که اتحادیه اروپا هزینهای برای آن بپردازد.»
ناتو: ترکیه سنجیده رفتار کند
ناتو در واکنشی محتاطانهتر از ترکیه خواست سنجیده عمل کند.
آگهیینس استولتنبرگ، رئیس پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو ساعاتی پس از اعلام آغاز حمله ارتش ترکیه به شمال شرقی سوریه گفت: «امیدوارم عملیات ترکیه در سوریه سنجیده و متناسب باشد.»
بیانیه مشترک تروئیکا و درخواست برای تشکیل جلسه شورای امنیت
کشورهای عضو تروئیکای قدرتمند اروپایی یعنی آلمان، فرانسه و بریتانیا قصد دارند در واکنش به حمله ترکیه به سوریه، بیانیه مشترکی صادر کنند.
دولت فرانسه روز چهارشنبه از جانب خود حمله ترکیه به خاک سوریه را به شدت محکوم کرد و املی دومونشالن، وزیر مشاور در امور اروپایی فرانسه گفت که این عضو شورای امنیت به همراه عضو دیگر آن یعنی بریتانیا قصد دارند برای بررسی موضوع حمله ترکیه به سوریه، از شورای امنیت سازمان ملل متحد درخواست برگزاری نشست اضطراری کنند.
فرانسه پیش از آغاز حمله ترکیه از احتمال چنین اقدامی ابراز «نگرانی شدید» کرده بود.
آگهیدولت آلمان نیز در واکنشی منفی به حمله ترکیه به سوریه خواستار توقف این اقدام شد. هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان در این زمینه گفت: «عملیات ترکیه منجر به بیثباتی بیشتر منطقه شده و ممکن است حتی به تقویت گروه دولت اسلامی (داعش) بینجامد.»
هلند سفیر ترکیه را احضار کرد
برخی از دیگر کشورهای اروپایی از جمله ایتالیا و دانمارک نیز از حمله ترکیه ابراز نگرانی کردند.
جوزپه کونته، نخست وزیر ایتالیا گفت که این عملیات به «بیثباتی» منطقه دامن زده و به شهروندان غیرنظامی آسیب خواهد رساند.
وزیر امور خارجه دانمارک هم با «تأسفبار» و «اشتباه» خواندن تصمیم دولتمردان ترکیه به انجام عملیات نظامی در خاک سوریه گفت: «این تصمیم پیامدهای جدی برای شهروندان داشته و بر مبارزه با داعش نیز تأثیر [منفی] خواهد گذاشت.»
آگهیدر میانه واکنشهای شفاهی اروپاییان به حمله ترکیه، دولت هلند در اقدامی دیپلماتیک سفیر ترکیه را احضار کرد.
وزارت امور خارجه هلند بعدازظهر چهارشنبه با انتشار بیانیهای اعلام کرد سفیر ترکیه در این کشور را در اعتراض به ورود ارتش این کشور به خاک سوریه احضار و مراتب اعتراض خود را به این رفتار دولت آنکارا به وی ابلاغ کرده است.
تهدید سوریه علیه ترکیه پیش از حمله
روز چهارشنبه پیش از اعلام حمله، دولت سوریه ترکیه را تهدید کرد در صورتی که در خاک این کشور اقدام نظامی انجام دهد از همه ابزارهای خود برای مقابله با آنکارا استفاده میکند.
خبرگزاری رسمی سوریه گزارش داد که دولت سوریه شدیدا اظهارات مقامات ترکیهای را محکوم میکند و خواهان پایان دادن تجمع نیروی نظامی پشت مرزهای این کشور شد.
آگهیاین گزارش که به نقل از یک منبع در وزارت خارجه سوریه منتشر شده در ادامه میافزاید: «تجمع نظامیان ترکیه در مرزهای سوریه، نقض فاحش حقوق بینالملل و همچنین قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد به شمار میرود.»
دمشق همچنین با «خصمانه خواندن» اقدامات رجب طیب اردوغان، آنرا مهر تاییدی بر امیال توسعه طلبانه ترکیه در اراضی سوریه دانست. در ادامه این گزارش دولت سوریه ضمن تاکید بر حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی خود، به آنکارا هشدار داد: «اگر اردوغان دست به حمله به خاک سوریه بزند، نه تنها خود را در کنار تروریستها قرار میدهد که جایگاه خود را به عنوان ضامن مذاکرات آستانه از دست میدهد و این ضربهای مهلک به روند سیاسی حل بحران سوریه خواهد بود.»
بیشتر بخوانید:
- کامران متین در گفتگو با یورونیوز: خروج آمریکا از سوریه، کردها را به دمشق نزدیک میکند
- هدف اردوغان از حمله به کردهای سوریه چیست؟
این منبع در وزارت خارجه سوریه همچنین با انتقاد از گروههای کرد افزود: «ما پیشتر بارها به گروههای کرد درباره پیامدهای تکیه کردن به آمریکا هشدا داده بودیم و از آنها خواسته بودیم به ابزاری در خدمت سیاستهای آمریکا علیه وطنشان نباشد ولی این گروهها به این هشدارها توجهی نکردند و به ابزاری در دست بیگانگان تبدیل شدند.»
آگهیگروههای کرد خودمختار در شمال شرق سوریه امروز چهارشنبه در پی تهدیدهای ترکیه برای آغاز عملیات نظامی، بسیج عمومی در این مناطق اعلام کردهاند.
ترکیه چند هفتهای بود که بر لزوم اقدام نظامی علیه گروههای کرد در شمال شرقی سوریه تاکید میکرد. دونالد ترامپ دو روز پیش در چندین توییت تاکید کرد وقت آن فرارسیده آمریکا سربازهای خود را از سوریه خارج کند و به آنچه او «جنگهای بیپایان» خوانده خاتمه داده شود.