یکشنبه شب یک مقام روس برای نخستین بار تایید کرد که یک «رآکتور هسته ای کوچک» در جریان آزمایشی در دریای سفید منفجر شد و کارشناسان در حال بررسی علت آن هستند.
آگهیمقامهای روسیه اعلام کردند که به پنج دانشمند هسته‌ای که بر اثر انفجار به هنگام آزمایش سوخت جدید موشکی کشته شدند عنوان «قهرمان ملی» می‌دهد. این درحالی است که هر روز ابعاد دیگری از این ماجرا منتشر و از سوی دیگر به ابهام‌هات پیرامون آن افزوده می‌شود.
این انفجار روز پنجشنبه ۸ اوت (۱۷ مرداد) در یک پایگاه نظامی در شمال غرب روسیه روی سکویی بر سطح آب‌های دریای سفید اتفاق افتاد. در ابتدا تعداد کشته شده‌های این انفجار دو نفر اعلام شد سپس به پنج نفر رسید و اکنون برخی منابع تعداد کشته شده‌ها را هفت نفر اعلام می‌کنند.
مقام‌های روسیه از روز وقوع انفجار تا کنون اطلاعات اندکی را درباره این حادثه ارائه داده‌اند اما به تدریج جزییات بیشتری اعلام می‌شود.
برخی کارشناسان هسته‌ای مستقر در آمریکا به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که احتمالا این انفجار در زمان آزمایش سامانه جدید موشکی کروز با سوخت هسته‌ای موسوم به «زیرکون» رخ داده است.
از سوی دیگر برخی منابع نیز اعلام کرده‌اند که شرکت «روس اتم» ماموریت داشت تا منبع انرژی ایزوتوپی را برای برنامه موشکی روسیه آزمایش کند.
طبق گزارش‌ها، انفجار با آتش گرفتن سوخت این موشک آغاز و باعث پرتاب شدن چند نفر به دریا می‌شود.
بیشتر بخوانید:
- انفجارهای روسیه؛ افزایش خرید یُد برای مقابله با خطر تشعشعات رادیواکتیو
- انفجار در یک پایگاه پرتاب موشک در روسیه دست کم دو کشته برجای گذاشت
یک مقام روس: یک رآکتور هسته‌ای کوچک منفجر شد
یکشنبه شب یک مقام روس برای نخستین بار تایید کرد که یک «رآکتور هسته‌ای کوچک» در جریان آزمایشی در دریای سفید منفجر شد و مقام‌ها در حال بررسی علت آن هستند.
ویاچسلاو سولوویف مدیر علمی مرکز هسته‌ای فدرال روسیه که پنج دانشمند کشته شده در آن فعالیت می‌کردند، در گفت‌وگوی ویدئویی با یک روزنامه محلی افزود: «این موسسه در حال مطالعه منابع انرژی در مقیاس کوچک با استفاده از مواد شکافت پذیر هسته‌ای است.»
طبق نوشته نیویورک تایمز، مقامات اطلاعاتی آمریکا احتمال می‌دهند که انفجار رخ داده مربوط به نمونه ابتدایی نوعی سلاح باشد که ناتو آن را SSC-X-9 Skyfall می‌نامد. این سلاح طبق نوشته نیویورک تایمز نوعی موشک کروز است که رئیس‌جمهوری روسیه مدعی است می‌تواند به هرنقطه از جهان برسد چرا که بخشی از سوخت آن توسط یک رآکتور هسته‌ای کوچک تامین می‌شود و محدودیت‌های مسافتی موشک‌های با سوخت معمولی را ندارد.
رسانه‌های روس: زخمی‌ها توسط نیروهای اورژانس مجهز به لباس‌های ضد اشعه به مسکو منتقل شدند
مقام‌های روس همچنین اعلام کردند که سه نفر نیز در این حادثه زخمی شدند. طبق نوشته رسانه‌های روس وضعیت سه مصدوم این حادثه وخیم است. آندره زولوتکوف محقق و کارشناس محیط زیست در شهر مورمانسْک روسیه به رادیو اروپای آزاد گفته است آنچه که به‌طور بالقوه نگران کننده است گزارش‌های مربوط به نیروهای اورژانس است که برای انتقال این افراد لباس‌های ضد اشعه پوشیده بودند و آن‌ها را تا بیمارستان مسکو همراهی می‌کردند.
از سوی دیگر والنتین کستیوکوف، رئیس مرکز هسته‌ای فدرال روسیه که زیرمجموعه‌ای از آژانس هسته‌ای «روس اتم» است در این باره گفت: «کسانی که این آزمایش را انجام دادند قهرمان ملی هستند.»
این برای نخستین بار پس از حادثه است که از افراد کشته شده به‌عنوان نیروها و دانشمندان «روس اتم» یاد شد. آقای کستیوکوف در بیانیه‌ای افزود: «این افراد، نخبگان مرکز اتمی فدرال روسیه بودند و این آزمایش را تحت سخت‌ترین شرایط باورنکردنی انجام دادند.»
آژانس هسته‌ای روس اتم نام این پنج نفر را ذکر کرده است و مقام‌های شهر ساروف که مرکز هسته‌ای فدرال روسیه در آن واقع شده است، به احترام آن‌ها دو روز عزای عمومی اعلام کرده بود چرا که به عقیده مقام‌های این شهر، دانشمندان کشته شده فعالیتی در سطح ملی انجام می‌دادند.
گرچه وزارت دفاع روسیه پس از این حادثه اعلام کرده بود که هیچ‌گونه ماده رادیواکتیو و شیمیایی مضری در جو رها نشده اما مقامات محلی با کمک آشکارساز، مقادیر کمی رادیواکتیو در هوا یافته‌اند.
از سوی دیگر طبق گفته سازمان صلح سبز، سطح تشعشعات اتمی، ۲۰ برابر بالاتر از حد معمول بوده است. این سازمان بین‌المللی غیردولتی از مقام‌های روسیه خواسته است به آن‌ها بگویند که دقیقا چه نوع پرتویی آزاد شده است و آیا برای ساکنان منطقه خطرناک است؟ اما مقام‌های اورژانس محلی می‌گویند که سطح تشعشعات خطری برای ساکنان محلی ندارد و از سطح عادی فراتر نرفته است.
این تناقض‌ها تا جایی است که آژانس رسمی ایمنی اتمی نروژ در تاریخ ۹ اوت (۱۸ مرداد) یعنی یک روز پس از این اتفاق تاکید کرد که حسگر‌های این سازمان از روز گذشته هیچ گونه افزایش تشعشعی را گزارش نکرده است و هیچ‌گونه اخطار رسمی از روسیه در مورد هر حادثه احتمالی دریافت نکرده است.
آگهیهجوم مردم برای خرید ید برای مقابله با خطرات احتمالی تشعشعات رادیواکتیو
شهر سورودوینسک در نزدیکی محل حادثه ۱۸۰ هزار سکنه دارد. این انفجار باعث هجوم مردم این شهر برای خرید یُد در راستای مقابله با خطرات احتمالی تشعشعات رادیواکتیو شده است.
این شهر خود محل کارخانه دو شرکت بزرگ کشتی‌سازی است که اقدام به ساخت و تعمیر زیردریایی‌های مجهز به انرژی هسته‌ای و کشتی‌های دیگر می‌کند. گروه‌های زیست محیطی در سال‌های اخیر بارها نسبت به افزایش سطح تشعشعات اتمی در آب‌های اطراف این شهر هشدار می‌دهند.
پایگاه نظامی نیونوسکا که انفجار در آن روی داده یک پایگاه تست و پرتاب آزمایشی موشک‌های روسی است که سال ۱۹۵۴ افتتاح شده و اغلب موشک های بالیستیک در آنجا آزمایش می‌شود.
این انفجار چند روز پس ازحادثه ای دیگر در یک انبار مهمات در منطقه کراسنویارسک واقع در منطقه سیبری روی داد. حادثه سیبری با انفجارهای مهیبی همراه بود و ترکش های ناشی از این حادثه تا شعاع چندین کیلومتری پرتاب شد که یک کشته و هشت مجروح برجای گذاشت.