بیکاری و در عین حال کمبود نیروی کار همچنان از جدی‌ترین چالش‌ها در سراسر اروپاست. بر اساس برآوردهای یورواستات، حدود ۱۳.۱ میلیون نفر در ماه مه سال جاری در اتحادیه اروپا بیکار بوده‌اند.
آگهی
این در حالی است که کمیسیون اروپا طی سال‌های اخیر تدابیر مختلفی برای مقابله با مشکلات اشتغال و اجتماعی در اتحادیه در نظر گرفته، اما همچنان میلیون‌ها شغل خالی باقی مانده است. تنها در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵، بیش از یک میلیون شغل در آلمان و نیم میلیون شغل در فرانسه خالی گزارش شده است.
کدام کشورها بیشترین و کمترین نیاز به کارگر را دارند؟
طبق داده‌های یورواستات، نرخ خالی بودن شغل‌ها در اروپا متفاوت است و به کشورها و بخش‌های اقتصادی بستگی دارد. این نرخ نشان می‌دهد چه میزان از کل پست‌های شغلی یک کشور بدون متقاضی یا نیروی کاری مناسب باقی مانده است.
شغل خالی یعنی چه؟
«شغل خالی» به پستی گفته می‌شود که حقوق مشخص دارد و یا تازه ایجاد شده، یا بدون کارمند مانده، یا به‌زودی خالی خواهد شد. بر اساس تعریف یورواستات، در این حالت کارفرما به‌طور فعال به دنبال جذب نیروی جدیدی از خارج مجموعه است و قصد دارد این جای خالی را فوراً یا در یک بازه زمانی معین پر کند.
نرخ خالی بودن شغل چگونه محاسبه می‌شود؟
برای محاسبه نرخ خالی بودن شغل (JVR)، هم تعداد شغل‌های پر شده و هم تعداد شغل‌های خالی در نظر گرفته می‌شود تا میزان کل تقاضا در بازار کار مشخص شود. به زبان ساده، این نرخ سهم شغل‌های خالی از کل شغل‌ها را نشان می‌دهد.
برای نمونه، نرخ ۳ درصدی به این معناست که از هر ۱۰۰ شغل، ۹۷ شغل پر شده و ۳ شغل همچنان خالی مانده است.
آخرین آمارها
در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵، حدود ۲.۱ درصد از کل مشاغل اتحادیه اروپا خالی مانده است. این رقم نسبت به ۲.۲ درصد در سه‌ماهه نخست ۲۰۲۵ و ۲.۴ درصد در سه‌ماهه دوم ۲۰۲۴ کاهش نشان می‌دهد.
طبق داده‌های یورواستات، نرخ خالی بودن شغل‌ها (JVR) در اروپا اختلاف زیادی دارد و از ۰.۶ درصد در رومانی تا ۴.۲ درصد در هلند متغیر است. این فاصله چشمگیر نشان‌دهنده تفاوت شرایط بازار کار در کشورهای مختلف اروپاست.
در چند کشور دیگر هم نرخ خالی بودن شغل بالاست: بلژیک ۴.۱ درصد، اتریش و نروژ هر کدام ۳.۴ درصد و مالت ۳ درصد. این ارقام نشان می‌دهد که شمال‌غرب اروپا بیشترین تقاضا برای نیروی کار را دارد، در حالی که در شرق و جنوب اروپا تقاضا ضعیف‌تر است.
یورواستات همچنین تأکید کرده که برای برخی کشورها، هنوز داده‌های سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵ در دسترس نیست و به همین دلیل از آمار سه‌ماهه نخست برای مقایسه استفاده شده است؛ موضوعی که می‌تواند تا حدی بر رتبه‌بندی‌ها تأثیر بگذارد.
نرخ خالی بودن شغل بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا در آلمان و فرانسه
پس از رومانی، پایین‌ترین نرخ خالی بودن شغل به ترتیب در اسپانیا و لهستان (۰.۸ درصد)، بلغارستان (۰.۹ درصد) و ترکیه و اسلواکی (۱.۱ درصد) ثبت شده است.
با این حال، در دو اقتصاد بزرگ اروپا یعنی آلمان و فرانسه، نرخ خالی بودن شغل ۲.۵ درصد است که بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا (۲.۱ درصد) قرار دارد. در ایتالیا این نرخ ۱.۷ درصد گزارش شده است.
رتبه‌بندی بر اساس تعداد واقعی شغل‌های خالی
بررسی آمار مطلق خالی بودن شغل‌ها نیز تصویر روشنی از وضعیت بازار کار اروپا ارائه می‌دهد. در میان ۳۰ کشور اروپایی (شامل اعضای اتحادیه اروپا، کشورهای کاندیدای پیوستن به این بلوک، بریتانیا و اعضای انجمن تجارت آزاد اروپا – EFTA)، آلمان با ۱.۰۵ میلیون شغل خالی در رتبه نخست قرار دارد.
هم‌زمان، آلمان محبوب‌ترین مقصد مهاجرت در اروپا نیز هست. بر اساس آمار یورواستات، در سال ۲۰۲۳ این کشور میزبان بیشترین تعداد مهاجر بوده است: ۳۲۴ هزار نفر از کشورهای عضو اتحادیه اروپا، ۹۰۵ هزار نفر از کشورهای غیرعضو و ۴۲ هزار نفر با مبدأ نامشخص؛ در مجموع ۱ میلیون و ۲۷۱ هزار نفر.
تصویر متفاوت اسپانیا در بازار کار
اسپانیا وضعیتی متفاوت نشان می‌دهد. این کشور با ۱۴۵ هزار شغل خالی در رتبه هشتم قرار دارد، اما از نظر جذب مهاجر با ۱.۲۵ میلیون نفر تقریباً هم‌سطح آلمان است. این موضوع نشان می‌دهد که هر کشور باید جداگانه و با توجه به عواملی مانند اندازه اقتصاد و روند رشد بررسی شود.
بر اساس آمار، بریتانیا با ۷۸۱ هزار شغل خالی در رتبه دوم قرار دارد. فرانسه با ۵۰۴ هزار شغل در جایگاه سوم و هلند با ۴۰۰ هزار شغل در رتبه چهارم است.
ترکیه نیز ۲۰۶ هزار شغل خالی دارد، اما در عین حال در سال ۲۰۲۴ بالاترین نرخ جوانان خارج از کار، تحصیل یا آموزش (NEET) را ثبت کرده است.
از دیگر کشورهایی که بیش از ۱۰۰ هزار شغل خالی دارند می‌توان به بلژیک (۱۷۰ هزار)، اتریش (۱۴۸ هزار)، اسپانیا (۱۴۵ هزار)، سوئد (۱۱۳ هزار)، نروژ (۱۰۷ هزار) و لهستان (۱۰۱ هزار) اشاره کرد.
کمترین تعداد شغل خالی به ایسلند (۵ هزار) اختصاص دارد. پس از آن لوکزامبورگ (۷ هزار)، مالت (۸ هزار) و مقدونیه شمالی (۱۰ هزار) قرار دارند.
فاصله مهارت‌ها و تقاضای برآورده‌نشده
یورواستات توضیح می‌دهد که نرخ خالی بودن شغل (JVR) نه‌تنها تقاضای برآورده‌نشده برای نیروی کار را بازتاب می‌دهد، بلکه شکاف احتمالی میان مهارت‌های افراد بیکار و مهارت‌های مورد نیاز کارفرمایان را نیز نشان می‌دهد.
بر اساس یک نظرسنجی شرکت ManpowerGroup در سال ۲۰۲۳، حدود ۷۵ درصد از کارفرمایان در ۲۱ کشور اروپایی اعلام کردند که نمی‌توانند نیروی کار با مهارت‌های مورد نیاز پیدا کنند. این رقم در سال ۲۰۱۸ تنها ۴۲ درصد بود و در مدت پنج سال، ۳۳ واحد درصد افزایش یافته است. در این نظرسنجی، آلمان و یونان با ۸۲ درصد بالاترین نرخ کمبود نیروی ماهر را ثبت کردند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
همچنین یک نظرسنجی یوروبارومتر در اواخر ۲۰۲۳ نشان داد که ۵۴ درصد از شرکت‌های کوچک و متوسط اتحادیه اروپا (SMEs) کمبود مهارت را در میان سه مشکل اصلی خود رتبه‌بندی کرده‌اند.