تعلیق موقت پارلمان بریتانیا؛ آیا ممکن است برکسیت باز هم عقب بیفتد؟
نظرها
تصمیم بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا مبنی بر دعوت از ملکه برای سخنرانی در روز ۱۴ اکتبر، تاریخ پایان تعلیق مجلس، خشم مخالفان دولت را برانگیخته است.
جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر این تصمیم را «تهدیدی برای دموکراسی» خوانده است و می‌گوید تعلیق موقت کار پارلمان به معنی گرفتن فرصت نمایندگان برای مخالفت با برکسیت بدون توافق است.
اکنون «شورای خصوصی» بریتانیا که مسئول تصمیم‌گیری‌های مهم و فراپارلمانی است، تأیید کرده است که مجلس این کشور از ۱۲ سپتامبر تا ۱۴ اکتبر، یعنی به مدت بیش از یک ماه تعطیل خواهد بود. این بدان معناست که نمایندگان از آن زمان تا روز اجرای برکسیت عملا فرصت کمتری برای بیان نظر خود در این زمینه خواهند داشت.
پارلمان بریتانیا هم اکنون در تعطیلات تابستانی به سر می‌برد، تعطیلاتی که قاعدتا باید روز سوم سپتامبر (۱۲ شهریور) پایان یابد. اما اکنون نمایندگان تنها ۹ روز کاری فرصت دارند تا مخالفت خود را با تصمیم جانسون برای برکسیت بدون توافق اعلام کرده یا با پیشنهاد رأی عدم اعتماد به نخست‌وزیر، راه را برای انتخابات زودهنگام باز کنند.
آقای جانسون گفته است که برنامه دعوت او از ملکه الیزابت دوم برای سخنرانی در روز ۱۴ اکتبر «هیچ ربطی» به برکسیت ندارد و تنها جزیی از برنامه او بوده است، زیرا او به عنوان نخست‌وزیر جدید موظف به معرفی برنامه خود بوده است.
این که ملکه بعد از یک دوره تعطیلی ۵ تا ۲۰ روزه مجلس سخنرانی کند، بی‌پیشینه نیست. این موضوع هم که مجلس در میانه ماه سپتامبر نشست‌های خود را تعطیل کند تا احزاب سیاسی بتوانند کنفرانس‌های فصلی خود را برگزار کنند، در بریتانیا سابقه دارد. اما منتقدان این بار تصمیم دولت در این زمینه را اقدامی برای خفه کردن صدای مخالفان برکسیت در هفته‌های حیاتی پیش از موعد آن در ۳۱ اکتبر ارزیابی می‌کنند.
بیشتر بخوانید:
- برکسیت؛ نخست‌وزیر بریتانیا به دنبال مذاکرات جدید با رهبران اروپایی
- ملکه بریتانیا با درخواست بوریس جانسون برای تعلیق پارلمان موافقت کرد
بوریس جانسون قرار است در روزهای ۱۷ و ۱۸ اکتبر به بروکسل، پایتخت بلژیک و اتحادیه اروپا سفر کند. انتظار می‌رود که او از این سفر با توافقی در پیوند با برکسیت به کشورش بازگردد و آن را برای تصویب به پارلمان بدهد. به این ترتیب باز هم دو گزینه در مورد برکسیت مطرح می‌شود، یکی برکسیت بر پایه توافق تازه با اروپا و دیگری خروج بدون توافق در همان ۳۱ اکتبر.
کارشناسان بر این باورند که حتی منتقدان بوریس جانسون نیز توافق تازه با اروپا را ترجیح خواهند داد.
گزینه‌های مخالفان کدام است؟
مخالفان دولت بریتانیا برای متوقف کردن بوریس جانسون در زمان باقی مانده از فعالیت مجلس تا پیش از تاریخ برکسیت سه گزینه پیش رو خواهند داشت.
تیم بیل، استاد علوم سیاسی دانشگاه کوئین مری لندن این سه گزینه را برای یورونیوز شرح داده است. او می‌گوید مجلس به محض از سرگیری کار خود می‌تواند لایحه‌ای را بگذراند که برابر آن دولت موظف خواهد شد اجرای اصل ۵۰ را به تعویق بیندازد. اصل ۵۰ پیمان‌نامه اتحادیه اروپا مربوط به شرایط خروج کشورهای عضو از این اتحادیه است.
با توجه به این که نمایندگان طرفدار بوریس جانسون در پارلمان تنها با اختلاف یک کرسی اکثریت را در اختیار دارند، خطر آن هست که لایجه مزبور در صورت کنار کشیدن نمایندگان طرفدار اتحادیه اروپا شکست بخورد.
مخالفان بوریس جانسون همچنین می‌توانند لایحه‌ای تصویب کنند که بر اساس آن از نخست‌وزیر خواسته شود تا با رد کل ماده ۵۰، برکسیت را متوقف کند. احتمال این کار زاد نیست چون این اقدام به زیان نمایندگان حزب کارگر در حوزه‌های انتخابیه طرفدار برکسیت است.
به گفته تیم بیل، آخرین راه حل دادن رأی عدم اعتماد به بوریس جاسنون است. اگر این اتفاق بیفتد، نیاز به برگزاری انتخابات زودهنگام در بریتانیا گریزناپذیر خواهد بود. آقای بیل این گزینه را بدترین گزینه می‌داند.