رئیس دیوان کیفری بینالمللی و اعضای کلیدی اروپایی آن روز دوشنبه در واکنشی قاطع به تحریمهای آمریکا علیه چندین مقام ارشد این دادگاه، با انتشار بیانیهای بر استقلال این نهاد قضایی تاکید کردند.
قاضی توموکو آکانه، رئیس دیوان کیفری بینالمللی در مراسم افتتاحیه نشست سالانهای که نمایندگان کشورهای عضو را گرد هم آورده بود در این خصوص گفت: «بگذارید صریح بگویم. ما هرگز هیچ نوع فشاری را از سوی هیچکس نمیپذیریم.»
این حقوقدان ژاپنی افزود: «استقلال و بیطرفی، همچون ستارههای قطبی راهنما و هدایتگر ما هستند، این دو اصل پا برجا خواهند ماند و تحت تاثیر هیچ فشاری قرار نخواهند گرفت. ما تنها به اساسنامه رم و حقوق بینالملل وفادار هستیم.»
دیوان کیفری بینالمللی که وظیفه رسیدگی قضایی به جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت را دارد، اکنون یکی از دشوارترین دوران تاریخ ۲۳ ساله خود را سپری میکند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا که از صدور حکم جلب برای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل به دلیل نحوه اداره جنگ و مسئولیت در قبال جنایات جنگی صورت گرفته در غزه خشمگین است، تحریمهایی را علیه مقامات کلیدی دیوان کیفری بینالمللی، از جمله قضات و دادستانها اعمال کرده است.
ایالات متحده و اسرائیل هیچ یک عضو این نهاد قضایی بینالمللی نیستند. با این حال، دیوان در سال ۲۰۲۱ اعلام کرد که صلاحیت قضاییاش برای رسیدگی به جرائم نسلکشی، جنایات جنگی وجنایت علیه بشریت شامل سرزمینهای فلسطینی از جمله غزه و کرانه باختری و بیتالمقدس شرقی میشود.
در حال حاضر، ۱۲۵ کشور جهان، معادل دو سوم اعضای سازمان ملل، عضو این دادگاه هستند. چین، روسیه، کره شمالی، لیبی و عربستان سعودی دیگر کشورهایی هستند که از پیوستن به دیوان کیفری بینالمللی خودداری کردهاند.
چهار کشور عضو دیوان، از جمله مجارستان اعلام کردهاند که قصد خروج از این نهاد را دارند.
ژرالد دارمانن، وزیر دادگستری فرانسه ضمن اعلام حمایت قاطع کشورشاز دیوان کیفری بینالمللی گفت: «دادگاه با اقداماتی قهری و بیسابقه که علیه قضات و دادستانها، از جمله یک مقام قضایی فرانسوی اعمال شده، مواجه است.»
وی افزود: «این اقدامات غیرقابل قبول هستند.»
ایلسبت سوندرگارد کرون، نماینده دانمارک که به نمایندگی از اتحادیه اروپا سخن میگفت نیز تاکید که این اتحادیه «در برابر تهدیدها و تحریمها علیه دادگاه، محکم و استوار ایستاده است.»
دیوان کیفری بینالمللی علاوه بر این چالشها، با مسئله دیگری نیز روبهرو است. کریم خان، دادستان ارشد دیوان در حالی که تحقیقاتی درباره اتهامات سوءاستفاده جنسی علیه او در جریان است در مرخصی طولانیمدت به سر میبرد، اتهاماتی که دادستان آنها را رد میکند.