دولت ایتالیا پس از اعلام به رسمیت شناختن «کشور فلسطین» توسط چند کشور عضو اتحادیه اروپا در روزهای اخیر، آمادگی مشروط خود را برای بهرسمیت شناختن آن اعلام کرد.
جورجا ملونی، نخستوزیر ایتالیا شامگاه سهشنبه ۲۳ سپتامبر (یکم مهر) اعلام کرد که احزاب تشکیلدهنده دولت او در پارلمان ایتالیا طرحی را به دو شرط برای بهرسمیت شناختن «کشور فلسطین» ارائه خواهند داد: آزادی باقیمانده گروگانهای اسرائیلی نزد حماس و کنار گذاشته شدن این گروه از هرگونه مشارکت در «دولت آینده فلسطین.»
خانم ملونی گفت: «من مخالف بهرسمیت شناختن فلسطین نیستم، اما باید روی اولویتهای درست تمرکز کنیم.» این تصمیم بازتابی از مواضع بلژیک و فرانسه است، حتی با همین شروط هم نشانه تغییری اساسی در موضع خانم ملونی است که پیشتر با احساسات عمومی مردم ایتالیا در تضاد بود و موجی از اعتراضات در شهرهای ایتالیا برانگیخت.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
نگرانی ایتالیاییها از وضعیت غزه
یک اعتصاب سراسری روز دوشنبه در ایتالیا برگزار شد که حدود ۵۰۰ هزار نفر در آن شرکت کردند. بر پایه بیانیه فدراسیون اتحادیه کارگری ایتالیا، این اقدام در واکنش به «نسلکشی جاری در نوار غزه، محاصره کمکهای بشردوستانه توسط ارتش اسرائیل و تهدیدها علیه مأموریت بینالمللی کشتیهای صمود» صورت گرفت.
بهرسمیت شناختن «کشور فلسطین» یکی از خواستههای «جنبش طرفدار فلسطین» بود که ائتلافی است از سازمانهای مدنی، اتحادیههای کارگری مستقل و انجمنهای شهروندی. این جنبش خواستار اعمال فشار بیشتر بر اسرائیل برای پایان دادن به جنگ و همچنین ممنوعیت صادرات سلاح و تجهیزات نظامی از ایتالیا به اسرائیل شده است.
طبق یک نظرسنجی اخیر، ۴۰.۶ درصد از مردم ایتالیا از بهرسمیت شناختن یک کشور فلسطینی کاملاً مستقل حمایت میکنند، در حالی که ۲۱.۹ درصد ترجیح میدهند یک تشکیلات موقت بینالمللی برای اداره «فلسطین» به وجود بیاید.
نظرسنجی دیگری از پروژه ایتالیایی «یوترِند» نشان داد که مردم ایتالیا نسبت به اقدامات اسرائیل پس از حملات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس بدبین شدهاند.
در میان پاسخدهندگان، ۶۰ درصد گفتهاند که اسرائیل «باید از همه سرزمینهای اشغالی در کرانه باختری عقبنشینی کند»؛ ۶۳ درصد بر این باور بودهاند که این کشور «در نوار غزه دست به نسلکشی میزند»؛ ۶۴ درصد اعتقاد داشتند که «فلسطینیها را سرکوب و علیه آنها بهطور نظاممند تبعیض اعمال میکند»؛ و ۶۵ درصد واکنش اسرائیل به حملات حماس را «نامتناسب» و «عمدتاً متوجه غیرنظامیان بیگناه» دانستند.
تغییر تدریجی موضع ملونی
به گفته لورنتزو پرلیاسکو، شریک بنیانگذار یوتروند، آغاز سال ۲۰۲۵ نقطه عطفی در افکار عمومی ایتالیا بود. حتی رأیدهندگان احزابی که به اسرائیل نزدیکترند، مانند حزب راستگرای «برادران ایتالیا» یا راستمیانه «فورتزا ایتالیا» شروع به انتقاد از اقدامات دولت اسرائیل کردند.
او به یورونیوز گفت: «فکر میکنم پوشش گسترده رسانهای از جنگ غزه که مسائل انسانی در این منطقه را نشان میدهد، واقعاً بر کسانی که پیشتر نظر قاطعی درباره این موضوع نداشتند، تأثیر گذاشته است.»
به نظر او، این مسئله موجب تغییر تدریجی موضع دولت جورجیا ملونی نیز شد: «البته آنها نمیخواهند رویکردی رادیکال مانند احزاب چپ داشته باشند. اما من یک تحول روشن دیدم، بهویژه با انتقادهای اخیر از جنگ، از یورش زمینی به غزه و از پیامدهای انسانی بمبارانهای اسرائیل.»
انتقاد از اسرائیل و دفاع از فلسطینیها مدتها ویژگی احزاب چپ ایتالیا بوده است، اما امروز پرلیاسکو فاصله کمتری میان مواضع دولت و اپوزیسیون میبیند.
خانم ملونی همچنان حاضر نیست اقدامات نظامی اسرائیل در غزه را «نسلکشی» بنامد، آن گونه که احزاب چپ معمولاً میگویند. اما او پس از ماهها مقاومت، در موضوع بهرسمیت شناختن «کشور فلسطین» اکنون عقبنشینی کرده است.
تنها یک روز پیش از اعلام خانم ملونی، آنتونیو تاجانی وزیر خارجه ایتالیا گفته بود که «اکنون کشوری به نام فلسطین وجود ندارد و بنابراین نمیتوان آن را به رسمیت شناخت.»
او در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک به خبرنگاران گفت: «یک کشور قبل از بهرسمیت شناخته شدن، باید وجود داشته باشد. ما نمیتوانیم به حماس هدیه بدهیم.»
در حالی که ایتالیا همواره طرفدار «راهحل دو کشوری» بوده است، اعلام خانم ملونی تغییری بنیادین محسوب میشود که احتمالا ناشی از فشار افکار عمومی داخلی درباره این موضوع است.