در کتب مورخان مشهوری مانند تاسیتوس و کاسیوس، که درباره فتح بریتانیا توسط روم بین سال‌های ۴۴ تا ۸۴ میلادی نوشته‌اند، به زنانی اشاره شده است که در جایگاه‌های بالای قدرت قرار داشتند.
آگهی
«بودیکا» ملکه جنگجوی معروف که قیامی علیه اشغال رومی‌ها به راه انداخت و چندین شهر از جمله لوندینیوم (که بعدها به لندن تبدیل شد) را غارت کرد و به آتش کشید از جمله این زن‌ها بود.
«کارتیماندوا»، ملکه قرن نخست مردم قوم سلتی بریگانته در شمال انگلستان، نیز یکی دیگر از چنین زنانی به شمار می‌رفت.
یک قرن پیش از چنین زنانی، ژولیوس سزار امپراطور مشهور روم نیز در نوشته‌هایش درباره جنگ‌های گالی زنان سلتی را توصیف کرده که در امور عمومی مشارکت می‌کردند، اثر سیاسی می‌گذاشتند و گاهی بیش از یک شوهر داشتند.
مایلز راسل، باستان‌شناس در دانشگاه بورنموث انگلیس و یکی از نویسندگان این مطالعه، در این باره می‌گوید: «وقتی رومی‌ها رسیدند، از دیدن زنانی که در جایگاه‌های قدرت بودند شگفت‌زده شدند».
او به خبرگزاری فرانسه گفت: «برخی این روایت‌ها را زیر سوال برده‌اند و ادعا کرده‌اند که رومی‌ها آزادی زنان بریتانیایی را اغراق‌آمیز جلوه داده‌اند تا تصویری از یک جامعه وحشی ارائه دهند».
با این حال به گفته او «باستان‌شناسی و اکنون ژنتیک نشان می‌دهد که زنان در بسیاری از جنبه‌های زندگی در عصر آهن تأثیرگذار بودند».
دکتر راسل اضافه کرد: «در واقع ممکن است که نَسَب مادری عامل اصلی شکل‌گیری هویت‌های گروهی بوده باشد.»
در این مطالعه، تیمی از محققان بیش از ۵۰ ژنوم استخراج‌شده از محل‌های دفن در روستای «وینتربورن کینگستون» در شهر دورست در جنوب انگلستان را که قبل و بعد از فتح روم سکونت داشت تجزیه و تحلیل کردند.
گورستان‌های عصر آهن، که به خوبی حفظ شده باشند، در بریتانیا کمیاب هستند. محققان می‌گویند علت می‌تواند این باشد که مردگان اغلب سوزانده می‌شدند یا در مناطق مرطوب رها می‌شدند تا بپوسند.
با این حال، قبیله دوروتریگ‌ها، که بین سال ۱۰۰ پیش از میلاد و سال ۱۰۰ میلادی در نواحی ساحلی جنوب مرکزی انگلستان سکونت داشتند، استثنا بودند و مردگانشان را در گورستان‌ها دفن می‌کردند.
پیش از این حفاری‌هایی که از سال ۲۰۰۹ در این محل‌ها انجام شده بود، سرنخ‌هایی از جایگاه بالای اجتماعی زنان در این قبیله به دست داده بود.
دکتر راسل، که هدایت این کاوش‌ها را بر عهده داشت، گفت: «گورهای یافت‌شده در سراسر عصر آهن دورست که شامل ظروف نوشیدنی، آینه‌ها، مهره‌ها و دیگر کالاها بودند، همگی متعلق به زنان بودند. به استثنای یکی که شامل یک شمشیر بود.»
تحلیل دی‌ان‌ای‌ها نشان داد اکثر افرادی که در این محل دفن شده بودند از طریق نسب مادری با هم مرتبط بودند و به گفته لارا کسیدی، نویسنده اصلی مطالعه از کالج ترینیتی دوبلین، «این ارتباط به یک زن واحد بازمی‌گردد که قرن‌ها پیش زندگی می‌کرده است.»
این در حالی بود که تقریباً هیچ ارتباطی از طریق نسب پدری یافت نشد.
دکتر کسیدی در این باره گفت: «این به ما می‌گوید که شوهران پس از ازدواج به جوامع همسرانشان نقل مکان می‌کردند و احتمالاً زمین از طریق نسب مادری منتقل می‌شده است.»
جوامعی که حول محور زنان متمرکز هستند، که تاریخ‌نگاران به آن «ماتریلوکالیتی» می‌گویند، در این دوره تاریخی نادر هستند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
با این حال محققان «نشانه‌هایی از فرهنگ زن‌محور در تعدادی از گورستان‌های سراسر بریتانیا که به عصر آهن میانی و پایانی بازمی‌گردند» پیدا کرده‌اند.
دکتر کسیدی در این خصوص گفت: «این نشانه‌ها به حدود سال ۴۰۰ پیش از میلاد بدین سو بازمی‌گردند، با این حال این احتمال وجود دارد که این سیستم در عصر آهن اولیه یا حتی پیش از آن نیز رایج بوده باشد.»
نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «نیچر» منتشر شده است.