در سال ۲۰۲۵ این کشور گرمترین تابستان ثبتشده در تاریخ خود را از زمان آغاز اندازهگیریها تجربه کرد.
پدرو سانچز، نخستوزیر اسپانیا، روز چهارشنبه اعلام کرد که این کشور در آستانه تابستان آینده یک شبکه سراسری از پناهگاههای اقلیمی راهاندازی میکند.
مجموعهای از ساختمانهای دولتی قرار است در گرمترین ماههای سال پناهی برای مردم از موجهای گرمای روزبهروز شدیدتر فراهم کنند.
این شبکه پناهگاههای اقلیمیِ از پیش راهاندازیشده در بارسلون و باسک را نیز دربرمیگیرد.
موجهای گرما در اسپانیا «عادیِ جدید» شدهاند
سانچز در یک کنفرانس روز چهارشنبه، برنامه کشور برای مقابله با شدتگرفتن تغییرات اقلیمی را در قالب ۸۰ ابتکار تشریح کرد.
این تدابیر موضوعاتی چون سیل، آتشسوزیهای جنگلی و اطلاعات نادرست درباره تغییرات اقلیمی را در کنار افزایش دما پوشش میدهد.
سانچز گفت: «خشکسالیها و موجهای گرمای ویرانگر دیگر نادر نیستند. در برخی تابستانها با موجهای جداگانه روبهرو نیستیم، بلکه یک موج گرمای طولانی از ژوئن تا اوت ادامه پیدا میکند. این اکنون عادیِ جدید است.»
در سال ۲۰۲۵، این کشور داغترین تابستانِ ثبتشده خود را تجربه کرد. بنا بر اعلام سازمان هواشناسی دولتی اسپانیا (AEMET)، یک موج گرمای ۱۶ روزه در اوت دما را به بیش از ۴۵ درجه سانتیگراد رساند.
میانگین دما در اسپانیا بین ۱۹۶۱ تا ۲۰۲۴ به میزان ۱٫۶۹ درجه سانتیگراد افزایش یافته و دورههای بیشتری از دماهای بالاتر از حد نرمال را رقم زده است.
تغییرات اقلیمی محرک این افزایش دما و افزایش وقوع رویدادهای گرمای شدید است؛ موضوعی که تحلیل روندهای دمای جهانی توسط هیات بیندولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) آن را تایید میکند.
اسپانیا در حال ایجاد یک شبکه ملیِ پناهگاههای اقلیمی است
این پناهگاههای اقلیمی جدید فضایی برای مردم سراسر کشور فراهم میکنند تا تابستان آینده خنک بمانند.
این پناهگاهها بهویژه در مناطق شهری حیاتیاند. مانوئل بانزا، دانشمند داده، به یورونیوز گرین گفت: «اثر جزیره گرمایی در این موجهای گرما تشدید میشود و معمولا در شهرها رخ میدهد.»
او افزود: «دلیلش این است که شهرها بهشدت فشرده ساخته شدهاند و سطح آسفالت زیادی داریم که نور خورشید را جذب میکند؛ در پایان روز میبینیم حوالی ساعت شش یا هفت عصر هنوز ممکن است هوا بسیار گرم باشد، حتی وقتی دیگر آفتاب نیست، چون زمین گرما را در خود ذخیره کرده است.»
سانچز گفت: «دولت برای کسانی در مناطقی که بیش از همه به آن نیاز دارند و در جاهایی که گرما بیشترین فشار را بر مردم وارد میکند، بودجه تامین خواهد کرد.»
این شبکه بر طرحهای از پیش اجراشده توسط دولتهای منطقهای، از جمله در کاتالونیا، باسک و مورسیا، استوار خواهد بود.
در پایتخت کاتالونیا، بارسلون، حدود ۴۰۰ پناهگاه اقلیمی از پیش در ساختمانهای عمومی مانند کتابخانهها، موزهها، مراکز ورزشی و مراکز خرید در دسترس هستند.
این فضاها که دارای تهویه مطبوعاند و معمولا به صندلی و آب رایگان مجهز هستند، بهعنوان مکانهایی برای پناه از گرما طراحی شدهاند، بهویژه برای سالمندان، نوزادان، افراد دارای مشکلات سلامت و کسانی که در خانه منابع لازم برای مقابله با دمای بالا را ندارند.
بنا بر سامانه پایش روزانه مرگومیر اسپانیا (MoMo)، بیش از ۲۱٬۷۰۰ نفر بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۳ بر اثر عللِ مرتبط با گرما جان باختهاند که بیشترشان بالای ۶۵ سال بودهاند.
بهگفته برآوردهای وزارت بهداشت، تابستان امسال بیش از ۳٬۸۰۰ مورد مرگِ مرتبط با گرما ثبت شد که ۸۸ درصد بیشتر از ۲۰۲۴ بود.