تلاش دوگانه فدراسیون فوتبال ایران برای جلب رضایت فیفا و مراجع تقلید

تلاش دوگانه فدراسیون فوتبال ایران برای جلب رضایت فیفا و مراجع تقلید
Copyright خبرگزاری ایرنا
نگارش از یورونیوز فارسی
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

ظاهراً مقامات فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش امیدوارند تا با ورود تماشاگران زن به مسابقات ملی، فیفا فعلاً از شدت فشارهایش بکاهد و مهلت ایران برای حضور تماشاگران زن در مسابقات لیگ برتر را تمدید کند. گزارش اختصاصی یورونیوز درباره حضور زنان در ورزش‌گاه‌ها را بخوانید.

آگهی

با اینکه قرعه‌کشی نوزدهمین دوره لیگ برتر فوتبال ایران انجام شده، هنوز زمان آغاز این مسابقات تعیین نشده است.

مقامات فدراسیون فوتبال ایران فراهم شدن شرایط برگزاری بدون تنش مسابقات لیگ برتر را دلیل تاخیر در شروع لیگ برتر می‌دانند اما بسیاری از ناظران معتقدند دلیل اصلی این تاخیر، قطعی نشدن امکان حضور تماشاگران زن در مسابقات لیگ برتر است.

پس ازتشدید و تکرار درگیری‌های تماشاگران در مسابقات فصل پیشین لیگ برتر، فدراسیون فوتبال ایران نسبت به برگزاری بدون تنش مسابقات لیگ برتر حساسیت ویژه‌ای نشان می‌دهد. مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال ایران، تجهیز ورزشگاه‌ها به بلیت‌‌های الکترونیک، صندلی‌های شماره‌گذاری‌شده و دوربین‌های نصب شده در جایگاه‌های تماشاگران را شرط‌های اصلی آغاز لیگ برتر اعلام کرده است.

با این حال هنوز معلوم نیست که اگر شرایط فوق محقق شود، آیا لیگ برتر فوتبال ایران بدون حضور تماشاگران زن برگزار خواهد شد یا نه؛ چراکه در صورت برگزاری این مسابقات بدون حضور تماشاگران زن، خطر تعلیق فدراسیون فوتبال ایران از سوی فیفا جدی است.

فدراسیون جهانی فوتبال، فیفا پیش‌تر با تعیین مهلتی برای فدراسیون فوتبال ایران، خواستار رفع ممانعت از حضور تماشاگران زن در ورزشگاه‌های فوتبال ایران شده بود. مهلت فیفا در ۲۵ تیر ماه به پایان رسید. لیگ برتر فوتبال ایران هر سال در روزهای آغازین مرداد ماه شروع می‌شد.

نیروهای اجتماعی محافظه‌کار جامعه ایران، مخالف حضور زنان در ورزشگاه‌ها هستند و ظاهراً وزارت ورزش دولت روحانی در تلاش است تا رضایت این مخالفان ذی‌نفوذ را جلب کند تا مسابقات لیگ برتر آغاز شود. مراجع تقلید و علما در رأس این نیروهای اجتماعی محافظه‌کارند.

مطابق اخباری که از گوشه و کنار فوتبال ایران به گوش می‌رسد، فدراسیون فوتبال از یکسو در تلاش است با کمک وزارت ورزش، رضایت مراجع تقلید را نسبت به حضور تماشاگران زن در ورزشگاه‌ها جلب کند و از سوی دیگر می‌کوشد فیفا را راضی کند که فعلاً فقط به حضور تماشاگران زن در بازی‌های تیم ملی ایران رضایت دهد تا مقامات دولت روحانی فرصت بیشتری برای چانه‌زنی با مراجع تقلید و سایر نیروهای محافظه‌کار بر سر مساله ورود زنان به ورزشگاه‌های فوتبال داشته باشد.

«وزارت ورزش و وزارت کشور مشغول مذاکره‌اند»

طیبه سیاوشی، نماینده مجلس ایران درباره تلاش‌های دولت روحانی برای جلب رضایت مخالفان ذی‌نفوذ ورود زنان به ورزشگاه‌ها به یورونیوز گفت: «من در این حد اطلاع دارم که مقامات وزارت ورزش و وزارت کشور در تلاشند که این مساله را حل کنند ولی در جریان جزئیات امر نیستم و نمی‌دانم که وزارت ورزش و وزارت کشور با چه نهاد یا فردی مشغول مذاکره‌اند. با این حال ما شاهد حل مساله ورود زنان به ورزشگاه‌ها را در ورزش‌های والیبال و بسکتبال هم بوده‌ایم. در فوتبال هم تلاش شده به شکل قدم به قدم این مساله حل شود.»

این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس درباره دلایل مخالفت‌ با ورود زنان به ورزشگاه‌ها می‌گوید: «دلایل فقهی و اخلاقی و عرفی است. عده‌ای واقعا نگرانند که اگر درهای ورزشگاه‌ها بعد از چهار دهه باز شود چه اتفاقی می‌افتد. به هر حال خانواده‌هایی هستند که می‌خواهند مطمئن شوند زنان و دخترانشان در محیط امن فوتبال تماشا کنند. این نگرانی‌ها را باید رفع کرد. این موارد را با رایزنی می‌توان حل کرد.»

در یکی دو سال گذشته در ایران، فراهم شدن «زیرساخت‌های لازم» همواره به عنوان شرط ورود زنان به ورزشگاه‌ها قلمداد شده است.

خانم سیاوشی در پاسخ به این سوال که منظور از زیرساخت‌های لازم چیست، می‌گوید: «این عبارت در اشاره به دغدغه عدم اختلاط زنان و مردان در ورزشگاه‌ها به کار می‌رود. یعنی زنان و مردان در ورزشگاه‌ها باید درهای ورود و خروج جداگانه داشته باشند و همچنین زنان بتوانند از امکانات رفاهی و بهداشتی در عین عدم اختلاط با آقایان استفاده کنند. سرویس‌های بهداشتی جداگانه، یکی از دغدغه‌های مهم در این زمینه است. به ما گفته‌اند حتی در ورزشگاه‌های درجه دو هم می‌توان این امکانات را فراهم کرد. بلیت‌فروشی بر اساس صندلی‌های موجود در ورزشگاه و نصب دوربین در جایگاه‌های تماشاگران هم جزو همین مواردند. دوربین‌ها برای پیشگیری از جرایم و خشونت موثرند.»

محمدعلی ابطحی، رئیس دفتر محمد خاتمی در چهار سال نخست دولت اصلاحات

به دین آسیب نزنیم

محمدعلی ابطحی از اصلاح‌طلبان مشهور و رئیس دفتر محمد خاتمی در چهار سال نخست دولت اصلاحات، درباره اینکه نگرانی نیروهای محافظه‌کار جامعه ایران از ورود زنان به ورزشگاه‌ها تا چه حد دینی است، می‌گوید: «دین دستورات مشخصی دارد که در فقه و شریعت آمده است. طبیعتا در دستورات دینی حرفی درباره ورود زنان به ورزشگاه‌ها وجود ندارد. آنچه ممکن است عده‌ای را حساس کند، تبعات ورود زنان به ورزشگاه است. پس ما نمی‌توانیم عنوان حرمت یا مخالفت دین را در این موارد به کار ببریم. برخی افراد سلیقه‌شان چنین است که می‌گویند این آزادی‌ها مشکلات جانبی ایجاد می‌کند. اما اگر هم چنین باشد، حکومت وظیفه دارد این مشکلات جانبی را رفع کند. مثلاً جاده‌های کشور را اصلاح و مرمت می‌کنند تا تبعات منفی رانندگی کاهش یابد. چون چنین تبعاتی ممکن است در کار باشد، نمی‌توان گفت رانندگی حرام است. بحث ورود زنان به ورزشگاه‌ها هم مشمول همین رویکرد است. اما نکته دیگر این است که وقتی ممانعت ازورود زنان به ورزشگاه‌ها رنگ و بوی دینی به خودش می‌گیرد، جامعه را به دین بدبین می‌کند و این عین آسیب زدن به دین است. شاید تنها چیزی که دین‌داران را التیام می‌بخشد، این است که آن‌ها معتقدند این ممانعت‌ها جزوی از دینشان نیست. دینی که زندگی و شادی را نپذیرد، طبیعتاً مورد استقبال مردم واقع نمی‌شود و مردم از آن می‌گریزند. وقتی سلایق سخت‌گیرانه خودمان را به نام دین به مردم تحمیل می‌کنیم، از جامعه چنان دین‌زدایی می‌کنیم که دین‌ستیزان رسمی هم قادر به انجام چنین کاری نیستند. این سلیقه‌ها تا حد زیادی فرهنگی هستند. وانگهی کسی که زنان را مجبور به حضور در ورزشگاه‌ها نکرده. حساسیت بیش از حد نسبت به حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی، جدا از سلایق فرهنگی تا حدی ناشی از شرایط زندگی در جهان قدیم است. تا حدی هم البته بی‌دلیل است این همه حساسیت. بویژه وقتی که حساسیت‌های اندک نسبت به مسائلی مانند غیبت و تهمت و دروغ و دزدی و اختلاس را می‌بینیم، در حالی که این موارد با نهی صریح و قاطع دین مواجه‌اند، می‌توان گفت حساسیت زیاد نسبت به مواردی مثل حضور زنان در ورزشگاه، دلیل محکمی ندارد و فقط جامعه را از دین گریزان می‌کند.»

«وظیفه مراجع تقلید صدور حکم است نه موضوع‌شناسی»

محسن غرویان، استاد حوزه علمیه قم نظر آقای ابطحی را تایید می‌کند که مخالفت مراجع تقلید با ورود زنان به ورزشگاه‌ها بیشتر ناشی از سلیقه آن‌هاست و می‌گوید: «واقعیت همین است؛ ولی به هر حال ما باید چه در موضوعات و چه در احکام سعی کنیم همراهی و نظر مثبت مراجع را کسب کنیم. ما اگر بتوانیم ورزش را وارد لایه‌های دینی جامعه بکنیم، این مشکلات تا حد زیادی حل می‌شود. برخی از اقشار دینی جامعه ما، از فضاهای ورزشی دورند. ما نباید مراجع و علما را در موضع تقابل با محیط‌های ورزشی قرار دهیم. آن‌ها مخالفتی هم با اصل مساله ندارند؛ فقط نگرانند در محیط‌های ورزشی، امر خلاف اخلاق رخ دهد. تا جایی که من اطلاع دارم هیچ یک از مراجع تقلید به عنوان حکم شرعی اعلام نکرده‌‌اند که ورود زنان به ورزشگاه‌ها برای دیدن ورزش حرام است. در اظهارنظرهای اخیر مراجع هم بحث حرمت ورود زنان به ورزشگاه مطرح نشده. جهات جانبی موضوع مد نظرشان است. مثلاً اینکه محیط ورزشگاه باید محیط مناسبی به لحاظ اخلاقی باشد و کلمات رکیک رد و بدل نشود و گناهی آنجا صورت نگیرد.»

در بین مراجع تقلید، اخیراً آیت‌الله مکارم شیرازی اعلام کرد که «حضور زنان در ورزشگاه‌ها ضرورتی ندارد» و آیت‌الله شبیری زنجانی هم شرط حضور زنان در ورزشگاه‌ها را نشستن بر سکوهایی دانست که «مواضع معمولاً پوشیده نشده بدن مردان» را نبینند.

اکثر مراجع تقلید نظرشان را درباره حضور زنان در ورزشگاه‌ها، با استفاده از عباراتی مثل «جایز نمی‌باشد» و «ضرورتی ندارد» بیان کرده‌اند و فقط آیت‌الله صافی و آیت‌الله علوی گرگانی این امر را «خلاف شرع» و «حرام» دانسته‌اند.

آقای غرویان که زمستان سال قبل به یورونیوز گفته بود ورود زنان به ورزشگاه‌ها به زودی آزاد می‌شود، در پاسخ به این سوال که آیا وظیفه مراجع تقلید این است که حکم فقهی موضوع را بگویند یا باید به «جهات جانبی» موضوع هم توجه کنند، گفت: «خیر، مراجع علی‌القاعده باید فقط حکم فقهی موضوع را بیان کنند و اینکه بگویند حضور زنان در ورزشگاه‌ها ضرورتی ندارد، در واقع نوعی موضوع‌شناسی است. ولی مراجع حیثیات مختلفی دارند. آنها گاهی به عنوان یک شخصیت ذی‌نفوذ، در موضوعات اظهارنظر می‌کنند و گاهی حکم شرعی را بیان می‌‌کنند. حضرت آیت‌الله مکارم گفتند ورود زنان به ورزشگاه ضرورت ندارد. تشخیص ضرورت برمی‌گردد به موضوع. الان مسئولین جمهوری اسلامی نظرشان این است که ورود زنان به ورزشگاه ضرورت پیدا کرده. به هر حال فیفا اعلام کرده است که همکاری‌هایش با فدراسیون فوتبال ایران را مشروط می‌داند به ورود زنان به ورزشگاه. تشخیص ضرورت در این مساله با دولت است.»

طیبه سیاوشی درباره دیدار نمایندگان مجلس با مراجع تقلید می‌گوید: «ما دو سال قبل خدمت مراجع بودیم در قم و توضیح دادیم. من از اولین مسابقه‌ای که امکانش فراهم شد به ورزشگاه رفتم. به مراجع هم گزارش دادم. مثلاً درباره چگونگی رؤیت بدن مردان از سکوهای ورزشگاه یا مواردی از این دست. مراجع بر اساس گزارش‌هایی که دریافت می‌کنند اظهارنظر می‌کنند. ما هم به آن‌ها گزارش دادیم که فاصله زیادی بین تماشاگران و میدان بازی وجود دارد و از این حیث جای نگرانی نیست. دغدغه‌ای که الان جدی‌تر است، ناظر بر اختلاط زنان و مردان است بویژه موقع خروج از ورزشگاه.»

خانم سیاوشی که جزو اولین نمایندگان زن است که برای تماشای مسابقات تیم ملی ایران به ورزشگاه آزادی رفته، در پاسخ به این سوال که چرا حساسیت‌ها نسبت به ورود زنان به ورزشگاه‌های والیبال کاهش یافته ولی نسبت به ورزشگاه‌های فوتبال هنوز حساسیت وجود دارد، می‌گوید: «تماشاگر والیبال از جنس تماشاگر فوتبال و بسکتبال نیست. با هم فرق دارند. نگرانی دیگر امکانات ورزشگاه‌های فوتبال بود که این مشکل هم رفع شده است. ورود زنان به ورزشگاه‌های والیبال ابتدا آزاد بود ولی بعدا بر اساس گزارش‌های ارسالی منع شد اما خوشبختانه دوباره با تلاش‌های وزارت ورزش آزاد شد. ولی درباره فوتبال چهل سال چنین منعی وجود داشته و فوتبال داستانش متفاوت است.»

آگهی

فحاشی در همه جا هست، در ورزشگاه‌های ما بیشتر

محمدعلی ابطحی در پاسخ به این سوال که چرا در جمهوری اسلامی ایران نسبت به حضور مختلط زنان و مردان در سالن‌های سینما و تئاتر حساسیتی وجود ندارد ولی در برابر چنین اختلاطی در ورزشگاه‌ها مقاومت می‌شود، گفت: «استدلال می‌کنند که جو ورزشگاه اخلاقی نیست. در حالی که اولاً حضور زنان در ورزشگاه تا حد زیادی می‌تواند فضای ورزشگاه را تلطیف و مودبانه‌ کند، ثانیاً در سایر حوزه‌های اجتماعی هم موارد غیر اخلاقی وجود دارد که باید با آن مبارزه کرد ولی این دلیل نمی‌شود که زنان را در این حوزه‌ها هم راه ندهیم. به هر حال برای این ممانعت مبنای درستی وجود ندارد. برخی می‌گویند فضای ورزشگاه مودبانه نیست. برخی می‌گویند زنان بدن مردان را می‌بینند. در حالی که بدن مردان از تلویزیون از نمای نزدیک دیده می‌شود.»

آقای ابطحی به این سوال که آیا می‌توان انتظار داشت ورزشگاه فوتبال به کلی عاری از فحاشی باشد، چنین پاسخ داد: «آنچه که دارد اتفاق می‌افتد، بیشتر یک یارکشی با پشتوانه مردسالاری است و این استدلال‌ها قوت چندانی ندارد. در خانواده و محیط‌های اجتماعی هم مردان فحش می‌دهند. زنی که در تاکسی نشسته، ممکن است فحاشی راننده تاکسی یا یک مسافر دیگر را بشنود. همچنین زنی که در خیابان عبور می‌کند ممکن است متلک و فحاشی مردان را بشنود. امروزه گوشی‌های هوشمند خلوت هر آدمی را در یک‌قدمی گناه کردن و در افتادن به وادی‌های غیر اخلاقی قرار داده است. اگر کسی بخواهد کار غیر اخلاقی کند، می‌تواند به گوشی‌ خود مراجعه کند و نیازی نیست به ورزشگاه برود. مردم ورزشگاه می‌روند تا فوتبال ببینند. نمی‌روند که کار غیر اخلاقی کنند.»

اما خانم سیاوشی معتقد است میزان فحاشی در ورزشگاه‌های فوتبال در ایران، فراتر از حد متعارف چنین پدیده‌ای در دنیای فوتبال است و می‌گوید: «من در ورزشگاه‌های خارج از ایران هم رفته‌ام. بله، در همه ورزشگاه‌ها فحش هست ولی ورزشگاههای خارج قابل مقایسه با ایران نیست. البته فدراسیون فوتبال ایران هم تمهیداتی در زمینۀ مهار لیدرها اندیشیده. ولی هیچ ورزشگاهی را نمی‌توان یکسره از فحش و خشونت عاری کرد. حتی خشونت‌های بعد از خروج از ورزشگاه را در همه جای دنیا نتوانسته‌اند به کلی از بین ببرند. قاعدتا ایران هم نمی‌تواند به سرعت چنین کاری بکند. ولی به هرحال باید فضای بهتری را فراهم کرد. خروج جداگانه زنان و مردان در شرایط فعلی، می‌تواند موثر باشد.»

فیفا مثل سازمان ملل است و جمهوری اسلامی هم چندصدایی است

اواخر هفته قبل محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور درباره فشار فیفا به فدراسیون فوتبال ایران برای ورود زنان به ورزشگاه‌ها گفت: «اینکه فیفا می‌آید رسماً اعلام می‎کند اگر چنانچه ورزش ایران زنان را در ورزشگاه‌ها راه ندهد ما ایران را از حضور در بازی‌های بین‌المللی محروم می‌کنیم این را شما ساده می‌اندیشید؟ این حرف ساده‌ای نیست، فیفا چه کار دارد به اینکه در کشوری ۱۰، ۵۰۰، هزار یا پنج هزار تماشاگر برای فوتبال می‌رود حتماً تعدادی از آنان باید زن باشند؟ اینکه گیر داده‌اند که حتما در ورزشگاه‌های ایران هم باید زن هم باید راه پیدا کنند دلشان برای زنان ما سوخته؟ دلشان برای سالن‌های ورزشی ما سوخته؟ دلشان برای این سوخته که زن‌ها هم از فیوضات عالیه تماشای فوتبال محروم نباشند؟ این را ساده نگیرید.»

آقای ابطحی درباره این سخنان دادستان کل کشور می‌گوید: «ما یا باید در ساختارهای بین‌المللی کار کنیم یا نه. اگر در ساختار جهانی فوتبال قرار داریم، نمی‌توانیم به نظرات فیفا بی‌اعتنا باشیم. اگر نمی‌خواهیم مقررات فیفا را بپذیریم، باید از ساختار فوتبال دنیا بیرون بیاییم. وقتی ما عضو فیفا هستیم، به این معناست که فیفا در مورد مسائل فوتبال ایران حق اظهارنظر کند. وقتی عضو سازمان ملل هستیم یعنی این سازمان می‌تواند درباره مسائل ایران اظهارنظر کند. فیفا هم مثل سازمان ملل است و ما نمی‌توانیم از اجرای قوانینش امتناع کنیم.»

آگهی

آقای غرویان هم درباره سخنان دادستان کل کشور می‌گوید: «اخیراً معاون فرهنگی قوه قضاییه هم گفت ورود زنان به ورزشگاه اشکالی ندارد. نظرات مقامات قوه قضاییه متفاوت است و ما در واقع با نظراتِ متفاوتِ قائم به اشخاص مواجهیم و هیچ یک از این افراد نمی‌توانند بگویند نظرشان مبتنی بر دلایل شرعی است.»

این استاد نواندیش حوزه علمیه، درباره سرگردانی افکار عمومی در مواجهه با صداهای متفاوتی که از قوه قضاییه و کل نظام سیاسی درباره مساله ورود زنان به ورزشگاه‌ها به گوش می‌رسد، گفت: «این چندصدایی اتفاقا چیز خوبی است. در سایر کشورها هم چنین چیزی وجود دارد. ولی ما صدای نهایی را باید صدای دولت بدانیم. دولت با توجه به مقررات بین‌المللی حرف آخر را باید بزند تا جامعه ایران با محیط‌های جهانی ورزش رابطه داشته باشد. جامعه ایران جامعه‌ای دینی است و ما ناچاریم احکام فقهی خودمان را با مقررات محیط‌های بین‌المللی به نوعی وفق بدهیم. در مسیر وفق دادن احکام فقهی با مقررات جهانی، این چندصدایی هم طبیعتاً پدید می‌آید.»

انتقاد زنان وارد است ولی محافظه‌کاران را نباید تحریک کرد

در حالی که به نظر می‌رسد درهای ورزشگاه‌های فوتبال در آینده‌ای نه چندان دور به روی زنان ایرانی گشوده خواهد شد، برخی افراد بویژه فعالان حقوق زنان این انتقاد را مطرح کرده‌اند که حکومت ایران سال‌ها به خواسته زنان برای ورود به ورزشگاه اعتنایی نکرده بود و الان تحت فشار فیفا به این آزادسازی تن داده است.

محسن غرویان درباره این انتقاد می‌گوید: «این نقد وارد است ولی در بین خانم‌هایی که نماینده مجلس‌ هستند، کسانی هم رفتند در ورزشگاه آزادی. حالا گاهی خانم‌ها در داخل می‌توانند حرفشان را به کرسی بنشانند، گاهی هم مستقلاً نمی‌توانند ولی مقررات بین‌المللی به آن‌ها کمک می‌کند. به هر حال زنان مسئول در داخل کشور تلاش کردند و شرایط مساعد بین‌المللی هم موجب شده که تلاش آن‌ها در آستانه ثمر دادن باشد.»

محمدعلی ابطحی اما نظر محافظه‌کارانه‌تری دارد و می‌گوید: «البته من معقتد نیستم حضور زنان در ورزشگاه‌ها جزو مسائل مهم جامعه ایران است. در شرایطی کاملاً آزاد، زنانی که در ورزشگاه‌ها حاضر خواهند شد، درصد عمده‌ای از زنان جامعه ایران نخواهند بود. اما به هر حال کسانی که علاقه دارند برای دیدن مسابقات فوتبال به ورزشگاه‌ها بروند، باید از چنین حقی برخوردار باشند. بنابراین به نظر من نباید به این موضوع دامن زد که این آزادسازی تحت فشار فیفا در حال وقوع است. این کار ممکن است بخش‌هایی از حکومت را به موضع‌گیری سفت و سخت در برابر حق ورود زنان به ورزشگاه‌ها سوق دهد. نباید درباره این تحول مثبت به سود زنان، چنان سخن بگوییم که این بخش‌های حکومت احساس کنند در برابر فشار یک جریان خارجی شکست خورده‌اند.»

آگهی

خانم سیاوشی اما در پاسخ به نقد مذکور چنین نظری دارد: «موضوع اصلی این است که یک خواسته را بتوان محقق کرد. من نمی‌خواهم این ایراد را نفی کنم اما خودم به عنوان فردی که در مجلس به عنوان یکی از نهادهای حکومتی حضور دارم، از زمانی که وارد مجلس شدم مطالبات زنان را پیگیری کرده‌ام؛ از جمله مطالبه ورود زنان به ورزشگاه‌ها را. در این مدت خواسته‌های زنان یک قدم جلو رفته و یک قدم عقب آمده و ما تلاش کرده‌ایم که این خواسته‌ها حتی المقدور محقق شوند. مطالبه ورود زنان به ورزشگاه‌ها هم باید با تلاش وزارت ورزش و وزارت کشور حل شود و امکانش هم فراهم است. حالا جامعه زنان هم نقدهای خودشان را دارند و باید هم داشته باشند.»

عدم‌المنع رهبری نشانه تایید است

محسن غرویان که در آذر ماه ۱۳۹۶ در گفت‌وگو با سایت فرهنگستان فوتبال، در بحث از مخالفت مراجع تقلید با ورود زنان به ورزشگاه‌ها، گفته بود «ولی فقیه آخرین پناه ورزش زنان است»، درباره دلیل سکوت آیت‌الله خامنه‌ای در قبال این مساله در شرایط کنونی می‌گوید: «مقام معظم رهبری سیاستشان در مسائل اختلافی این است که ببینند صاحبنظران موافق و مخالف چه می‌گویند و صبر می‌کنند تا جو و فضای کشور دستشان بیاید. وقتی ایشان منعی نمی‌کنند، این علامت تاییدشان است. عدم‌المنع ایشان نشانه تاییدشان است. بویژه اینکه حرف دولت حرف حاکمیت تلقی می‌شود. ولی فقیه ابزارها و واسطه‌‌هایی دارد و دولت هم یکی از نهادهای زیر نظر رهبری است. رهبری نمی‌خواهند رو در روی مراجع قرار گیرند و این سیاست، سیاست خوبی است.»

آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۱۳۸۲ در واکنش به درخواست ورود زنان به ورزشگاه‌ها، خطاب به وزارت کشور نوشت: «این کار ممنوع و خلاف است و سرپیچی از آن تخلف محسوب می‌شود.» روزنامه جمهوری اسلامی در ۲۵ فروردین ۱۳۹۴ متن این دستور آیت‌الله خامنه‌ای را منتشر کرد.

بعدها، در چهارم اردیبهشت ۱۳۸۵، محمود احمدی‌نژاد در نامه‌ای به رئيس سازمان تربيت بدنی از او خواست که «با برنامه‌ريزی صحيح و مقتضی شئون بانوان، بخشی از مرغوب‌ترين مکان‌های تماشاگران در ورزشگاه‌هايی که مسابقات فوتبال ملی و مهم برگزار می‌‌شود، به طور ويژه به بانوان و خانواده‌ها اختصاص يابد». این دستور آقای احمدی‌نژاد با مخالفت شدید مراجع تقلید مواجه شد و نهایتا آیت‌الله خامنه‌ای به احمدی‌نژاد توصیه کرد که دولت مطابق نظر مراجع تقلید عمل کند و در نامه‌ای به احمدی‌نژاد تاکید کرد که «ابراز مخالفت با نظر مراجع به هیچ وجه درست نیست».

اما محمود احمدی‌نژاد در آبان ماه ۱۳۹۰ در جریان سخنرانی خود در جمع حامیان دولتش، درباره نظر رهبر جمهوری اسلامی در خصوص ورود زنان به ورزشگاه‌ها گفت: «اتفاقاً بخصوص در این مورد از رهبری اجازه خواسته‌ایم ایشان فرمودند: به دولت‌های قبل اجازه ندادم اما چون تو می‌خواهی اصلاح کنی اشکالی ندارد. بعدها که سروصدا شد فرمودند فعلا مساله اول کشور نیست.»

آگهی

در روزهای اخیر، برخی در انتقاد از اصلاح‌طلبان این نکته را مطرح کرده‌اند که آن‌ها در سال ۱۳۸۵ مخالف ورود زنان به ورزشگاه‌ها بودند چراکه نمی‌خواستند امتیاز این اصلاح اجتماعی نصیب رقیبشان محمود احمدی‌نژاد شود.
محمدعلی ابطحی در پاسخ به این انتقاد می‌گوید: «من به خاطر ندارم کسی از اصلاح‌طلبان با آن اقدام احمدی‌نژاد مخالفت کرده باشد ولی چارچوب این نوع آزادی‌های اجتماعی و مدنی با چارچوب تفکری که آقای احمدی‌نژاد در جامعه رواج می‌داد، خیلی فرق داشت و صداقت آقای احمدی‌نژاد در چنین مواردی، بسیار محل تردید بود. ولی با این حال اصلاح‌طلبان با تلاش او برای تحقق این خواسته زنان مخالفت نکردند.»

در دستور آیت‌الله خامنه‌ای به وزارت کشور در سال ۱۳۸۲، ورود زنان به ورزشگاه‌ها نه غیر شرعی و نه غیر قانونی، بلکه صرفاً «ممنوع و خلاف» اعلام شده بود و توضیحی هم داده نشده بود که چرا این امر «تخلف» است و آن را باید مصداق تخلف از قانون دانست یا شرع؟

اگرچه معلوم نیست از سال ۱۳۸۲ تا به امروز نظر رهبر جمهوری اسلامی درباره ورود زنان به ورزشگاه‌ها تغییر کرده است یا نه، ولی ظاهراً به نظر می‌رسد که آیت‌الله خامنه‌ای در شرایط کنونی ترجیح می‌دهد در قبال مساله ورود زنان به ورزشگاه‌ها سکوت کند. این سیاستِ سکوت زمینه را برای ادامه تلاش‌های دولت جهت کسب رضایت مراجع تقلید نسبت به ورود زنان به ورزشگاه‌ها باز می‌گذارد و فوتبال ایران را از خطر تعلیق نجات می‌دهد و در کل به نظر می‌رسد سیاستی است در راستای حفظ مصلحت نظام.

با این حال هنوز معلوم نیست زنان امسال فقط می‌توانند تماشاگر بازی‌های تیم ملی فوتبال ایران باشند یا جزو تماشاگران مسابقات لیگ برتر هم خواهند بود. در بین کارشناسان فوتبال ایران، داریوش مصطفوی و هوشنگ نصیرزاده معتقدند اولتیماتوم فیفا شامل بازی‌های لیگ برتر هم می‌شود اما حقوقدانان فدراسیون فوتبال می‌گویند فیفا با مسابقات داخلی کشورها کاری ندارد و اولتیماتومش فقط شامل بازی‌های ملی می‌شود.

طیبه سیاوشی درباره دامنه ورود تماشاگران زن به مسابقات فوتبال مردان می‌گوید: «من فکر می‌کنم باید از بازی‌های ملی شروع کرد. به نظرم تلاش خود دولت هم این است که امکان حضور زنان در بازیهای ملی را فراهم کنند. حالا اگر وزارت ورزش زمینه را مناسب ببیند، شاید برای لیگ برتر هم کاری بکند. ولی من در جریان نیستم که تلاش وزارت ورزش در مورد لیگ برتر به کجا رسیده است.»

آگهی

ظاهراً مقامات فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش امیدوارند با ورود تماشاگران زن به مسابقات ملی، فیفا فعلاً کوتاه بیاید و مهلت ایران برای حضور تماشاگران زن در مسابقات لیگ برتر را تمدید کند. حضور مکرر تماشاگران زن در بازی‌های تیم ملی فوتبال ایران در مسابقات مقدماتی جام جهانی و جام ملت‌های آسیا در یکسال آتی، احتمالاً در تعدیل موضع مراجع تقلید و رضایت دادن آن‌ها به حضور تماشاگران زن در مسابقات لیگ برتر نیز تاثیرگذار خواهد بود.

بیشتر بخوانید:

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

یوسف صانعی از روحانیون منتقد حکومت ایران درگذشت

منابع حقوق بشری از توقیف لوح جایزه اروپایی ساخاروف و بازجویی از وکیل خانواده مهسا امینی خبر می‌دهند

واکنش رئیس پارلمان اروپا به ممنوع‌الخروج شدن خانواده مهسا امینی: حقیقت را نمی توان پنهان کرد