تغییرات اقلیمی، کشت جو دوسر را در مناطق پیرامونی شمال و قطب شمال ممکن کرده است. پژوهشگرانی از فنلاند، ایسلند، ایرلند، نروژ و سوئد در حال آزمایش ۴۰۰ گونه جو دوسر هستند تا مشخص کنند کدامیک بیشترین سازگاری را با اقلیم کنونی قطب شمال دارد و بتوانند کشت آن را در شمال اروپا گسترش دهند.
تغییرات اقلیمی، کشت غلات را در مناطقی از اروپا ممکن کرده است که پیشتر بهدلیل شرایط بسیار سخت اقلیمی از فهرست گزینهها کنار گذاشته شده بودند. با این حال، اقلیم قطب شمال در حال دگرگونی است. پژوهشگران پنج کشور از منطقهی پیرامونی شمال و قطب شمال اروپا در قالب پروژهی مشترک و بینمنطقهای اروپایی اُوتفرانتیرز OatFrontiers, با یکدیگر همکاری میکنند.
رَنار اِسمائوری هیلمارسون، مدیر پروژهی اُوتفرانتیرز_OatFrontiers_ (اُوتفرانتیرز) در ایسلند، توضیح میدهد که در کشورهای شرکتکننده حدود ۴۰۰ نوع جو دوسر در مزارع کنترلشده با دورههای نوری متفاوت و شرایط تنش محیطی مختلف کشت و آزمایش شده است. مااکنوندرگونارشولتهستیم؛ نقطهای در جنوب ایسلند که بر روی مدار ۶۴ درجهی عرض شمالی قرار گرفته است. دراینجامزرعهایآزمایشیبرایکشتجودوسرداریمودرآنبازدهوعملکردگونههایگوناگونرابررسیمیکنیم_._ هدفماایناستکهبررسیکنیمجودوسردرشرایطآبوهواییبسیارشدید،شاملسرما،برف،بادهایتندودورههایمتناوببارانوخشکسالی،چگونهرفتارمیکند_._ اوتوضیحمیدهد_: «هدفماایناستکهشرایطرابررسیکنیموجودوسررابرایکشتدراینمرزاقلیمیجدیدآمادهکنیم.»_
ایدهی پروژه اُوتفرانتیرز OatFrontiers_از دانشگاه کشاورزی ایسلند آغاز شد. هلگا رون یوهانسدوتیر، یکی از دستیاران پژوهشی پروژه، در آزمایشگاه به بررسی، شناسایی و ثبت ویژگیهای گونههای مختلف جو دوسرمشغول است. بذرها ابتدا بر اساس گونهی برداشتشده تفکیک و در کیسههای جداگانه نگهداری میشوند؛ سپس پیش و پس از مراحل خشکسازی و پاکسازی، وزن و اندازهگیری میشوند. «وقتیبذرهاتمیزشدند،میزانبازدهینهاییبهدستمیآیدومیتوانیممحاسبهکنیمدرهرهکتارچندتُنمحصولبرداشتشدهوهرژنیاگونهیجودوسرچهظرفیتتولیدیداشتهاست. جودوسرگیاهیبسیارمقاوماست._ او میگوید: «این گیاه میتواند در شرایط بسیار نامناسب رشد کند و همچنان بازدهی چشمگیری دارد.»
جو دوسر مناطق شمال اروپا: گیاهی مقاوم که بدون نیاز به قارچکش رشد میکند
اورن کارلسون، کشاورز اهل جنوب ایسلند، از سال ۲۰۰۹ برای تأمین خوراک دام خود به کشت غلات روی آورد. امروز او تنها تولیدکنندهی این منطقه است که جو دوسر را برای مصرف انسانی عرضه میکند. «برایشروعکشتبذرجودوسربایددمایهوابیشتراز۱۰درجهسانتیگرادباشدواینگرماحدود۱۱۰روز،کمیبیشترازسهماه،ادامهپیداکند. اوتوضیحمیدهد_: «امسالبرداشتخوبیخواهیمداشت.»_ اومیگویدزمانیکهکودکبوده،درماهسپتامبراغلببرفمیباریدهاست؛اتفاقیکهامروزدیگررخنمیدهد_._ هوا در جنوب ایسلند گرمتر از گذشته شده است. اورن یادآوری میکند: «درکشورهایشمالاروپابازدهکشتپایینترازمناطقگرمتراست،اماجودوسرارزشغذاییبالاییداردوبسیارسالماست.» ماهیچمادهیشیمیاییبهکارنمیبریم،برایهمینمحصولزیادیبهدستمیآوریم_._ مااکنونازیکگونهسوئدیاستفادهمیکنیم،امامطمئنمکهدرآیندهگونههایجدیدیوجودخواهندداشتکهبسیاربزرگتروبسیاربهترهستندواینهدفبلندمدتاینپروژهاست_._
بودجهی کل این پروژه ۱.۶ میلیون یورو است؛ که ۶۰ درصد آن از سوی سیاست انسجام اروپایی و ۴۰ درصد باقیمانده از طریق مشارکت بخش دولتی و خصوصی تأمین شده است. در مجموع، ده نهاد از پنج کشور مختلف در قالب پروژهی اُوتفرانتیرز (OatFrontiers) با یکدیگر همکاری میکنند: ایسلند، ایرلند، فنلاند، نروژ و سوئد.
جو دوسر در مقایسه با گندم و جو مقاومت بیشتری دارد و نیاز آن به قارچکشها کمتر است. با این حال، پرسش این است که چگونه مناسبترین گونه برای هر منطقه تعیین میشود؟ آیا یک گونهی واحد میتواند برای کل منطقهی شمال دور مناسب باشد؟ اوتوضیحمیدهد_: «اینهمانچیزیاستکهماآنرابرهمکنشژنوتیپ–محیطمینامیم._ هدفماایناستکهبفهمیمآیایکگونهمیتوانددرهمهیمکانهاعملکردمطلوبیداشتهباشدیااینکه،برایمثال،گونهایکهدرایرلندخوبرشدمیکند،لزوماًدرفنلاندیاجاهایدیگرمناسبنخواهدبود_.»_ رَنار اِسمائوری هیلمارسون میگوید:«ماهنوزپاسخرانمیدانیم،اماخواهیمفهمید.»
طبق برنامهریزی انجامشده، یافتههای این پروژه تا پایان سال ۲۰۲۶ منتشر خواهد شد.