آیا می‌توان از بروز سیلاب جلوگیری کرد؟ در این قسمت از برنامه‌ی «مناطق هوشمند» به روستایی در حوضه‌ی رودخانه‌ی البه می‌رویم؛ جایی که به‌دلیل تغییرات اقلیمی، سیلاب‌ها شدیدتر از گذشته شده‌اند. در آنجا از نزدیک با تدابیر کنترل سیلاب که با مشارکت مالی اتحادیه‌ی اروپا اجرا شده‌اند، آشنا می‌شویم.
دوبلن، شهری کوچک در شرق آلمان و نزدیک به درِسدن، در حوضه‌ی رودخانه‌ی اِلبه قرار دارد. در سال ۲۰۰۲ این شهر شاهد یکی از بدترین سیل‌های صد سال اخیر بود. «به خانه‌ی دوستی در نزدیکی رودخانه رفتم تا کمک کنم.* آب تا طبقه‌ی اول بالا آمده بود؛ ارتفاع سیلاب حدود سه متر و در بعضی نقاط نزدیک به چهار متر بود.* صحنه‌ای بسیار هولناک و تکان‌دهنده بود.* آلفرد کلپتسیش، یکی از ساکنان شهر، با اندوه می‌گوید: «یادآوری آن واقعه هنوز هم دردناک است.»
در سیل سال ۲۰۰۲، ۲۳۲ نفر در چندین کشور اروپای مرکزی جان خود را از دست دادند. در دوبلن، ۲۱ نفر جان باختند، ۶۰۰ ساختمان تخریب شد و ۳۰۰ واحد تجاری زیر آب و گل‌ولای رفت. خسارت‌های اقتصادی ناشی از سیل به ۱۵۰میلیون یورو رسید. در سال ۲۰۱۳، سیل دیگری بار دیگر این منطقه را درنوردید.
شهردار دوبلن، سفن لیپ‌هاوزِر، ردِ آب را که هنوز بر نمای بسیاری از ساختمان‌ها پیداست به ما نشان می‌دهد. با نشان‌دادن خط روی دیوار تالار شهر می‌گوید: «اینجا آب تا این نقطه رسید، اما در جاهای دیگر ارتفاعش به ۳ متر و ۸۴ سانتی‌متر هم می‌رسید.» امروز، به‌لطف اقدامات پیشگیرانه‌ای که بخشی از هزینه‌های آن را اتحادیه‌ی اروپا تأمین کرده است، احساس امنیت بیشتری داریم.*
مرکز شهر دوبلن مانند جزیره است؛ دو رودخانه به‌طور کامل شهر قدیم را در بر گرفته‌اند. یکی از این رودخانه‌ها، فِرایبرگر مولده، جریانی تند دارد و به همین دلیل سیلاب‌های آن ناگهانی و شدید است. برخلاف دیگر شهرهای حوضه‌ی رود البه، دوبلن پس از آغاز باران‌های سیل‌آسا فقط چند ساعت فرصت دارد تا پیش از جاری‌شدن سیلاب آماده شود.
به‌گفته‌ی شهردار: «زمان برای واکنش بسیار محدود است؛ به همین دلیل، اجرای این اقدامات فنی چالشی جدی بود تا مانع ورود آب از دو سوی شهر شویم.»
چگونه می‌توان از وقوع سیلاب در یک جزیره پیشگیری کرد؟
پس از تحقیقات گسترده و طراحی مدل‌های پیش‌بینی برای مهار سیلاب، کار از سال ۲۰۰۹ آغاز شد و تا سال ۲۰۲۹ ادامه خواهد داشت.
برای مهار سیلاب، در شاخه‌ی کوچک‌تر رود، کانالی انحرافی احداث شده است. برای مهار سیلاب، بستر این کانال سه برابر عریض‌تر شده است. به‌گفته‌ی مسئولان اداره‌ی ذخایر آبی ساکسونی، عملیات در این منطقه بسیار عظیم بود؛ عرض و طول رودخانه در مسافتی به طول ۲٫۲ کیلومتر لایروبی شد و این امر مستلزم تخریب چندین ساختمان بود.
سدی که در محل پیوند دو رودخانه ساخته شده است، نقشی مهم و اثرگذار در برنامه‌ی پیشگیری از سیلاب دارد. این سد مجهز به حسگرها و دوربین‌هایی است که سطح آب را به‌صورت برخط اندازه‌گیری و از طریق ماهواره ارسال می‌کنند و به این ترتیب امکان پیش‌بینی سیلاب فراهم می‌شود. به‌گفته‌ی کاترین شونه، سخنگوی اداره‌ی ذخایر آبی ایالت زاکسن: «وقتی سطح جریان آب افزایش می‌یابد، دریچه‌ی فولادی به‌طور کاملاً خودکار باز می‌شود و ۷۰درصد آب را به کانال مصنوعی منحرف می‌کند.»
اگر در امتداد ساحل رودخانه‌ی طبیعی فِرایبِرگِر مولده قدم بزنیم، می‌بینیم که دیوارهای حفاظتی بسیاری برای حفاظت از شهر ساخته شده است. انتظار می‌رود تا پایان پروژه در مجموع ۶/۵ کیلومتر دیوار حفاظتی در حاشیه‌ی رود ساخته شود.
«در ۲۴ دسامبر، شب کریسمس ۲۰۲۳، این سامانه در عمل آزموده شد؛ کارآمدی خود را ثابت کرد و شهر ما را از خطر محفوظ نگه داشت.* سفن لیپ‌هاوزِر ، شهردار دوبلن می‌گوید: «اکنون با خوش‌بینی بیشتری به آینده می‌نگریم.» گرچه این پروژه‌ها تا سال ۲۰۲۹ تکمیل نخواهند شد، همین زیرساخت‌ها تاکنون مانع از تکرار سیل در دوبلن شده‌اند.