با خبرنگاران یورونیوز؛ دستاوردها و خواستههای زنان در کشورهای اسلامی و غربی

هشتم مارس تنها روز جشن دستاوردهای زنان و رسیدن آنها به اهداف خود در زمینه برابری جنسیتی در حوزههای قانونی، سیاسی و اجتماعی نیست، بلکه در این روز زنان جهان بار دیگر بر خواستها، نیازها و کمبودهای ناشی از شکاف جنسیتی و لزوم استمرار مبارزه برای برابری تاکید میکنند.
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد در پیام امسال خود به مناسبت هشتم مارس گفت: «تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان و دختران کاری ناتمام مانده و بزرگترین چالش حقوق بشر در جهان است.»
در دهههای اخیر، دستاوردهای زنان در نقاط محتلف و کشورهای سراسر جهان هیچگاه یکسان نبوده است و با وجود اینکه زنان برخی از کشوراز حقوق برابرتری نسبت به دیگر کشورها برخوردارند و گفتمان برابری طلبی رایجتر است اما همچنان برای رسیدن به برابری جنسیتی در جهان، راهی طولانی در پیش است.
امروزه گفتمان برابری طلبی، گفتمانی جهانی است و حتی در کشورهایی با قوانین و سنتهای تبعیضآمیز نیز، مبارزه برای حقوق زنان به بخشی جدایی ناپذیر از معادلات اجتماعی و عرصه عمومی وسیاسی بدل شده است.
فعالان حوزه زنان برخی کشورها برای برابری دستمزد، برابری در کسب موقعیتهای شغلی، مرخصی زایمان مساوی برای پدرها جهت ایجاد فرصت بازگشت به محل کار برای مادران و توقف آزار جنسی در محیطهای کاری تلاش میکنند.
در برخی دیگر از کشورهای نیر حق انتخاب پوشش، حق طلاق، حق تحصیل و خروج از کشور، برابری حق ارث، حق حضانت فرزند و مبارزه با مشکلاتی نظیر ازدواج دختران خردسال و ختنه زنان در صدر خواست زنان برای تغییر است.
دستاوردها و خواستههای زنان در کشورهای مسلمان و خاورمیانه
ملاله یوسفزی، فعال حقوق بشر پاکستانی و برنده جایزه نوبل میگوید: «اگر خواهان پیشرفت هستید، دختران را آموزش دهید تا جامعه نیز تغییر کند.»
سال گذشته میلادی علیرغم کند شدن روند رو به رشد تغییرات در حوزه حقوق اجتماعی و فردی زنان در برخی کشورهای خاورمیانه، بهدلیل جنگ و تغییرات اجتماعی و یا سرکوب حکومتها، در کشورهایی مانند تونس و لبنان و عربستان، دستاوردهای مهمی در این حوزهها حاصل شد.
تابستان گذشته تونس، لبنان و اردن قوانین اجبار ازدواج برای قربانیان تجاوز جنسی را لغو کردند. قانونی که چند سال پیش از آن در مصر و مراکش لغو شده بود.
اردن در سال ۲۰۱۸ مجازاتهای سختگیرانهتری برای خشونت خانگی علیه زنان تصویب و خشونت علیه زنان را نوعی از تبعیض جنسیتی و مشمول مجازات محسوب کرد.
سال گذشته برداشتن ممنوعیت رانندگی زنان در عربستان، گامی مهمی برای آغاز روند مطالبه خواستهای زنان در جامعه سنتی، متعصب و سرکوبگر نسبت به حقوق اولیه زنان بود.
بیشتر بخوانید:
طی ماههای اخیر در ایران، اعتراض به حجاب اجباری شدت گرفته است. تعدادی از دختران و زنان با ایستادن بروی سکوها و بر چوب زدن روسریهای خود، خواستار حق انتخاب در پوشش شدند که تعداد زیادی از آنان بازداشت و زندانی شدند.
با وجود این، تبعیض و نادیده گرفتن حقوق زنان همچنان در بسیاری از کشورهای مسلمان خاورمیانه و شمال آفریقا به صورت گسترده ادامه دارد.موضوعاتی نظیر خشونت، آزار جنسی و کلامی، محدودیت شغلی، عدم دسترسی به آموزش، نداشتن حق طلاق، عدم اختیار انتخاب پوشش، نداشتن حق دریافت گذرنامه بدون اجازه همسر، و حتی خوانندگی در حضور مردان، ارث و دیه نابرابر و نداشتن حقوق برابر سیاسی مانند رئیس جمهور شدن از جمله مواردی است که فعالان حوزه زنان برای تغییر آنها تلاش میکنند.
دستاوردها و خواستههای زنان در کشورهای غربی
طی دهههای اخیر، کشورهای غربی و توسعه یافته، دستاوردهای بسیاری در زمینه رفع تبعیض و برابری جنسیتی، مشارکت اجتماعی بالا برای زنان و حقوق سیاسی برابر از دید قانون کسب کردهاند.
برای مثال ایسلند یکی از کشورهایی است که گامهای موثری در رابطه با رفع شکاف جنسیتی برداشته و از بالاترین شاخص برابری جنسیتی در جهان برخوردار است.ا ین جزیره کوچک با ۳۲۰ هزار جمعیت، اولین کشور جهان است که از طریق قانون کارفرمایان را دادن دستمزد برابر برای کارمندان و کارگران زن و مرد وا داشته است.
بیشتر بخوانید:
اما در این کشورها نیز موضوعاتی نظیر دستمزد برابر و موقعیتها شغلی و آزار و اذیت جنسی در محیطهای کاری همچنان چالش برانگیز است.
در سال گذشته میلادی جنبشهایی برای برای مبارزه با آزار و سوءاستفاده جنسی زنان در محیطهای کاری در ایالات متحده شکل گرفت که از این جمله میتوان از جنبش (metoo) و (timesup) در ایالات متحده نام برد.
بیشتر بخوانید: