آگهیآیت الله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی در پیام نوروزی خود سال ۱۳۹۵ را سال «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» نامگذاری کرد. در پی این نامگذاری روز دوشنبه اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری در واکنشی گفت که اقتصاد ایران باید مبتنی بر سیاستهای اقتصاد مقاومتی اداره شود و تاکید کرد که کار جدی دولت عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی است.
از سوی دیگر حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نیز روز دوشنبه در فرودگاه کیش از ضرورت تلاش همگانی برای پیشبرد سیاستهای اقتصاد مقاومتی یاد کرد و گفت که یکی از دستورهای جلسه روز سه شنبه سوم فروردین ماه روسای مناطق آزادی تجاری کیش تصمیم گیری برای شتاب بخشیدن به اجرای بند ۱۱ سیاستهای اقتصاد مقاومتی است.
حسن روحانی همچنین در تماسی تلفنی با آیت الله خامنهای فرا رسیدن نوروز را به وی تبریک و گفت: «دولت همه توان خود را در مسیر اجرای قانون اساسی، برنامههای کلان کشور و رهنمودهای معظم له به کار خواهند گرفت.»
با این حال بطور روشن مشخص نیست که تفسیر دو طرف درباره محتوای اقتصاد مقاومتی چیست. از یک سو محمد رضا نقدی فرمانده بسیج سفر اروپایی حسن روحانی را «خنجر به پیکر اقتصاد مقاومتی» تفسیر می کند و از سوی دیگر اسحاق جهانگیری حرفهای تند کسانی چون محمد رضا نقدی را «ظلم در حق اقتصاد مقاومتی و رهبری» ارزیابی می کند.
دومین موضوع مبهم در فضای سیاسی ایران برداشتها از مفهوم برجام دو است که چندین بار توسط حسن روحانی رئیس جمهوری ایران مطرح شده است.
در تازهترین واکنشها به ایده برجام دو، آیت الله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی روز اول فرودین ماه در آستان قدس رضوی به انتقاد از کسانی پرداخت که از ضرورت برجام ۲ و ۳ در کشور صحبت می کنند.
رهبر جمهوری اسلامی با اشاره به اینکه کنار آمدن با آمریکا به معنای صرف نظر کردن از برخی چیزهاست گفت: «وزیر خارجه ما در مواردی به بنده گفت که ما اینجا را نتوانستیم این خط قرمز را نتوانستیم حفظ کنیم. معنایش همین است. … کنار آمدن با او (آمریکا) به معنای صرف نظر کردن از برخی چیزهایی است که انسان بر آنها پای می فشارد. این یک دوراهی است که بر طبق سیاستهای امریکا یک دوراهی ناگریز و یک دوگانه اجتناب ناپذیر است. … اینها می خواهند این را به عنوان یک گفتمان در میان نخبگان جامعه ترویج کنند.»
آیت الله خامنهای در ادامه سخنانش مطرح کنندگان برجام ۲ در داخل کشور را کسانی دانست که این فکر را قبول دارند، افزود: «معنای این حرف این است که جمهوری اسلامی از مسائل اساسی که به حکم اسلام و برجستگیهای نظام جمهوری اسلامی به آن پایبند است صرف نظر کند. البته قضیه به اینجا ختم نمی شود. معنای آن چه که ادعا می شود در آن تحلیل سیاسی دشمن معنایش این است که جمهوری اسلامی، اگر میل آمریکاست حتی از ابزارهای دفاعی خود هم صرف نظر کند.»
آیت الله خامنهای در ادامه تحلیل خود از ایده برجام ۲ افزود:« از این هم قضیه بالاتر است. تدریجا موضوع را به این خواهند کشاند که چرا اصلا نیروی قدس تشکیل شده؟ چرا سپاه تشکیل شده است؟ چرا باید سیاستهای داخلی جمهوری اسلامی طبق قانون اساسی، چرا باید با اسلام تطبیق پیدا کند؟ شما وقتی در مقابل دشمن در حالی که می توانید ایستادگی کنید؛ عقب نشینی کردید دشمن جلو می آید و متوقف نمی شود. این همان چیزی است که بارها عرض کرده ام. این تغییر سیرت جمهوری اسلامی است. ممکن است صورت باقی بماند ولی از محتوای خود به کلی تهی شود.»
با این حال هنوز هیچ گونه واکنشی از سوی دولتیها نسبت به سخنان روز یک شنبه آیت الله خامنهای در مشهد گزارش نشده است.
سخنان آیت الله خامنهای تنها چند ساعت بعد از پیام نوروزی حسن روحانی بیان می شود که در پیام خود گفته بود: «مردم برجام دو را در انتخابات ۷ اسنفد کلید زدند.»
رئیس جمهوری اسلامی ایران پیش از این نیز چندین بار از ضرورت اجرای برجام داخلی موسوم به برجام دو در کشور سخن گفته بود. با این حال نمی توان گفت جزئیات مورد نظر آقای روحانی از ایده برجام دو چیست.
حسن روحانی در ۱۵ بهمن ۱۳۹۴ در مراسم رونمایی از دستاوردهای فناوری فضایی کشور برجام دو را «برنامه جامع اقدام مشترک ملی» خواند و خواستار آن شود که «موافق، مخالف و منتقد دست به دست هم بدهند تا مشکلات کشور را حل کنیم چرا که ما در اهداف ملی و توسعه کشور اختلاف نداریم.»(ایرنا)
برخی تحلیلگران از جمله صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه صحبت درباره مقصود آقای روحانی از بیان برجام داخلی نوعی حدس و گمانه زندی است، گفته است که «به نظر می رسد مقصود آقای روحانی از برجام داخلی نوعی آتش بس، وفاق ملی و آشتی ملی میان دو جریان عمده اصولگرا و اصلاح طلب است.»
دکتر زیباکلام همچنین با اشاره به اینکه هاشمی هم بدنبال آشتی ملی بود اما نتوانست گفته است که «به نظر من آقای روحانی دارد آب در هاون می کوبد.»
آگهیدر وضعیتی که پیشنهاد دهندگان برجام دو هنوز اهداف این پیشنهاد را دقیقا مشخص نکرده اند اما در عوض رهبر جمهوری اسلامی موضع خود را در برابر این پیشنهاد بصراحت اعلام کرده است. امری که باید منتظر شد و دید که کدام طرفها در مذاکرات برجام دو بیشتر از دیگری حاضر به عقب نشینی و با بقول آیت الله خامنهای کدام طرف خواهد گفت که «این خط قرمز را نتوانستیم حفظ کنیم.»