آگهیانتخابات پارلمانی بریتانیا امروز (هفتم ماه می) آغاز شده و شهروندان بریتانیایی سرنوشت سیاسی کشورشان را در پای صندوقهای رای تعیین می کنند. با اینکه مهاجران و اقلیتهای قومی و مذهبی بریتانیا از جمله ایرانیان، نقش چشمگیری در صحنه سیاسی این کشور ندارند با این حال بیشتر احزاب سعی دارند آنها را به شرکت در انتخابات و حمایت از نامزدهایشان تشویق کنند. در این گزارش نظرات برخی از ایرانیهای مهاجر در بریتانیا را در مورد این انتخابات، خواستههای آنها از دولت آینده بریتانیا و حضورشان در پای صندوقهای رای را جویا شدهایم.
کاوه، کنشگر اجتماعی که سال هاست در لندن اقامت دارد و شهروند بریتانیا محسوب میشود، در مورد اینکه به نظرش شانس کدام نماینده و حزب در این انتخابات از همه بیشتراست میگوید: «برای ارزیابی شانس احزاب در انتخابات پارلمانی بریتانیا باید نظرسنجیها را مورد بررسی قرار دهیم. بنابر نظرسنجیها، دو حزب بزرگ کارگر و محافظهکار رقابت نزدیکی دارند. در بعضی از نظرسنجیها حزب کارگر جلوتر است و برخی از نظرسنجیها نشان میدهند که حزب محافظهکار رای بیشتری میآورد.»
سعید طلاجوی، استاد رشته زبان فارسی و ادبیات تطبیقی دانشگاه سنت اندروز که ساکن اسکاتلند است، اعتقاد دیگری دارد. او با اشاره به نقش احزاب اقلیت میگوید: «من فکر میکنم رقابت بسیار نزدیک و این بار بین چندین حزب خواهد بود. در این میان حزب لیبرال دمکرات که سیاستهای خوبی داشت به خاطر همکاری با محافظه کاران اعتبار خود را تا حدودی از دست داده است و بهمین خاطر رأی کمتری خواهد آورد و حزب کارگر نیز بسیاری از حامیان خود در اسکاتلند را از دست داده است. چون بسیاری از طرفداران اسکاتلندی حزب کارگر در سال جاری به حزب ملی اسکاتلند رأی خواهند داد و حزب محافظه کاربه خاطر سیاستهای اخیرش دیگر هواداری بین رأی دهندگان مردد ندارد. در نهایت فکر میکنم حزب کارگر رأی بیشتری بیاورد و مجبور شود با یکی از احزاب کوچکتر ائتلاف کند تا بتواند دولت تشکیل دهد. این امر تا حدودی سخت خواهد بود زیرا رهبر حزب کارگر با یک استراتژی حذفی و به نظر من اشتباه، اعلام کرده است که با حزب ملی اسکاتلند ائتلاف نخواهد کرد. البته در خیلی از مناطق نیز شخصیت نمایندگان و سابقۀ آنها بر رأی مردم تأثیر میگذارد و برخی حتی اگر دیدگاههای سیاسی یک نماینده را قبول نداشته باشند، ممکن است به خاطر رسیدگی به وضعیت مردم به او رأی بدهند.»
اولویت خواسته های رفاهی و کاهش اختلافات طبقاتی
طلاجوی در مورد مهمترین خواستههایش به عنوان یک ایرانی مهاجر و یک شهروند بریتانیایی از دولت آینده بریتانیا میگوید:«خواستههای منطقهای من چندان فرقی با دیگر ساکنان منطقهای که در آن ساکن هستم ندارد و بیشتر به خدمات درمانی و امکانات آموزشی و پرورشی ربط دارند. ولی در ابعاد اجتماعی خواهان سیاست درهای باز برای مهاجرین و حمایت از مهاجرین سخت کوش و تحصیل کرده در سطح کشور هستم و در ابعاد جهانی خواهان دولتی که محور تلاشهایش رابطۀ خوب با همۀ کشورها و بویژه ایران باشد. در مورد خاورمیانه مشکل عمدۀ بسیاری از کشورهای اروپای غربی حمایت تقریباً بیچون و چرا از سیاستهای اسرائیل و پی گیری منافع کوتاه مدت و نفت محور است که در دراز مدت باعث مصیبت برای مردم خاور میانه و حتی خودشان میشود. امیدوارم که دولتمداران بعدی صداقت بیشتری دربارۀ مسائل جهانی داشته باشند، که البته چیز بعیدی است.» سعید طلاجوی معتقد است بیشتر ایرانی-بریتانیایی ها به حزب کارگر رای خواهند داد
کاوه میگوید که مهمترین خواستههای او یکی بهبود زندگی اقشار متوسط و کم درآمد و دیگری افزایش استقبال از افزایش مشارکت اقلیتها در امور بریتانیا است. این کنشگر اجتماعی در مورد اینکه کدام حزب و نماینده را به دیدگاه و خواستههای خود نزدیک میبینید میگوید: «برای اینکه در این مورد تصمیم بگیرم به برنامههای دو حزب بزرگ بریتانیا توجه کردم. به نظر میرسد که حزب کارگر وعدههای بیشتری درباره بهبود زندگی اقشار متوسط و کمدرآمد داده است و حزب محافظهکار به منافع شرکتهای بزرگ و اقشار ثروتمند نزدیکتر باشد. همچنین اگر به تاریخچه دو حزب نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که حزب کارگر سعی میکند که در جامعه تعدیلی ایجاد کند و سرمایهگذاری زیادی روی خدمات درمانی ملی و آموزش و پرورش کرده و تلاش نموده که زندگی اقشار متوسط و کمدرآمد را مقداری بهبود دهد.»
رضا، مشاور امور رفاهی در لندن در پاسخ به این سوال که شانس کدام حزب از همه بیشتراست میگوید: «به نظر میآید که هیچ حزبی اکثریت کافی برای تشکیل دولت نخواهد داشت لذا باید دولت اقلیت تشکیل شود و یا دولت ائتلافی به وجود آید.» وی در مورد کاهش فاصله درآمدها میگوید: «طی سالهای گذشته به ویژه ۵ سال اخیر، ثروت در دست تعداد محدودی از ثروتمندان بیشتر انباشت شده و بخش بزرگی از جامعه انگلیس فقیرتر شدهاند. لایه میانی جامعه به لایههای پائینتر منتقل شده و برای اولین بار پس از جنگ دوم جهانی، تعداد زیادی زیر خط فقر زندگی میکنند؛ بچهها گرسنه هستند و استفاده از مراکز توزیع غذای مجانی (فود بنکز) چندین برابر شده است.»
مسعود که در رستورانی در شمال لندن کار میکند میگوید که از دولت جدید انتظار تامین زندگی بهتر و رفاه در سطح عادلانه را دارد: «در این سالهای اخیر متوجه شدم که هر کس بیشتر کار میکند، به جایی نمیرسد چون که حقوقها پایین هستند و ساعات کار طولانی. جای اعتراض هم نیست چون فوری میگویند اگر جای بهتر سراغ داری میتوانی از اینجا بروی.»
ایرانی ها به چه کسی رای می دهند؟
به اعتقاد سعید طلاجوی، حدود چهل درصد ایرانیها در انتخابات شرکت خواهند کرد. این استاد دانشگاه سنت اندروز، پیش بینی میکند که بیشتر ایرانیها به حزب کارگر رأی بدهند.» او میگوید که دیدگاههای لیبرال دمکراتها به او نزدیکتر است ولی به نظر او ائتلاف فرصت طلبانۀ آنها با حزب محافظه کار در انتخابات پیشین، هویت سیاسی آنها را زیر سوال برده است.
کاوه که به خاطر شغل و ارتباط نزدیکش با جامعه ایرانیهای لندن، شناخت خوبی از این گروه دارد در مورد اینکه آیا ایرانیها در انتخابات بریتانیا شرکت میکنند و اینکه این انتخابات چقدر برایشان اهمیت دارد میگوید: «تحقیقی در مورد مشارکت ایرانیان در انتخابات پارلمان بریتانیا وجود ندارد یا دقیقتر بگویم که من از تحقیقی در این مورد اطلاعی ندارم. فکر میکنم بسیاری از ایرانیانی که سیاسی یا فعال اجتماعی هستند در انتخابات شرکت میکنند و همچنین ایرانیانی که جوانتر هستند و در بریتانیا بدنیا آمدهاند یا بزرگ شدهاند در انتخابات بطور گستردهتری شرکت میکنند. ولی ایرانیان مسنتر که با مشکلاتی مانند ضعف در زبان انگلیسی روبرو بوده و شناخت کافی از جامعه بریتانیا ندارند و یا شاید بتوان گفت بطورکلی ایرانیانی که اطلاعات کمتری از جامعه بریتانیا دارند مشارکتشان در انتخابات پایینتر خواهد بود.»
رضا که در انتخابات بریتانیا از حزب کارگر پشتیبانی میکند، مهمترین خواستههایش از دولت آینده را کاهش فاصله درآمدها (فقرو ثروت)، توجه به سازمان بهداشت همگانی (ان اچ اس) و آموزش میداند. وی در مورد اینکه به نظر او ایرانیها از کدام حزب حمایت خواهند کرد، میگوید: «تا آنجایی که من اطلاع دارم ایرانیهایی که با آنها در تماس هستم عمدتا به حزب کارگر رای میدهند. البته بخشی از ایرانیهای پولدار هم به حزب محافظه کار رای میدهند.»
مسعود در مورد مشارکتش در انتخابات میگوید: «این دومین بار است که رای میدهم و امیدوارم که حزب کارگر برنده شود ولی مطمئئن نیستم که این خواسته تحقق پیدا کند.»
علی که در یک فروشگاه ایرانی در مرکز شهر لندن کار میکند میگوید که این بار اول است که رای میدهد و امیدواراست که حزب کارگر برنده شوند. هرچند به نظر او همه احزاب در نهایت شبیه هم هستند ولی معتقد است حزب کارگر در گذشته نشان داد که بیشتر دلش برای مردم زحمتکش میسوزد. به گفته او «شاید عنوان “کارگر” هنوز در اینها سمپاتی برای زحمتکشان ایجاد میکند.»
علی میگوید که بیشتر دوستانش در این رای گیری شرکت میکنند: «آنهایی که پول دارند و سرمایه گذاریهای بزرگتر از ما دارند، زیاد برایشان فرقی ندارد چون مرتبا به ایران و دبی میروند و پولهایشان را جاهای دیگر درمی آورند و اینجا فقط خرج میکنند و گاهی فخر میفروشند. هر وقت قرار است کمکی به کسی بکنند به رسم هموطنان ناله سرمی دهند که اوضاع اقتصادی همه جا نابسامان است و دارم ضرر میکنم.»
شیرین، معلم جوانی که در یک مدرسه ابتدایی در لندن درس میدهد و سال قبل برای نخستین بار در انتخابات شرکت کرده، نگاه خوش بینانهای به انتخابات پیش رو ندارد و میگوید: «به انتخابات اصلا خوشبین نیستم و احتمالا دوباره دولت ائتلافی به سر کار خواهد آمد.»
او که قبلا به حزب کارگر رای داده بود این بار مطمئن است که این حزب رای کافی نخواهد آورد. با این حال شیرین از دولت جدید توقع دارد که مشکلات آموزش و بیمارستانها را مورد توجه قرار دهد. شیرین از شاگردان مدرسهاش میگوید که وضع نابسامانی دارند و بسیاری از آنها در مدرسه گرسنه هستند: «اگر ناهار رایگان مدارس نباشد معلوم نیست چه بر سر آنها میآید و این فقر ظرف سالهای اخیر دو چندان شده چون که رفاه مردم به طرز قابل ملاحظهای تنزل یافته است و این در مدارس کاملا مشهود است.»
یاسمین که به عنوان مشاور امور رفاهی در لندن کار میکند، میگوید که تا کنون دو بار رای داده است اما از انتخابات پیشین و عملکرد دولت ائتلافی راضی نبوده و امید دارد که دولت بعدی کمی به اوضاع مردم رسیدگی کند. وی امیدوار است که حزب کارگر برنده شود.