با نزدیک شدن به ضرب الاجل ۱۲ می و تصمیم رئيس جمهوری آمریکا، تلاشها برای راضی کردن دونالد ترامپ به ماندن در برجام بیشتر شده است. اما آیا این تلاشها نتیجهبخش خواهد بود؟
آگهیچند روزی بیشتر به زمان اعلام تصمیم دونالد ترامپ، درباره برجام زمان باقی نمانده و در حالیکه چند هفته ای است که همه خود را برای خروج آمریکا از توافق هستهای آماده کرده اند اخبار جدید از وقوع پیشرفتهایی در تلاشها برای متقاعد ساختن دونالد ترامپ برای امضای دوباره تعلیق تحریمهای ایران به گوش می رسد. اتفاقی که اگر رخ دهد، همچنان توافق هستهای ایران و کشورهای موسوم به ۵+۱ که در ژوئیه ۲۰۱۵ در وین اتریش حاصل شد همچنان زنده باقی میماند.
بیشتر بخوانید:
ماکرون در گفتگو با ترامپ بر اهمیت تعهد همه طرفها به برجام تاکید کرد
در تازه ترین تحول رابرت وود سفیر ایالات متحده در سازمان خلع سلاح در ژنو روز پنجشنبه ۱۹ آوریل/۳۰ فروردین گفت: «ایالات متحده امیدوار است با بریتانیا، فرانسه و آلمان به توافقی درباره نگرانیهای آمریکا بر سر برنامه اتمی ایران دست یابد.» آقای وود همچنین اشاره کرده که نگرانیهای آمریکا یکی در خصوص برنامه موشکی ایران و دیگری محدودیت ۱۰ ساله برنامه هستهای ایران و البته رفتار کلی تهران در خاورمیانه است. «ما امیدواریم در زمان باقیمانده تا ۱۲ می/ ۲۲ اردیبهشت به توافقی با دوستان اروپایی خود دست یابیم تا رئيس جمهوری ترامپ از آن رضایت داشته باشد.»
این تحول تازه را شاید در دور اخیر تلاشهای رهبران کشورهای اروپایی در متقاعد ساختن آمریکا در باقی ماندن در برجام تبیین کرد. پس از حضور مقامات ارشد کشورهای اروپایی در آمریکا و مذاکره با کاخ سفید و همچنین نمایندگان کنگره ایالات متحده، حالا قرار است آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان و امانوئل ماکرون هم برای دیدار و گفتگو با دونالد ترامپ راهی آمریکا شوند.
فرانسویها ترامپ را راضی میکنند؟
امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه، ۲۴ آوریل/ ۴ اردیبهشت، به واشنگتن میرود تا با دونالد ترامپ در خصوص موضوعات مختلف مذاکره کند. اما طبیعی است سفری که تنها دو هفته قبل از ضرب الاجل برجامی برگزار میشود حتما بخش مهمی از آن به گفتگوها در خصوص آینده توافق هستهای با ایران خواهد گذشت. رسانههای آمریکایی همچنین گزارش دادهاند که قرار است رئيس جمهوری فرانسه در کنگره آمریکا هم سخنرانی کند. سخنرانی که احتمالا لزوم استمرار توافق هستهای با ایران و تاثیرش بر ثبات منطقهای و حتی بینالملل بخشی از آن خواهد بود.
این نخستین سفر امانوئل ماکرون در مقام رئیس جمهوری فرانسه به آمریکا خواهد بود. ضمن اینکه نخستین سفر یک رئیس جمهوری از فرانسه به آمریکا از زمان به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در کاخ سفید است. هرچند در ابتدای حضور ماکرون در الیزه و به دلیل خروج آمریکا از توافق پاریس، مناسبات پاریس و واشنگتن چندان دوستانه به نظر نمیرسید اما به نظر میرسد ماکرون توانسته روابط نزدیکی با شخص دونالد ترامپ برقرار سازد. بر همین اساس برخی از تحلیلگران بر این باورند رئیس جمهوری فرانسه میتواند تاثیر مهمی بر نظر دونالد ترامپ برای ادامه حضور آمریکا در برجام به جا بگذارد.
مرکل هم وارد میشود
اما تلاشهای اروپایی تنها به رئیس جمهوری فرانسه ختم نمیشود. سه روز بعد از سفر ماکرون، آنگلا مرکل ۲۷ آوریل/ ۷ اردیبهشت راهی واشنگتن خواهد شد تا در کاخ سفید با رئيس جمهوری آمریکا در خصوص ادامه حضور این کشور در توافق هستهای با ایران موسوم به برجام مذاکره کند. به نظر میرسد مرکل و آلمان در ماههای اخیر و با بالاگرفتن فشارهای اروپایی بر سر محدودیت برنامه موشکی ایران، کمتر از دیگر قدرتهای جهانی بر این موضوع تاکید کرده و عدم دخالت مستقیم این کشور در حمله موشکی به سوریه جو مثبتتری را در تهران نسبت به برلین ایجاد کرده است.
نامه ۵۰۰ امضایی به کنگره آمریکا
اما تلاشهای اروپایی تنها به قوه مجریه ختم نشده است، ۵۰۰ نفر از نمایندگان پارلمانهای آلمان، بریتانیا و فرانسه هم ۱۸ آوریل/ ۳۰ فروردین در نامهای سرگشادهای خطاب به اعضای کنگره آمریکا، برجام را دستآورد مشترک آمریکا و قدرتهای اروپایی برای نظارت بر برنامه هستهای ایران خواندند که نباید از دست برود. توافقی که از آن جهت بیشتر حائز اهمیت است که بدون ریخته شدن قطرهای خون به دست آمده است.
این نمایندگان در نامه خود از اعضای کنگره ایالات متحده خواستهاند به دونالد ترامپ اجازه ندهند برجام را از بین ببرد.
امضاکنندگان نامه میگویند دلیل موفقیت مذاکرات هستهای آن بود که آمریکاییها و اروپاییها ثابت کردهاند که یک همکاری قوی و متحد میتواند ائتلافی ایجاد کند که حتی تا روسیه و چین هم گسترش یابد و تایید جامعه جهانی را نیز با خود به همراه داشته باشد.
ظریف در نیویورک
از سوی دیگر محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران هم پنجشنبه صبح ۱۹ آوریل/۳۰ فروردین تهران را به مقصد نیویورک ترک کرد. وزیر خارجه ایران که برای شرکت در اجلاس صلح پایدار به آمریکا سفر کرده قرار است در سخنرانیهای خود در اندیشکدههای آمریکایی و همچنین گفتگو با رسانههای این کشور از هزینههای احتمالی خروج برجام از سوی آمریکا برای واشنگتن خواهد گفت.
بیشتر بخوانید:ظریف: نقض برجام از سوی آمریکا به معنای شکست این توافق نیست
حالا باید منتظر ماند و دید آیا تلاشها در جهت راضی کردن دونالد ترامپ برای ماندن در برجام نتیجه بخش خواهد بود یا تیم مشاوران رادیکالاش به رهبری جان بولتون موفق خواهند بود.